29 سال از درگذشت استاد شهریار گذشت +تصاویر

بزرگداشت سالروز درگذشت استاد شهریار

امروز بیست و هفتم شهریورماه 96 ، 29 سال از پرواز ابدی استاد شهریار میگذرد . مرد ادیبی که زبان فارسی با او در دنیا شناخته شد و سالروز درگذشت این شاعر و ادیب بزرگ کشورمان به عنوان روز شعر و ادب فارسی نام گذاری شده است.

به مناسبت بیست و نهمین سالروز درگذشت شهریار ایران مطلبی را درباره این استاد گرانقدر برایتان گردآوری کرده ایم که خواندنش خالی از لطف نیست.

برگی از زندگی استاد شهریار از کودکی تا پایان عمر

محمد حسین بهجت تبریزی ملقب به شهریار در سال 1285 در روستای خوشگناب به دنیا آمد. او علاقه شدیدی به شعر داشت و از همان زمان کودکی کم و بیش دستی به شعر می برد.

پس از پایان دوره راهنمایی در تبریز، در سال 1300 برای ادامه تحصیل از تبریز عازم تهران شد و در مدرسهٔ دارالفنون تا سال 1303 و پس از آن در رشتهٔ پزشکی ادامه تحصیل داد. حدود شش ماه پیش از گرفتن مدرک دکتری ، به علت شکست عشقی و ناراحتی خیال و پیش آمدهای دیگر، ترک تحصیل کرد.

آثار مهم او منظومه حیدر بابایه سلام بود که واقعا شاهکاری در شعر به شمار می رود و به 90 درصد از زبان زنده ی دنیا ترجمه شده است. استاد شهریار در سرودن انواع گونه های شعر فارسی -مانند قصیده ، مثنوی ، غزل ، قطعه ، رباعی و شعر نیمایی - نیز تبحر داشته است. اما بیشتر از دیگر گونه ها در غزل شهره بود و از جمله غزل های معروف او می توان به «علی ای همای رحمت» و «آمدی جانم به قربانت» اشاره کرد. شهریار نسبت به علی بن ابی طالب ارادتی ویژه داشت و همچنین شیفتگی بسیاری نسبت به حافظ داشته است.

استاد شهریار شاعر گرانقدر ایران زمین

شهریار شاعری غزل سراست بدون آنکه فقط غزل سروده باشد و بدون آنکه انواع دیگر اشعارش از ارزش کمتری برخوردار باشند. مهمترین ارزش غزل او در ایجاد ارتباط سخت عاطفی با خوانندگان شعر است. سادگی، شیوه مخصوص او در غزل سرایی است و شاعر ساده گرایی را گاه تا آنجا می رساند که بعضی بیت های یک غزل او همطراز با سایر بیت های بلند شعرش نیستند، اما همین خود خصیصه دیگری از شعر او را آشکار می سازد که برای عرضه اندیشه و احساس خود به زبان ساده از خطر کردن نمی هراسد و همین دل به دریا زدن و خطر کردن اوست که او را در سرودن غزل های ساده و دل انگیز سرآمد هم عصرانش می سازد و غزلش را امتیازی خاص می بخشد.

استاد شهریار از سال 1310 تا 1314 در اداره ثبت اسناد نیشابور و مشهد خدمت کرد. در نیشابور به خدمت نقّاش بزرگ کمال الملک رسید و آن مثنوی زیبا و معروف را برای وی سرود. در مشهد نیز همدم و معاصر استاد فرخ خراسانی، گلشن آزادی، نوید و دیگر شاعران گران مایه از آن خطه پربرکت بود در سال 1315 شمسی به تهران منتقل شد و مدتی در شهرداری و پیشه و هنر و سپس در بانک کشاورزی به کار پرداخت. چند سالی در عوالم درویشی سیر کرد. سرانجام به زادگاه اصلی خود تبریز بازگشت و تا زمان بازنشستگی در بانک کشاورزی تبریز خدمت کرد عاقبت پس از 83 سال زندگی شاعرانه پربار و باافتخارروح این شاعر بزرگ در 27 شهریور ماه 1367 به ملکوت اعلی پیوست و جسمش در مقبره الشعرای تبریزکه مدفن بسیاری از شعرا و هنرمندان آن دیار ارجمند است به خاک سپرده شد.

