رژیم مایعات چیست و چطور استفاده می شود ؟ + مزایا و عوارض

 رژیم غذایی مایعات چیست و چطور اجرا می شود؟

رژیم مایعات همانطور که از اسمش مشخص است رژیمی می باشد که تمام یا بخش زیادی از برنامه غذایی در آن به مصرف نوشیدنی ها اختصاص داده می شود ؛ رژیمی پربحث که بخش ورزش و تناسب اندام نمناک به شفاف سازی ان خواهد پرداخت. 

مزایای رژیم مایعات

اگر با جویدن و یا قورت دادن مشکل دارید پزشک تان ممکن است رژیم غذایی مایعات را به شما توصیه کند و اگر نمی توانید به درستی بجوید یا قورت دهید، در خطر خفگی یا در هنگام خوردن یا نوشیدن نفس نمی توانید بکشید، این رژیم برایتان مهم است.

بعد از دندانپزشکی و یا جراحت در فک، ممکن است در دهان خود زخم های باز و یا دندان های کشیده شده ای داشته باشید و داشتن رژیم غذایی مایعات تا زمانی که حفره ها بسته شوند به جلوگیری از گیر کردن ذرات غذا در آن ها که می تواند منجر به عفونت شود، کمک کرد. 

اگر سیستم گوارشی شما با بیماری و یا جراحی آسیب دیده است, در حالی که التیام پیدا می کنید می توانید به مدیریت درد و جلوگیری از عوارض مانند انسداد روده تان (انسداد روده) کمک کنید. 

اگر شما در حال آماده شدن برای یک تست یا تصویربرداری برای دیدن داخل معده و روده تان هستید، ممکن است برای یک یا دو روز قبل از آن به رژیم غذایی مایعات نیاز داشته باشید و این به شما کمک می کند مطمئن شوید که هیچ غذای هضم نشده ای در دستگاه گوارش شما باقی نمانده که بتواند بر نتایج تاثیر بگذارد. 

همچنین ممکن است نیاز داشته باشید که رژیم غذایی مایعات بگیرید تا برای یک جراحی پزشکی آماده شوید و مصرف تنها مایعات قبل از جراحی معمولاً برای کاهش خطر لازم است.

رژیم مایعات چگونه عمل می کند: 

رژیم غذایی مایعات کامل مشابه رژیم غذایی شفاف است که اغلب قبل از عمل جراحی ضروری است و بخش الزامی از آمادگی برای کولونوسکپی نسبت می باشد .

تفاوت اصلی این است که در رژیم غذایی مایعات شفاف، فقط می توانید مایعاتی بخورید که کاملاً شفاف هستند مانند آب و آب گوشت و اما رژیم غذایی مایعات به شما این امکان را می دهد که مایعات غلیظ تر داشته باشید که کاملاً شفاف نیستند مانند شیر، آب میوه، شیک، و اسموتی.

پزشک شما ممکن است به شما اجازه دهد غذاهایی مانند پوره یا ماست را هم بخورید و اگر یک مشکل پزشکی داشته باشید، تحت تاثیر آنچه می خورید و می نوشید، می توانید محدودیت های غذایی اضافی نیز داشته باشید.

برای مثال، رژیم های غذایی مایعات دارای چالش ها و نگرانی های خاص هستند؛ آن ها نسبت به دیگر رژیم های اصلاح شده کالری کمتری دارند و سخت است که هر روز به اندازه کافی کالری داشته باشید، در حالی که شما تنها رژیم غذایی مایعات دارید .

پزشک شما دستورالعمل هایی را ارائه خواهد کرد که باید از نزدیک دنبال کنید و اگر مطمئن شوید که چقدر کالری لازم دارید تا در یک روز بخورید، ممکن است بخواهید با یک متخصص تغذیه قرار ملاقاتی داشته باشید.

