آموزش تعویض راحت و بدون دردسر گلدان ها

هنگام و طریقه تعویض گلدان گیاهان آپارتمانی

گلدان خانه گیاه است و اهمیت آن در رشد و طراوت از مهمترین شرایط یک گیاه موفق است . اکثر گیاهان پس از مدتی رشد می کنند و از گلدان ها و ظروفی که درونشان هستند بزرگ ترمی شوند؛ پس باید هر چند وقت یک بار گلدان گیاهان مورد علاقه تان را تعویض کنید . آیا نحوه ی تعویض گلدان گیاهان آپارتمانی را می دانید؟

 آیا نحوه ی تعویض گلدان گیاهان آپارتمانی را می دانید

همانطور که هر گیاهی بیرون از سطح خاک دارای رشد قابل مشاهده ای است، ریشه آن نیز در زیر زمین رشد می کند. با توجه به گلدانی که گیاهان آپارتمانی درون آن قرار گرفته اند، ریشه ها درون آن طویل می شوند و زمانی می رسد که دیگر فضای کافی برای رشد وجود نخواهد داشت و آن موقع است که باید تعویض گلدان را انجام دهید. حال که برای آماده شدن سال جدید همه چیز را راست و ریست می کنید، بهتر است که برای گیاهان آپارتمانی تان نیز در صورت لزوم لباسی نو به تن کنید.

نحوه ی تعویض گلدان گیاهان آپارتمانی

مهمترین دلیل تعویض گلدان به سایز بزرگتر این است که فضای رشد گیاه بیشتر شود و فضای موجود برای خاک بیشتر و در نتیجه مواد غذایی بیشتری در دسترس گیاه قرار گیرد. به دنبال این روند رشد گیاه افزایش می یابد و گیاه بزرگتر سالمتری خواهید داشت. قبل از آنکه گلدان را تعویض کنید باید میزان آب کمتری به گیاه بدهید چرا که بیشتر حجم گلدان با ریشه پر شده و برای زهکشی آب فضا به میزان کافی وجود ندارد.

نحوه ی تعویض گلدان گیاهان آپارتمانی

چگونه زمان تعویض گلدان را تشخیص دهید؟

• خاک سریع خشک شده و به آبیاری بیش از حد معمول نیاز دارد.
• گیاه به سطح بالاتری از خاک می آید.
• ریشه ها از سوراخ زیر زهکش گلدان بیرون می زنند.
• چند سال است که گلدان رشد چندانی ندارد.
• گلدان شکسته می شود که می تواند در اثر رشد ریشه، ضربه و یا عمر آن باشد.
• خاک گلدان ظاهری نامناسب پیدا می کند که می تواند در اثر کپک و قارچ، بوی نامطبوع و یا بلورهای نمک باشد.
• گیاه را از درون گلدان بیرون می کشید و مشاهده می کنید که تمام آنچه درون گلدان بوده ریشه ها هستند.

نحوه ی تعویض گلدان گیاهان آپارتمانی

به فکر تعویض گلدان نباشید

• گلدان گیاهی که گل دارد را هرگز عوض نکنید. گیاهان آپارتمانی زمانی گل می دهند که شرایط برای آنها مساعد باشد. و اگر در این حالت برای تعویض گلدان گیاه را وارونه کرده، آن را تکان داده و به آن ضربه بزنید، به گلدهی صدمه می زنید و ممکن است دیگر تلاشی برای گل دادن نداشته باشد. برای مثال ممکن است جوانه های گل بریزند.
• اگر ابعاد گیاه در حال عادی بزرگ است، نیازی به عوض کردن گلدان ندارد. اگر گیاه بسیار سنگین است، بلند کردن آن به خودتان و گیاه آسیب می رساند. در این شرایط بهتر است مقداری خاک روی گلدان بریزید یا چند سانتیمتر از خاک رویی را با مخلوطی جدید و حاوی مواد غذایی تعویض کنید.
• برخی گیاهان مانند پرنده بهشتی و اسپاتی فیلوم نیاز دارند گه گلدان کوچک و پر ریشه داشته باشند. تمرکز روی گلدهی برای این گیاهان زمانی اتفاق می افتد که انرژی کافی برای رشد ریشه را نداشته باشند.
• شاید شنیده باشید که اگر گلدان را عوض کنید، رشد گیاه بیشتر می شود. اگر گیاه بزرگتری نمی خواهید، بهتر است که این فکر را از سرتان بیرون کنید.
• اگر گیاه به نظر ناسالم و مریض می رسد، فکر نکنید که عوض کردن گلدان  آن را درمان می کند. اگر مشکل از خاک باشد، عوض کردن گلدان شرایط را بدتر می کند. اگر همه راه ها را رفته اید و دیگر چیزی برای از دست دادن ندارید، شاید تعویض گلدان بتواند راه حل نهایی باشد.

