ابوالقاسم فردوسی

زندگینامه کامل حکیم ابوالقاسم فردوسی + همسر و فرزندان

کد مطلب : 572تعداد نظرات : 77 نظرزمان مطالعه : 6 دقیقه
ابوالقاسم فردوسی شاعر و خالق اثر بی نظیر شاهنامه، ادبیات پارسی میانه را تا حدود بسیاری از نابودی نجات داد. این شاعر حماسی از شهرت جهانی برخوردار است.

زندگینامه ی کامل شاعر نامدار ایرانی، حیکم ابوالقاسم فردوسی

کمتر کسی است که ابوالقاسم فردوسی حکیم سخن را نشناسد و اشعاری از شاهنامه را نخوانده باشد. احتمالا با این شاعر شیرین سخن تا حدودی آشنا هستید و برخی از اشعار او را مانند داستان زال و رودابه، رستم و سهراب، بیژن و منیژه، بیژن و گرازان، کرم هفتواد و ... را خوانده اید.

در این بخش از فرهنگ و هنر نمناک زندگینامه این شاعر حماسه سرای ایرانی و سراینده ی شاهنامه را آورده ایم، چنانچه می خواهید با حکیم طوس بیشتر آشنا شوید با ما در این بخش همراه شوید.

حکیم ابوالقاسم فردوسی

زندگی استاد ابوالقاسم فردوسی، از ابتدا تا انتها

ابوالقاسم فردوسی طوسی، شاعر حماسه سرای ایرانی و سراینده ی شاهنامه و بزرگترین سراینده ی پارسی گو ایران است که از شهرت جهانی برخوردار است. کنیهٔ وی «ابوالقاسم»، و تخلص و شهرتش «فردوسی» است. در ایران روز 25 اردیبهشت به نام روز بزرگداشت فردوسی نامگذاری شده است.

تولد و کودکی فردوسی

ابوالقاسم حسن منصور بن محمد بن اسحاق شرفشاه در سال 319 خورشیدی در روستای باژ از توابغ بلوک طابران طوس در دوران سلطنت سامانیان متولد شد. روستای پاژ (زادگاه فردوسی)، امروزه با نام روستای فاز شناخته می شود. این روستا امروزه در 28 کیلومتری آرامگاه او قرار گرفته است.

نام پدر او ابومنصور و نام مادرش گردویه زهرا بوده است. پدر از کشاورزان بزرگ خراسان و مادرش یکی از شاهزادگان مازندرانی به نام اسپهبدان بود. او دارای سه خواهر بوده است.

کسب علم و تحصیل

حکیم ابولقاسم فردوسی اوایل حیات را به کسب مقدمات علوم و ادب گذرانید و مقدمات کمال و تحصیل را نزد پدر و در مکتب خانه های باژ و طوس فرا گرفت، سپس به مدرسه ای در طوس برای ادامه تحصیل رفت. او از همان دوران به خواندن داستان های تاریخی علاقمند شد. تمکن مالی فردوسی باعث شد او بتواند دوران نوجوانی و جوانی را صرف مطالعه تاریخ و به دست آوردن علم کند.

ابوالقاسم فردوسی

دوران کودکی فردوسی با دوران پادشاهی سامانیان هم زمان بود و پادشاهان سامانی به ادبیات ایران علاقه بسیار داشتند و با پشتیبانی از زبان فارسی، عصری درخشان را برای پرورش زبان و اندیشهٔ ایرانی آماده ساختند. فردوسی در مدرسه با فردی به نام محمد بن حسن آشنا شد و آنها به مدت چهل سال با هم همنشین بودند.

علاقه به تاریخ و بوجود آمدن شاهکاری به نام شاهنامه

فردوسی از نظر مادی دارای ثروت و موقعیت قابل توجهی بود و توانست در دوران نوجوانی و جوانی کتاب های تاریخی فراوانی بخواند. او پس از آشنایی با تاریخ ایران و مطالعه آن به داستان ها و افسانه های کهن ایرانی بیشتر علاقه مند می شد، طوری که تصمیم به نوشتن مجموعه ای عظیم از داستان های اساطیری ایرانیان گرفت و طبع و ذوق شاعری و شور و دلبستگی او بر زنده کردن مفاخر ملی، باعث بوجود آمدن «شاهنامه» شد.