رژیم مایعات چیست و چه تاثیری روی بدن دارد؟ 

مدت رژیم مایعات

رژیم غذایی مایعات به طور کلی تنها برای چند روز تجویز می شود تا به شما کمک کند به رژیم غذایی طبیعی خود برگردید و به ندرت به بیش از دو هفته نیاز است (مانند قبل از جراحی باریاتریک یا زمانی که از فک شکسته در حال بهبودی هستید) و با توجه به ماهیت محدود کننده آن، شما تنها باید یک رژیم غذایی کامل را برای مدت زمان کوتاهی دنبال کنید و در حالی که تحت مراقبت پزشک قرار دارید.

شما هم چنین می توانید از رژیم غذایی اصلاح شده دیگری مانند رژیم غذایی نرم استفاده کنید تا به شما کمک کند به خوردن غذای جامد عادت کنید. 

در طول دوره رژیم مایعات چه می توانید بخورید؟

شما در این رژیم غذایی می توانید تمام مایعات را بنوشید و با استفاده از ابزارهای مناسب، شما می توانید غذاهای جامد بسیاری را نیز دوست داشته باشید.

آب کردن، رقیق کردن، صاف شده، پوره کردن میوه جات، سبزیجات، پنیر و حتی گوشت می تواند به شما کمک کند که بدن خود را تغذیه و راضی نگه دارید. 

غذاهای سازگار در طول دوره رژیم مایعات 

- آب میوه و سبزیجات (بدون پالپ)

- شیر یا جایگزین های بدون شیر (سویا، بادام)

- ماست یا ماست یونانی (بدون گرانولا، دانه ها، تکه های میوه)

- پنیر آب شده

- عسل، شربت، شکر

- قهوه، چای، آبگوشت، آب، نوشیدنی های نرم، نوشیدنی های ورزشی، یا نوشیدنی های جایگزین الکترولیت

- سوپ شفاف یا خامه ای (رقیق، صاف شده و بدون جامدات)

- میلک شیک، مالت ها، اسموتی ها، پودینگ

- ژلاتین، بستنی، ماست یخ زده، دسر میوه یخ زده (بدون آجیل، شکلات و تکه های جامد)

- پودر پروتئین، شیر خشک، سایر مکمل های غذایی

- مکمل های غذایی مایع (مطمعن، گلوکزرانی، تقویت)

- گوشت (پخته و صاف شده )

- آجیل و دانه ها

- میوه ها و سبزیجات خام

- پنیر جامد

- غذای نرم یا له شده (سیب زمینی)

- سوپ با نودل، گوشت و یا سبزیجات

- پاستا و یا برنج

- غلات ، گرانولا، جو

- نان

- چیپس سیب زمینی، کراکر، پرتز، ذرت بو داده

- آبنبات سخت یا جویدنی

- سس سیب

- مافین، کیک، کوکی، شیرینی

- توفو، جایگزین گوشت

- تمام غذاهای جامد دیگر مگر این که به طور خاص توسط پزشک شما تایید شده باشد

در رژیم مایعات چه می توان خورد؟ 

- میوه ها و سبزیجات:

آب میوه ها و سبزیجات در رژیم غذایی مایعات مجاز است تا زمانی که تمام جامدات (مثل پالپ) را از آنها جدا کنید. 

- سیب زمینی له شده و انواع دیگر سبزیجات له شده ممکن است در صورتی که رقیق باشند مورد تایید قرار گیرند و شما می توانید کره، آبگوشت یا سس را برای طعم به آنها اضافه کنید. 

- سوپ را صاف و رقیق کنید چون آن ها حاوی قطعات جامد پاستا، سبزیجات و یا گوشت نیستند. 

- غلات:

غلات پخته می توانند با آب یا شیر رقیق شوند و سپس صاف شوند و خامه گندم و برنج نیز راحت صاف می شوند و اگر می خواهید مواد مغذی خود را اضافه کنید، از شیر و خامه مخلوط کن به جای آب و یا شیر خشک استفاده کنید. 

