دیدنی های سراوان از قلعه سب تا روستای کلپورگان

زیباترین و پرطرفدارترین جاذبه های دیدنی سراوان

سراوان شرقی ترین شهر استان سیستان و بلوچستان است که با مرکز استان 352 کیلومتر فاصله دارد. بسیاری از روستاهای اطراف سراوان خاک رس مرغوبی دارد که با بهره برداری از آن ، کوزه گری و سفال سازی به ویژه در ناحیه گلپورگان رونق یافته است. آثار به دست آمده در سراوان نشان می دهد. قبل از سال 1305 شمسی نام این محل «شستون» بود که به تدریج بر وسعت آن افزوده شد و به سراوان معروف گردید.

این شهر خاستگاه آثار و آدابی از دوره باستان است. در ادامه به معرفی برخی از این آثار می پردازیم.

قلعه سب

قلعه سِب که از جمله آثار دوره قاجاریه محسوب می شود، در استان سیستان و بلوچستان، شهرستان سراوان، بخش سِب و سوران و روستای سِب قرار دارد.

روستای سِب که نام قلعه برگرفته از آن است، در 45 کیلومتری جنوب غربی شهرستان سراوان واقع است. سِب در لغت نامه دهخدا به معنی محل چشمه ساران فراوان یاد شده است.
در این قلعه تا سال 1344 طوایف بارکزایی و میرمرادزهی در آن ساکن بودند و سپس متروکه شد.

این قلعه از زیباترین و سالم ترین قلاعی است که از دوران اسلامی در استان سیستان و بلوچستان باقی مانده است.

قلعه سِب در سال 1375 توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با شماره 1751 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

موزه خاک

این ساختمان در قطعه زمینی به مساحت حدود سه هزار و هشتصد متر مربع با زیربنای حدود 260 متر مربع بنا شده است. بنا دارای 4 اتاق بزرگ به ابعاد متفاوت می باشد که در ساخت آن سعی شده است از معماری بومی پیروی شود.

این موزه در سال 1388 به عنوان کارگاه زنده تولید سفال هم به جنبه تولید و هم نمایش و عرضه آن می پردازد.

آبشار پالیزوک

آبشار پالیزوک از جاذبه های گردشگری ناهوک در غرب ناهوک و 12 کیلومتری آن قرار دارد. از تاریخچه این روستا، اطلاع دقیقی در دست نیست، ولی سنگ نگاره های بسیار قدیمی و بدیع پیرامون آن نشانگر قدمت آن است. ناهوک نگارخانه ای از سنگ نبشته ها و نقوش حکاکی شده بر سنگ است که بر اساس آن، مورخین و باستان شناسان، عمر روستا را بیش از 1000 سال تخمین می زنند.

آبشار چوتین گون

یکی از مکان های زیبا و جاذبه های طبیعی سراوان است. وجه تسمیه این نام برگرفته از گون نام محلی درخت بنه بوده که حاکی از وجود جنگل های بنه در این منطقه است. جاری بودن آب در اکثر روزهای سال و طبیعت بکر و زیبای این آبشار باعث شده سالانه گردشگران زیادی از این منطقه دیدن کنند. این آبشار در دره ای معروف به دره نگاران واقع شده است.

آبشار کوهک

آبشار کوهک سراوان در جنوب روستای کوهک واقع است. این آبشار در 3 کیلومتری نقطه صفر مرزی ایران و پاکستان واقع شده است. معروفیت این منطقه به دلیل گروگانگیری های اخیر 5 مرزبان ایرانی دوچندان شده است.

کوهک شرقی ترین آبشار شناخته شده ایران است.
ریزش آب در حاشیه آبشار بر روی صخره ها، مناظر صخره ای زیبایی ایجاد کرده که در صورت سرمایه گذاری مناسب می تواند به یکی از قطب های گردشگری ایران منجر شود.

