هنگام احتضار
“احتضار” در لغت به معنای غائب نبودن و در اصطلاح به معنای جان کند و حضور و رسیدن مرگ است به گونه ای که انسان، امور غیر مادّی مانند فرشته مرگ را ببیند و از زندگی دنیایی ناامید شده، به مرگ خویش اطمینان بیابد.

کلمه احتضاربه تعابیر قرآن کریم

در قرآن کریم کلمه احتضار ذکر نشده؛ امّا با تعابیر دیگری همچون حاضر شدن مرگ (نساء،آیه 18) آمدن سکرات مرگ (ق، آیه 50) قرار گرفتن در غمرات مرگ (انعام، آیه 93) آمدن مرگ (انعام، آیه 61) رسیدن جان به گلو (واقعه،آیه 83) توفّی به معنای گرفتن و نگه داری روح( نحل، آیه 32) و نظایر آن سخن رفته است.

وقایع هنگام احتضار

1. رسیدن جان به گلو:

خداوند در سوره قیامت در مورد این لحظه سخت می فرماید:«کَلاّ اِذا بَلَغَتِ التَّراقی». (قیامت، آیه 26) تراقی به معنای جلو حلق و بالای سینه است(5) یا در سوره واقعه می فرماید:«فَلَولا اِذا بَلَغَتِ الحُلقوم * و اَنتُم حینَئِذ تَنظُرون * و نَحنُ اَقرَبُ اِلَیهِ مِنکُم و لـکِن لاتُبصِرون * فَلَولا اِن کُنتُم غَیرَ مَدینین * تَرْجِعُونَهَا إِن کُنتُمْ صَادِقِینَ »( واقعه، آیه 83-87) پس چرا هنگامی که جان به گلوگاه می‏رسد (توانائی بازگرداندن آن را ندارید)* و شما در این حال نظاره می‏کنید (و کاری از دستتان ساخته نیست)* و ما به او نزدیکتریم از شما ولی نمی‏بینید.* اگر هرگز در برابر اعمالتان جزا داده نمی‏شوید* پس او را بازگردانید اگر راست می‏گوئید.

زمان احتضار

لحظه احتضار

2. نا امیدی از شفای محتضر:

در زمان احتضار، خویشاوندان و دوستان محتضر که در اطراف وی هستند، از روی ناامیدی می گویند:«و قیِل مَن رَاق» . (قیامت، آیه 27) چه کسی می تواند او را شفا دهد؟

3. یقین محتضر به جدایی:

انسان در لحظات احتضار، به جدایی یقین پیدا می کند:«و ظَنَّ اَنَّهُ الفِراق». (قیامت،آیه28)

4. جمع شدن ساق ها:

هنگام احتضار، دو ساق پای انسان کنار هم جمع می شوند:«والتَفَّتِ السّاقُ بِالسّاق». (قیامت، آیه 29) معنای آیه این است که در حال احتضار، به دلیل زوال نیروی حیاتی که در بدن جریان داشته، ساق ها کنار هم جمع می شوند.(6)

5. حضور و ظهور فرشتگان در زمان احتضار:

یکی از حوادث مهمّ زمان احتضار، ظهور فرشتگان و گرفتن جان محتضر (توفّی) به وسیله آن ها است؛ حتی گفته شده:یکی از ادلّه نام گذاری زمان قبل از مرگ به «احتضار»، حضور فرشتگان در آن زمان است(7) چنانکه قرآن می فرماید:«... حَتّی اِذا جاءَ اَحَدَکُمُ المَوتُ تَوَفَّتهُ رُسُلُنا و هُم لایُفَرِّطون». (انعام،آیه 61) یا می فرماید:«قُل یَتَوَفـّـکُم مَلَکُ المَوتِ الَّذی وُکِّلَ بِکُم ...». (سجده، آیه 11)

6. سختی شدید زمان احتضار خداوند در قرآن کریم در این رابطه می فرماید:

« و تَزهَقَ اَنفُسُهُم و هُم کـفِرون»(توبه، آیه 55) تزهق از ریشه زُهوق به معنای خروج چیزی با سختی است(8)

پی نوشت

1- قاموس المحیط، ج 1، ص 534.

2- الدرالمنثور، ج2، ص460؛ جواهرالکلام، ج4، ص5.

3- اقرب الموارد، ج 1، ص 667.

4- تفسیر مجمع البیان، ج 3، ص 37

5- التبیان، ج 10، ص 200.

6- تفسیر المیزان، ج 20، ص 113 7- مجمع البحرین، ج 1، ص 530; جواهر الکلام، ج 4، ص 6. 8- تفسیر المیزان، ج 9، ص 308.

احتضار ، هنگام احتضار و رسیدن جان به گلو چگونه است

4.37
این مطلب مفید بود ؟61
برگرفته از انوار طاها-/ر
وبگردی