فردوسی در سال 370 یا 371، به نظم در آوردن شاهنامه را آغاز کرد.

سرودن شاهنامه و خلف وعده سلطان محمود غزنوی

شاهنامه مهم ترین اثر فردوسی و یکی از بزرگ ترین آثار ادبیات کهن فارسی می باشد که نزدیک به پنجاه هزار بیت دارد که در آن داستان های ملی و تاریخ باستانی پادشاهان قدیم ایران و پهلوانان بزرگ سرزمین ما نوشته شده است.

سرودن شاهنامه سی و پنج سال طول کشید، فردوسی اوایل از ثروت و دارایی قابل توجهی برخوردار بود و برخی از بزرگان علاقمند به تاریخ باستان نیز او را از نظر مالی یاری می کردند. اما به تدریج فردوسی دچار فقر و تنگدستی شد.

حکیم ابولقاسم فردوسی سی و پنج سال را صرف سرودن شاهنامه کرد آن را به سلطان محمود غزنوی که تازه به سلطنت رسیده بود، برای دریافت پاداش اهدا نمود.

شاهنامه فردوسی

سلطان محمود در ابتدا به عنوان پاداش و جایزه به فردوسی وعده داد شصت هزار دینار به او پرداخت کنداما خلف وعده کرد و تنها شصت هزار درم یعنی یک دهم مبلغی را که وعده داده بود برای فردوسی فرستاد و او را رنجیده خاطر نمود.

علت پیمان شکنی سلطان محمود این بود که فردوسی پیرو مذهب تشیع بود و اشعار زیادی در ستایش یزدان سروده بود اما سلطان محمود پیرو مذهب تسنن بود. حکیم ابوالقاسم فردوسی به دلیل رنجش خود از غزنین پایتخت غزنویان خارج و به زادگاه خود بازگشت.

سلطان محمود پس از چندی از کرده خود پشیمان شد و فرمان داد شصت هزار دینار را به طوس ببرند و به فردوسی تقدیم کنند اما زمانی هدیه به طوس رسید که فردوسی حیات فانی را بدرود گفته بود. فرمانبرداران سلطان محمود هدیه را به دختر فردوسی تقدیم نمودند اما دختر فردوسی از پذیرفتن هدیه پادشاه خودداری نمود و آن را پس فرستاد.

موضوع داستان های شاهنامه

با خواندن شاهنامه فردوسی در می یابید که فردوسی در سخن لطیف و پر شور است و طبع لطیف و روحیه وطن دوستی فردوسی در اشعار او دیده می شود. هجو، دروغ و تملق در اشعار فردوسی جایی ندارد و او شاعری اخلاق گرا و فضیلت دوست بوده است.

شاهنامه سه بخش کلی دارد که سه دوره اساطیری، پهلوانی و تاریخی را شامل می شوند.فردوسی در شاهنامه شرح احوال، پیروزی ها، شکست ها و دلاوری های ایرانیان از کهن ترین دوران یعنی نخستین پادشاه جهان کیومرث تا سرنگونی دولت ساسانی به دست تازیان را آورده است بنابراین اهمیت شاهنامه تنها به دلیل وجهه ادبی این اثر نیست؛ بلکه می توان این اثر را شناسنامه ای مکتوب از اجداد ایرانیان نامید.

شاهنامه

در شاهنامه داستان های مستقل پراکنده ای مانند داستان زال و رودابه، رستم و سهراب، بیژن و منیژه، بیژن و گرازان، کرم هفتواد و ... نیز وجود دارند که مستقیما به سیر تاریخی مربوط نمی شوند. در سراسر کتاب شاهنامه، نیک و بد، خیر و شر و حق و باطل، نبردی دائمی دارند و قهرمانان و افسانه های ملی ایران، در اشعار شاهنامه، دوباره متولد می شوند و نبرد با بدخویی و فساد را آغاز می کنند.