- محصولات لبنی:

شیر و یا دیگر جایگزین های بدون لاکتوز مورد تایید قرار دارند و نوشیدنی ها را با لیوان بخورید و یا به اسموتی ها و شیک ها اضافه کنید تا مواد مغذی بیشتری بگیرید.

لبنیات بدون شیر نیز می تواند برای بلغور جو دو سر و دیگر غذاهای غلیظ تر استفاده شود و همانطور که ورزش و تناسب اندام نمناک اشاره کرده است پودر شیر نیز یک گزینه متنوع است که می تواند به غلات، سوپ و تخم مرغ اضافه شود و شما می توانید با مخلوط کردن پودر بدون چربی شیر با شیر پروتئین معمولی آن را افزایش دهید. 

- ماست معمولی به خوبی به عنوان پایه ای برای وعده های غذایی خوش مزه شیرین تر و ماست یونانی می تواند به عنوان یک منبع خوب برای دستور العمل های کارآمدتر باشد. 

- پنیر کوتاژ را می توان به راحتی در غذای مایع مخلوط کرد و بیشتر پنیر تکه تکه شده به راحتی با کمی گرما ذوب می شود و در حالی که شما به یک رژیم غذایی مایعات محدود هستید، اما می توانید از کره یا مارگارین به اندازه کافی برای افزودن کالری و چربی به وعده های غذایی خود استفاده کنید. 

- پروتیین:

گوشت زمانی مورد تایید قرار می گیرد که مانند بافت غذای نوزاد (پوره, رقیق و فشرده) باشد و گوشت را با تکه های سیب زمینی و شیر قبل و یا بعد از پخت مخلوط کنید تا بافت مناسب برای رژیم غذایی مایعات را به آن بدهید. 

- کره آجیل یک منبع خوب از چربی های سالم و پروتئین است که به راحتی می توانند به شیک ها یا اسموتی ها اضافه شوند.

تخم مرغ، سفیده تخم مرغ و یا هم زده شده را می توان نرم و مخلوط کرد و در یک غذای مایع مخلوط کرد. 

- دسر:

بستنی، ماست یخ زده و یخمکی که در دمای اتاق آب شده اند و تا زمانی که حاوی آجیل، شکلات و یا دیگر قطعات سخت نباشند در رژیم غذایی مایعات تایید می شوند و ژله، پودینگ و کاستارد رقیق و صاف هم مجاز هستند و اگر نیاز دارید کالری بیشتری بگیرید، بستنی، پودینگ، مالت یا میلک شیک را با خامه مخلوط کنید. 

- نوشیدنی ها:

هر گونه آب گوشت شفاف، آب میوه و یا نوشیدنی های دیگر در رژیم غذایی مایع کامل مورد تایید قرار می گیرد اما با این حال، می توانید آب میوه و سبزیجات بیشتری نسبت به توصیه پزشک خود مصرف کنید.

درست کردن آبمیوه خودتان با مخلوط کن با سرعت بالا یا آب میوه گیری به شما اجازه می دهد تا بافتش را کنترل کنید و شما هم چنین می توانید آب میوه را با صافی صاف کنید.

می توانید از شیر، لبنیات خامه ای نصف بدون خامه استفاده کنید تا کالری برای قهوه و یا چای اضافه کنید و نوشیدنی های اسپرسو که بر پایه شیر قرار دارند نیز تا زمانی که حاوی قطعات جامد مانند چیپس، آجیل، یا ادویه های جامد نباشند نیز مورد تایید قرار می گیرند.

زمانبندی پیشنهادی رژیم مایعات

یکی از چالش های رژیم غذایی مایعات دانستن این است که آیا غذای کافی را در یک روز خاص مصرف کرده اید یا نه. به عنوان یک قاعده کلی، کافی است تا احساس رضایت و سیری کنید (همان طور که اگر غذای جامد بخورید).