نحوه ی تعویض گلدان گیاهان آپارتمانی

بهترین زمان تعویض گلدان

بسیاری از مطالعات و مقالات توصیه می کنند که گلدان را در طول بهار که رشد جدید گیاه آغاز می شود، تعویض کنید. ولی تجربه ثابت کرده است که برای اکثر گیاهان آپارتمانی زمان تعویض گلدان چندان تفاوتی نمی کند. و آنچه مهمتر بوده، نحوه انجامش است.

مرحله اول: همه وسایل مورد نیاز مانند گلدان جدید، خاک تازه و ... را جمع کنید. اگر درون خانه می خواهید این کار را انجام دهید بهتر است یک سفره یا پارچه را روی سطح کارتان بیندازید تا کثیفی کمتری باقی بماند. گلدانی با یک سایز بزرگتر از گلدان فعلی بردارید. اگر گلدان چند سایز بزرگتر باشد، باید بسیار مراقب باشید که آبیاری بیشتر به گلدان آسیب نرساند.

مرحله دوم: سخت ترین قسمت خارج کردن ریشه های بیرون زده پیچیده شده از گلدان قبلی است. صبور باشید و گیاه را از ساقه بیرون نکشید. اگر گلدان پلاستیکی و منعطفی دارید، آن را کمی فشار داده و بچرخانید. این کار را تکرار کنید. با این کار ریشه ها کمی آزاد شده و حالت سفت و منسجم خود را از دست می دهند و راحت از انتهای گلدان خارج می شوند.

نحوه ی تعویض گلدان گیاهان آپارتمانی

اگر گلدان سرامیکی، سفالی یا هر جنس سخت دارید، می توانید یکی از ریشه هایی را که فکر می کنید بیشترین درگیری را برای بیرون آمدن دارد، برش بزنید. ولی اگر قطع کردن ریشه ای که به بقیه قلاب شده است، هم فایده ای نداشت، به نیروی بیشتری نیاز دارید. چیزی مانند مداد را از درون سوراخ های زهکش کمی به درون فشار دهید تا گیاه بلند شود و بیرون بیاید.

چنانچه باز هم موفق نشدید، مجبورید گلدان قدیمی را برش زده یا آن را بشکنید.

مرحله سوم : بعد از بیرون آمدن گیاه از گلدان سلامت ریشه ها را چک کنید. ریشه های نرم و سیاه رنگ، ریشه خشک شده و مرده باید قبل از کشت دوباره حذف شوند. اگر وضعیت کلی ریشه ها چندان مناسب نباشد، هشداری است که به نحوه نگهداری گیاه خود بیشتر دقت کنید .

نحوه ی تعویض گلدان گیاهان آپارتمانی

مرحله چهارم : کمی سنگریزه و خاک تاره درون گلدان جدید ریخته و بسیار ساده و راحت گیاه را درون گلدان جدید قرار دهید. فضای خالی درون گلدان را با خاک پر کنید و کمی سطح خاک را با دست فشار دهید تا فضای خالی باقی نماند. حال آبیاری را انجام دهید .

نکاتی درباره تعویض گلدان

اگر از گلدان کهنه قدیمی استفاده می کنید قبل از جابجائی گیاه رسوبات قبلی آن را پاک نمائید و در صورت استفاده از گلدان نو آن را برای مدتی غرق آب نمائید تا بدنه آن سیراب شود .

برای جلوگیری از مسدود شدن سوراخ انتهائی گلدان بر اثر حرکت خاک به دلیل جریان آب، سطح سنگ ریزه یا گلدان شکسته ها را با مقداری پوشال یا شلتوک برنج بپوشانید تا راه خروج آب باز بماند .

یک روز قبل از جابجائی گلدان دارای گیاه را از آب اشباع کنید و در هنگام تعویض دست چپ خود را در پائین گلدان قرار داده و با وارونه کردن و وارد کردن ضربه به گلدان، گیاه را خارج نماید. خاک های کهنه را بدون آنکه به ریشه ها صدمه ای وارد شود با یک میله یا مداد حذف کنید و سپس آن را درون گلدان جدید آماده شده قرار دهید و به آن خاک غنی و مرطوب اضافه کنید. خاک گلدان را با چند لرزش و فشار دست متراکم نمائید .

گیاه تعویض شده در گلدان جدید را به مدت دو روز آبیاری نکنید تا ریشه ها جهت آب یابی توسعه پیدا کند. در صورت حرارت بالای محیط می توانید از غبارپاشی استفاده کنید .

در صورت بسته شدن احتمالی محل زهکشی و یا تلاقی شدن خاک یک مفتول یا میله را با احتیاط در محل سوراخ زهکشی به حرکت درآورید تا آب اضافی خارج شود .

با قرار دادن زیرگلدانی، آب جمع شده را مرتب خالی کنید .
در صورت عدم امکان جابجائی یک گیاه از گلدانی به گلدانی جدید کمبود زمان، فصل نامناسب و سنگین وزن شدن آن، خاک های سطحی گلدان را تا حدی که به ریشه ها صدمه نزند با خاک غنی و نو جایگزین کنید .