درون مایه شاهنامه بر اساس آزادخواهی و آزادگی مردم ایران است و پهلوانان شاهنامه در جنگ دائمی برای مطالبه آزادی و آزادگی هستند. فردوسی پیرو دین اسلام بود و به پیغمبر اسلام (ص) و امامان شیعه عشق می ورزید و بخش هایی از شاهنامه را در مدح و ستایش آن ها سروده است.

در شاهنامه عشق نیز وجود دارد؛ گرچه فردوسی برای توصیف عشق نیز هم چنان زبان حماسی را انتخاب می کند. موسیقی کلام فردوسی، انتخاب مناسب وزن و قافیه ها، انواع صنایع ادبی در شاهنامه آن را به یک اثر بی بدیل تبدیل نموده است. اغراق های استادانه، تشبیه های بدیع و تصویرسازی طبیعت در شاهنامه، به شکلی کاملا هنرمندانه استفاده شده اند.

ازدواج و فرزندان فردوسی

تا قبل از سرودن شاهنامه آگاهی چندانی در زندگانی فردوسی در دست نیست. در آغاز داستان «بیژن و منیژه» زنی نام برده شده که پژوهشگرانی چون حبیب یغمایی، محمدتقی بهار و ذبیح الله صفا او را همسر فردوسی دانسته اند. چنانچه در بخش فرهنگ و هنر نمناک می خوانید بر اساس این گمان همسر فردوسی زنی فرهیخته بوده، که توانایی چنگ نوازی داشته است.

ازدواج فردوسی

به احتمال زیاد او دختر خانواده ای فرهیخته و از نظر مالی توانمند بوده و از آنچه که در این خانواده ها به دختران آموزش داده می شده، بهره داشته است. فردوسی دارای یک پسر و یک دختر بوده است. پسر او در سال 359 ه‍.ق به دنیا آمده و در سال 396 ه‍.ق در 37 سالگی و زمانی که فردوسی 67 ساله بوده، درگذشت. از فردوسی تنها یک دختر به جای ماند که پس از درگذشت فردوسی پاداش سلطان محمود را نپذیرفت.

آرامگاه فردوسی

فردوسی در سال 416 هجری قمری از دنیا رفت و مرگ او در دورانی سخت و در شرایط نا به سامان مالی بوده است. پیکر فردوسی را در حیاط خانه خودش دفن کردند زیرا در آن زمان دفن مسلمانان شیعه در قبرستان توس ممنوع بود بنابراین با دفن فردوسی در قبرستان توس ممانعت شد.

یکی از حاکمان محلی غزنویان، بنایی در محل مقبره فردوسی ساخت که به تدریج این آرامگاه ویران شد. در طی سال های 1307 تا 1313 رضا شاه پهلوی دستور داد بنای آرامگاه فردوسی را کامل بازسازی کردند و هم زمان با آیین هزاره فردوسی از بنای جدید آرامگاه فردوسی رونمایی شد. کار تکمیل طراحی آرامگاه در سال 1348 و به دست هوشنگ سیحون، معمار برجسته ایرانی انجام شد.

آرامگاه فردوسی

آرامگاه فردوسی در 20 کیلومتری شمال غربی شهر مشهد، در مسیر عبوری به سمت کلات نادری و در نزدیکی شهر تاریخی طبران و بقعه تاریخی هارونیه واقع است. در19 مهرماه سال 1399 در محوطه آرامگاه فردوسی پیکرمحمدرضا شجریان، خسرو آواز ایران به خاک سپرده شد.