اما با این حال، اگر اختلالات گوارشی ویژه ای دارید و یا از بیماری و یا جراحی بهبود پیدا می کنید، خیلی زود احساس راحتی نمی کنید و این ناراحتی ممکن است قبل از اینکه کالری کافی داشته باشید تا به اندازه کافی تغذیه شوند تنظیم شود. 

با نوشیدن به اندازه ای که راحت هستید در هر 15 دقیقه شروع کنید و سعی کنید به جای تلاش برای یکباره نوشیدن مقادیر بیشتر، از یک لیوان کوچک استفاده کنید و شما ممکن است نیاز داشته باشید غذای مایع خود را به مدت 6 تا 8 بار در روز برنامه ریزی کنید و برای اطمینان از اینکه به درستی تغذیه می شوید، هدف نوشیدن حداقل 64 اونس مایع تا پایان هر روز است. 

توصیه های آشپزی برای رژیم مایعات

راحت ترین راه برای رقیق کردن غذای نرم (مانند سیب زمینی له شده) که آن را برای یک رژیم غذایی کامل مناسب می کند، اضافه کردن آب است و اگر غذا به مایع در دمای اتاق و یا دمای بدن تبدیل شود (مانند یخمک) از گرمای اضافی استفاده کنید. 

محصولات لبنی مانند پنیر خرد شده را می توان در مایکروویو ذوب کرد و به سوپ یا پوره اضافه کرد. 

شکلات می تواند در یک قابلمه روی آب جوش ذوب شود. 

ابزارهای آشپزخانه مانند بلندرها و مخلوط کن های غذا می توانند کمک بزرگی باشند اگر شما غذای مایع را برای خود در خانه درست کنید. نه تنها می تواند میوه ها و سبزیجات را به پوره تبدیل کند، بلکه با سرعت کمتر و به راحتی غذاهای غلیظی مانند بلغور جو دو سر را رقیق تر و نرم تر کنید. 

پاستا، برنج و سیب زمینی را می توان زمانی که بسیار نرم شدند تهیه کرد و سپس با آب، کره یا سس رقیق کرد. 

همچنین می توانید از آب یا شیر و گرما برای نرم کردن کراکر استفاده کنید.

لاغری با رژیم مایعات

اصلاحات رژیم مایعات 

اگر مشکل پزشکی یا رژیم غذایی دیگری دارید، رژیم غذایی مایعات ممکن است به تغییرات بیشتری نیاز داشته باشد.

برای مثال، بعد از جراحی معده ممکن است پزشک به شما بگوید که از نوشیدنی های اسیدی مانند آب میوه یا قهوه اجتناب کنید که می تواند باعث تحریک کردن معده شما به هنگام درمان شود.

و اگر مبتلا به بیماری های قلبی یا عروقی هستید، ممکن است به شما گفته شود که ورود مایع خود را محدود کنید و اگر شما به رژیم غذایی مایعات نیاز دارید، پزشک تان دستورالعمل های ویژه ای را ارائه خواهد داد و اگر دیابت دارید، از دکتر خود بپرسید که هر غذای مایع شما به چند گرم کربوهیدرات نیاز دارد تا میزان قند خون خود را حفظ کنید و مکمل ها مانند گلوسرنا نیز می توانند مفید باشد.

برای ایجاد رژیم غذایی مایعات برای کودکان تنظیماتی وجود دارد. برای مثال، عسل نباید به کودک زیر یک سال داده شود.

هنگام تهیه وعده های غذایی مایع یا پوره ای، از اضافه کردن هر گونه غذای تازه به رژیم غذایی کودک خود خودداری کنید و تنها به توصیه هایی که در حال حاضر دارید وفادار بمانید.