تصویری از اعلامیه ترحیم استاد شهریار

آثار ادبی بی نظیر استاد شهریار

استاد شهریار اولین دفتر شعر خود را در سال 1310 با مقدمه ملک الشعرای بهار ، سعید نفیسی و پژمان بختیاری منتشر کرد. بسیاری از اشعار او به فارسی و زبان ترکی آذربایجانی جزء آثار ماندگار این زبان هاست. منظومه حیدربابایه سلام که در سال های 1329 تا1330 سروده شده است، از مهم ترین آثار ادبی ترکی آذربایجانی شناخته می شود. علاوه براستادی در شعر، وی استاد سه تار هم بود.

این منظومه از آثار جاویدان شهریار و نخستین شعری است که وی به زبان مادری خود سروده است. شهریار در سرودن این منظومه از ادبیات ملی آذربایجان الهام گرفته است. منظومه حیدربابا تجلی شور و خروش جوشیده از عشق شهریار به مردم آذربایجان است ، این منظومه از جمله بهترین آثار ادبی در زبان ترکی آذری است.

عمق تعلقات دینی و توجهات مذهبی خانواده و نیز شخص استاد شهریار به حدی است که عشق به ائمه اطهار علیه السلام در بسیاری از اشعارش عینا هویداست.

شهریار شاعر سه زبانه است. او به همه زبانها و ملتها احترامی کامل دارد. در اشعار او بر خلاف برخی از شعرای قومگرا نه تنها هیچ توهینی به ملل غیر نمی شود بلکه او در جای اشعارش می کوشد تا با هر نحو ممکن سبب انس زبانهای مختلف را فراهم کند. اشعار او به سه زبان ترکی آذربایجانی،فارسی و عربی است .

استاد شهریار ادیب بزرگ فارسی زبان

قسمت عمده ای از دیوان شهریار غزل است.سادگی و عمومی بودن زبان و تعبیر یکی از موجبات رواج و شهرت شعر شهریار است.

ماجرای عشقی استاد شهریار از زبان پسرش

هادی پسر استاد شهریار درباره ماجرای عشقی پدرش گفت :به گفته پدرم، پسر عموی رضا شاه، رقیب عشقی او بود که بر شهریار غالب آمد و منجر به تبعید شهریار از تهران به مشهد و نیشابور شد و در آنجا با شاعران خراسان و نقاش معروف کمال الملک دیدار داشت و حدود سال 1314 به تهران برگشت. در سال 1348 دو نامه برای پدر فرستاد و پدر هم دو نامه از غزل های مشهورش را برای او فرستاد. و بنا به گفته اطرافیان هفت سال بعد از مرگ شهریار، او هم فوت کرد.

استاد شهـریار در تـبـریز با یکی از بـستگـانش ازدواج کرد و ثـمره این وصلت دودخـتر به نامهای شهـرزاد و مریم و یک پسر به نام هادی است.

تصویری از سنگ مزار استاد شهریار

علی ای همای رحمت اثر مشهور استاد شهریار

علی ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را

که به ماسوا فکندی همه سایه ی هما را

**********

دل اگر خداشناسی همه در رخ علی بین

به علی شناختم به خدا قسم خدا را

*********

*********

مگر ای سحاب رحمت تو بباری ارنه دوزخ

به شرار قهر سوزد همه جان ماسوا را

********

برو ای گدای مسکین در خانه ی علی زن

که نگین پادشاهی دهد از کرم گدا را

********

بجز از علی که گوید به پسر که قاتل من

چو اسیر تست اکنون به اسیر کن مدارا

********

بجز از علی که آرد پسری ابوالعجائب

که علم کند به عالم شهدای کربلا را

********

چو به دوست عهد بندد ز میان پاکبازان

چو علی که میتواند که بسر برد وفا را

********

نه خدا توانمش خواند نه بشر توانمش گفت

متحیرم چه نامم شه ملک لافتی را

********

بدو چشم خون فشانم هله ای نسیم رحمت

که ز کوی او غباری به من آر توتیا را

********

به امید آن که شاید برسد به خاک پایت

چه پیامها سپردم همه سوز دل صبا را

********

چو تویی قضای گردان به دعای مستمندان

که ز جان ما بگردان ره آفت قضا را

********

چه زنم چونای هردم ز نوای شوق او دم

که لسان غیب خوشتر بنوازد این نوا را:

********

«همه شب در این امیدم که نسیم صبحگاهی

به پیام آشنائی بنوازد و آشنا را»

********

ز نوای مرغ یا حق بشنو که در دل شب