زندگینامه کامل حکیم ابوالقاسم فردوسی + همسر و فرزندان

4.36465
این مطلب مفید بود ؟5567898
منبع : بخش فرهنگ و هنر نمناک/ ن /ف
برچسب : فردوسی
77 نظر به ثبت رسیده است
ایمان1397-08-13
واقعا به خاطر این که نسبت به متن های دیگه کوتاه تر و به درد به خور تر عاااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااالی بود
8032
نگین1397-07-25
عالییییی بوددددد من برای درسم می خواستم نوشتمش معلمم خیلی تشویقم کرد ممممممنووووون????
7741
ليونل مسي1396-09-07
خيلي عالي بود
5633
لیو نل مسی1396-08-06
خوب بود
5233
!you-know-who1396-07-03
ممنون ! خيلى خوب بود منم براى تحقيق مدرسه نوشتمش ;) عالييييييييييييييييييييييى
11960
ATANAZ1396-07-02
خیلی ممنون فردوسی که با شاهنامه زبان فارسی و به ایران برگردوندی
5319
ATANAZ1396-07-02
عالی بود واقعا عالی بود ممنون از نویسنده
4825
سارا1396-06-27
خیلی خوب و عالی بود.
4220
فاطمه1396-04-20
عالی بود
4325
نبی1396-03-01
خوب بود اگر فردوسی نبود ما عرب بودیم روحش شاد یادش گرامی
6823
ابوالفضل 1396-02-10
عالی بود
3723
طناز1396-02-08
واقعا عالى بود متشکرم
3517
فاطمه1396-01-24
عالی
3416
kimia1396-01-19
بسیار عالی وخوب بود. تشکر.
3116
سحر 1396-01-11
من این متن رو برای درس آزاد استفاده کردم و معلمم که خیلی سخت گیر از متن من خوشش اومد ممنون از شما
5122
مهدیه1395-12-23
خیلی خوبه
3222
علیرضا جووووون 1395-12-06
خیلی عالی است گرچه هنوز نخونده ام اما از این جور مطلب ها خیلی خوشم میاد واقعا دستتون درد نکنه علیرضاگودرزی 20ساله از اصفهان امید وارم مطالب جدید تر و بهتری به نمایش بگذارید خیلی ممنون
2941
فلانی1395-11-25
مرسی عالی بود دمتون گرم دوستدار شما فلانی
2423
فلاح1395-11-21
متن بسیار پسندیده ای برای نوجوانان است
2423
شیلا1395-11-20
بسیار عالی ۲۰
2818
ایدا1395-11-17
خیلی عالی بود.
2216
امير تتلو1395-11-16
واقعا عالى بود
3529
صدف1395-11-14
متن عالی بود.
1924
عالی1395-12-07
عالی
2021
ali reza1395-11-10
بسیار عالی بود مطالب جالبی داشت.
2720
به تو چه1395-11-10
خیلی باحال بود .................
35127
عطرین1395-11-09
عالی بود
3219
محمد درس1395-11-08
خیلی خوب است و بهد برای درس فارسی خیلی لازم است
3924
المیرا مولوی1395-11-05
عالی بود وزیبا
2322
نمی گم!1395-11-05
خوب بود ولی کاشک یک ذره بیشتر خلاصش می کردید
4029
یگانه1395-11-05
مممممممممممممممممممممممممممممممننننننننننننننننننننننننووووووووووووووووووووووننننننننننننننننننن از شما
3030
موژان 1395-11-04
زندگی نامه ی،خیلی قشنگی بود.
5417
علی 1395-11-04
بسیا عالی ممنون
2514
عرفان1396-09-03
به من هم خیلی کمک کرد
2614
مریم1395-11-03
واسه تحقیق خیلی کمکم کرد واقعا ممنونم .
3417
ساناز1395-11-01
خیلی خوب بود
3520
برديا1395-10-27
مطلب خوبى نوشتيد ، از زحمات شما شما متشكرم!
3417
مهشید جووووون1395-10-27
بسیار زیبا و عالی نوشتید