برای اطمینان از اینکه کودک شما تعادل مایعات مغذی دارد، می توانید مقدار شیر را محدود کنید چون می تواند بسیار پر کننده باشد و اضافه کردن نوشیدنی های الکترولیت یا یخمکی می تواند به جلوگیری از کمبود آب بدن نیز کمک کند.

اگر آلرژی های غذایی دارید و یا به رژیم غذایی ویژه ای پایبند هستید، دقت کنید که مواد تشکیل دهنده هر نوع پودر، مکمل و یا ترکیبی که از آن ها استفاده می کنید را بررسی کنید و شما ممکن است قادر به پیدا کردن محصولاتی خاص باشید که برای رژیم غذایی شما مناسب باشند، مانند گزینه های عاری از گلوتن و یا وگان. 

ملاحظات رژیم مایعات

هر وقت مجبور بودید رژیم غذایی خود را تغییر دهید (حتی اگر فقط موقتی باشد) باید به این فکر کنید که این کار چگونه بر جنبه های دیگر زندگی شما تاثیر خواهد گذاشت و علاوه بر جنبه های بدیهی مانند خرید و تهیه غذا, باید در مورد مسئولیت های روزمره خود در محل کار و در خانه فکر کنید و برای مثال, برنامه ریزی برای خانواده تان و بعد به فکر تغییرات باشید. 

تغذیه عمومی در رژیم مایعات

رژیم مایعات را می توان با دقت متعادل کرد اما آن ها تمایل دارند کالری کمی داشته باشند و هدف معمولی حدود 1500 کالری در روز است، اما ممکن است به اندازه 800 کالری کم باشد. 

در حالی که غذاهای مایع می تواند پر کننده باشند و شما ممکن است احساس گرسنگی نکنید، اما این رژیم غذایی حاوی فیبر کافی نیست و فاقد ویتامین و مواد معدنی ضروری می باشد و به احتمال زیاد تنها برای مدت کوتاهی به رژیم غذایی مایعات نیاز خواهید داشت.

و اگر برای مدت طولانی نیاز به رژیم غذایی داشتید، پزشک ممکن است به شما کمک کند که مکمل های غذایی مایع داشته باشید و همچنین می توانید مقدار کالری، چربی و پروتیین غذاهای مایع را با اضافه کردن پودر شیر، کره، تخم مرغ و یا شیر خشک افزایش دهید. 

ایمنی رژیم مایعات

احتمال کمی وجود دارد که شما برای مدت زمان طولانی نیاز به رژیم غذایی مایعات داشته باشید و استثنا ممکن است افرادی باشد که مشکل پزشکی دارند که از رژیم غذایی تنها برای کنترل شدید علایم و عوارض استفاده می کنند اما با این حال، آن ها فقط در حین نظارت دقیق توسط پزشکان خود این کار را انجام می دهند پس اگر نیاز دارید بیش از یک بار رژیم غذایی مایعات داشته باشید یا برای یک بازه طولانی تر از زمان می خواهید، می توانید نزد یک متخصص بروید.

تمام اعضای تیم پزشکی بر شما برای کاهش وزن و کمبود مواد مغذی نظارت خواهند کرد که زمانی که در رژیم غذایی محدود هستید می تواند رخ دهد و این متخصصان می توانند به شما در طراحی وعده های غذایی با کالری و مواد غذایی کافی برای حفظ بدنتان کمک کنند، همچنین توصیه می کنند که نیاز به مکمل ها نیز داشته باشید. 

انعطاف پذیری در رژیم مایعات

در حالی که شما ممکن است به تنوع رژیم غذایی جامد عادت داشته باشید، اما به طور کامل تنها به رژیم غذایی مایع محدود نخواهید شد و حتی ممکن است گزینه هایی پیدا کنید که برای رژیم غذایی مایعات شما مناسب باشند.

شیر، سوپ و بستنی را می توانید در منوی رستوران ها پیدا کنید و آن هایی که صبحانه ارائه می کنند ممکن است نوشیدنی ها و اسموتی ها داشته باشند. 