روستای سب

قلعه سب زیباترین و سالم ترین قلع هایی است که از دوران اسلامی سیستان و بلوچستان مانده است. آیینه تمام نمای این قلعه که حاکمان صفویه و بعد از آن ها است، از جمله 27 بنای تاریخی استان است که هنوز پابرجاست. نام قلعه «سب» از نام روستای «سیب» (به معنای جایگاهی که در آن آب روان است) گرفته شده است. این واژه به طایفه های کهن در سراوان هم اطلاق می شود. بنای تاریخی قلعه سب مهرماه 1375 به پیشنهاد این اداره به شماره 1715 در لیست آثار ملی کشور به ثبت رسید.

روستای کلپورگان

«کلپوره» نام گیاهی با مصرف دارویی ویژه منطقه بلوچستان و کلپورگان روستایی است در 25 کیلومتری شهرستان سراوان و در 390 کیلومتری جنوب زاهدان. شغل اکثریت مردم کشاورزی است و محصولات عبارت اند از:خرما، مرکبات و سبزی ها. اما تنها مشخصه ای که کلپورگان را از بقیه مناطق متمایز کرده سفالگری آن است که شیوه ساخت آن با قدمتی حدود 4 تا 6000 سال قبل هنوز دست نخورده باقی مانده و تنها کارگاهی که هنوز به شیوه بدوی فعال و پا برجا کارش را ادامه می دهد کارگاه سفال کلپورگان است.

دهستان ناهوک

این روستا در میان دره ای قرار گرفته ,
در قسمت مرکزی دره رودخانه فصلی نسبتاً بزرگی قرار دارد.
به هنگام بارندگی پر از آب می شود .
منازل مسکونی و زمینهای کشاورزی و باغات در کوهپایه قرار گرفته اند.
این روستا از خوش آب وهواترین روستاهای سراوان است ,
مسافران زیادی به خصوص در فصل تابستان از این روستا بازدید می کنند.
دره نگاران یکی از آثار تاریخی معروف که در آن حکاکی هایی از حیوانات قدیم ,
نحوه شکار آنان توسط انسان های آن دوره است.

منطقه حفاظت شده و کوه بیرک

این منطقه گونه های گیاهی متنوعی دارد ,
شامل یک رشته کوه باریک با دشت هایی در حاشیه بوده ,
از کوه ها و تپه ماهورهای اطراف کاملا متمایز شده است.

بلندترین نقطه این شهرستان، رشته کوه بیرک است.
کوه بیرک علاوه بر کاربردهای مهم و استراتژیک دارای طبیعتی بسیار زیبا ,
در خور توجه با گونه های فراوان و پوششی غنی از درختان بنه، بادام کوهی،
زیتون وحشی، انجیر، ارزن و… است.

وجود غارهای طبیعی با طول بیش از 100 متر- وجود انواع معادن از قبیل آهن،
منیزیم، پنبه نسوز، تالک و …
نیز از دیگر مزایای این کوه عظیم و شهرستان است.

روستای قلعه جانی

روستای قلعه جانی از توابع سب و سوران در یک منطقه دشتی واقع شده است.
رودخانه ماشکید از شمال آبادی می گذرد و آب و هوای آن گرم و خشک است.
وجود یک قلعه قدیمی از مهم ترین جاذبه های باستانی کوشان قدیم است.
ضمن اینکه،
زیارتگاه «شاه آهو» از مهم ترین اماکن زیارتی منطقه در این روستا ,
واقع شده و جاذبه های زیارتی و جهانگردی آن را دو چندان کرده است.

رودخانه ماشکل سراوان

این رودخانه از کوه های بیرک در 98 کیلومتری غرب سراوان سرچشمه گرفته ,
از طریق دهستان زابلی به جنوب شرق روان می شود.
در طول مسیر رودهای متعددی به آن می پیوندد ,
در نهایت در 5 کیلومتری جنوب روستای کوهک به مرز ایران و پاکستان وارد می شود.
طول این مسیر مرزی 8 کیلومتر است.
رودخانه ماشکل در 8 کیلومتری شرق کوهک از مرز خارج و به کشور پاکستان وارد می شود.
طول رودخانه از سرچشمه 240 کیلومتر است.