3523
نازنین1395-10-26
بسیار عالی
3522
فرید1395-10-26
واقعاخیلی قشنگه
4320
ابوالفضل1395-10-26
بسیار مطلب جالب و خوبی بود ممنون از شما
3118
مبینا1395-10-24
واقعا واضح نوشتیدفکر کنم تحقیق من برترین نوشته در کلاسمون باشه در کل از کار با ارزش شما ممنونم
4825
مهبد1395-10-21
عالى بود من اينو براى مدرسه امرمى نويسم
2620
کازیوه1395-11-16
من برای درس آزاد تحقق کرده ام
3423
شما1395-11-09
آره راست گفتی منم اینو برای تحقیقی درباره ی یکی از شاعر های بزرگ ایران برای معلمم بردم بهم بسیار عالی دادوتوی کلاسمونم نفر اول شدم ومعلمم اون برگرو پیش مدیر مدرسه برد واونو تایید کردن وتوب صف هم بهم یک جایزه ی بزرگ دادن
5729
دنیا1395-10-21
به نظر من برای تحقیق عالیه ممنون
4021
نمی گم1395-11-09
منم نظرم همینه
2932
امیرحسین1395-10-17
خیلی ممنون . مطلب خیلی قشنگی بود . از نویسنده تشکر می کنم
3720
متین1396-08-05
خیلی ممنون که این زندگی نامه را گذاشته اید با تشکر
3422
abolfazl1395-10-26
حرف شما متین است
3326
حسین1395-10-12
خیلی خوب بود . من از این متن خوشم می اید
4522
بابک 1395-11-09
من میدونم توقرن چهارم
5324
یگانه1395-09-19
فردوسی تو چه قرنی زندگی میکرد
8633
یاسین 1395-08-12
خیلی خیلی عالی بود
6437
عقل و هوش1397-09-01
آره حالا دقیقا کجا متولد شده
5038
محیا 1395-08-22
منم تو کتاب قدیمی شاهنامه که نگاه کردم همین نوشته
7553
چکار اسمم داری؟1395-07-15
فکر کنم فردوسی در روستای باژ منطقه توس به دنیا اومده باشه
9465
زهره1397-08-22
موافقم الییییییی
6434
سینا 1395-02-30
عالی نوشته اید ممنون
7353
محمد1395-10-27
عالی
7438
سینا1395-02-30
به نظر من این داستان بهترین داستان جهان بوده است
10173
محمد1395-11-09
منم برای تحقیق مدرسه ام استفاده کردم
10845
محمد1395-02-12
خیلی قشنقه من میخوام همین رو برای تحقیق مدرسه ام ببرم
16064
سحر1395-02-14
واقعاعالی بود.من میخواستم تحقیق کنم واقعاکمکم کردید;-)
19279
محمد علی1395-01-26
واقعا نوشته ی زیبا دل نشین و خوب بود.خیلی ممنونم.
26670
کیمیا1395-11-16
زیبا بسیار تشکر
26446
تندعغا1395-11-10
دقیقا
16472
مهدی1395-01-12
زیبا نوشتید
23068
متين 1395-01-07
بسيار عالي بود
23194
یاسمین1394-12-14
واقعا عالی بود دستتون درد نکنه
41595
ملیکا1400-09-07
سلام مطالب خیلی خوبی داشت واقعا ممنون ازتلاشتون که زندگینامه افرادمشهوری مثال فردوسی رابرای مابیان کردیدتشکر
76
ناشناس1400-09-10
فردوسی خیلی انسان خردمندی است خیلی عالیه که ما نو جوان ها داستانش رو می شنویم
127
گوگولی1400-09-21
فردوسی عشقه❤️❤️❤️❤️
155
مبین کمالی1400-12-01
چقدر عالی????و هیجان انگیز بود????
86
محمد1401-03-30
اسمش واقعا تن آدمو میلرزونه
حس میکنی که اسمش میتونه اسم یک پادشاه باشه
114
یاسمین نادعلی زاده1401-11-03
عااااااالی بود
ممنونم
64
ناشناس1402-08-04
خوب بود فقط یکمی طولانی بود
ولی درکل عالی بود♥️❤♥️❤♥️❤
31
وبگردی