محدودیت های رژیمی رژیم مایعات 

از پزشک خود بپرسید که چگونه دیگر محدودیت های غذایی و یا شرایط سلامتی شما تحت تاثیر رژیم غذایی مایعات قرار خواهد گرفت، همچنین این که چگونه یک رژیم غذایی کامل باید در پاسخ به این نیازها تنظیم شود.

به عنوان مثال، اگر از رژیم غذایی برای مدیریت بیماری های گوارشی استفاده کنید، ممکن است نیاز باشد که از هر گونه مایعات یا اضافه شده مثل کره جلوگیری کنید و اگر شما مبتلا به رژیم غذایی محدود با سدیم هستید، باید به اجتناب از اضافه کردن نمک به غذایتان - حتی به شکل مایع - ادامه دهید.

اگر لاکتوز را نمی توانید تحمل کنید، باید از استفاده از شیر خشک به غذاهای رقیق و یا افزودن کالری به قهوه و چای خود خودداری کنید و همچنین باید لیست مواد اولیه و برچسب ها را در مکمل های غذایی مایع بررسی کنید، همان طور که بسیاری از آن ها بر پایه شیر قرار دارند و در حالی که بیشتر آب میوه ها و سبزیجات ممکن است صاف شوند، اگر شما در رژیم کم فیبر هستید، ممکن است لازم باشد از آب میوه های پر از فیبر مانند آب آلو اجتناب کنید.

بایدها و نبایدها در رژیم مایعات

عوارض جانبی رژیم مایعات:

چنانچه ورزش و تناسب اندام نمناک توضیح داده است اگر بیش از چند روز رژیم غذایی مایعات را داشته باشید، ممکن است از کمبود فیبر یبوست شوید و ممکن است پزشک شما توصیه کند که یک مکمل مخلوط با فیبر یا پودر فیبر دار را به وعده های غذایی مایع خود اضافه کنید که این امر غیر معمول نیست که در هنگام رژیم غذایی مایعات، مدفوع شل داشته باشید، چون شما هیچ غذای جامد مصرف نمی کنید و وقتی که به رژیم غذایی جامد باز می گردید، حرکات روده شما باید مطابق قبل تنظیم شود.

کاهش وزن که ممکن است ناگهانی و قابل توجه باشد، هم چنین برایتان ممکن است - حتی اگر برای مدتی طولانی در رژیم غذایی مایعات نبوده باشید و هنگامی که کمبود کالری ناشی از رژیم کم کالری اصلاح می شود، وزن معمولاً احیا می شود.

مقدار کالری پایین و عدم وجود ویتامین و مواد معدنی ضروری ممکن است باعث شود که شما احساس خستگی یا کسالت بکنید و همچنین ممکن است احساس افسردگی و عصبانیت نیز داشته باشید - احساساتی که می تواند توسط کمبود مواد مغذی تشدید شود.

اگر برای مدت طولانی تری در رژیم غذایی مایعات باشید، احتمالاً لازم است مواد مغذی را برای جلوگیری از کمبودها مصرف کنید و پزشک شما ممکن است یک ویتامین مخصوص و یا ویتامین خاص را توصیه کند، مانند ب12. 

انرژی و بهداشت عمومی رژیم مایعات 

اگر احساس می کنید کالری کمتری نسبت به مصرفتان می گیرید، راه های زیادی برای افزایش مقدار کالری، چربی و کربوهیدرات در غذاهای مایع وجود دارد.

پودر شیر را می توان به سوپ خامه ای اضافه کرد و یا می توانید غذاهایتان را با شکر و یا شیرین کننده هایی مانند عسل یا شربت ذرت شیرین کنید و افزودن کره یا مارگارین به غلات داغ یا مخلوط های سیب زمینی گزینه دیگر است و اگر شما می توانید از شیرین کننده های مصنوعی واقعی استفاده کنید نیز مشکلی نیست.