اولین اقدام بعد از گازگرفتگی سگ و گربه

بعد از گازگرفتگی سگ و گربه چه کنیم؟

طی سال‌های اخیر در کشور آمار حیوان‌گزیدگی به طرز نگران‌کننده‌ای رو به افزایش است و متاسفانه هر چند وقت یکبار اخباری از سگ‌گزیدگی کودکان و تصاویری از آن در فضای مجازی وایرال می شود. با وجود هشدار توسط بسیاری از کارشناسان برخی از افراد به حیوانات برای غذا رسانی، بازی و...نزدیک می شوند و با گازگرفتگی سگ و گربه و...روبرو می شوند، پس از گزیدگی توسط حیوان اقداماتی که باید انجام گیرد، اهمیت زیادی داشته و فرد را از مرگ نجات خواهد داد. در این بخخش از نمناک خواهیم گفت که پس از گازگرفتگی سگ و گربه چه اقداماتی انجام دهید.

چرا گاز گرفتگی توسط سگ و گربه منجر به مرگ می شود؟

از طریق گزش حیوانات هار نوعی بیماری ویروسی به نام هاری به انسان منتقل می‌شود. این ویروس عصب دوست است، به نخاع و در نهایت مغز می‌رسد و منجر به ایجاد التهابی در مغز به نام آنسفالیت می‌شود. هاری دو شکل دارد؛ یک فرم آن آشکار است که حیوان پرخاشگر می‌شود و حمله می‌کند و یک فرم هم که به آن فرمِ کُمون یا خاموش هاری می‌گویند، حیوان ترسو می‌شود و از نور و صدا می‌ترسد و.... ولی اکثر انواع هاری از نوع آشکار هستند که حیوان حمله می‌کند و گاز می‌گیرد. در هر دو فرم هاری، برای انسانی که درگیر هاری شده باشد، هیچ درمانی وجود ندارد پس لازم است که بعد از گزیده شدن، خیلی سریع و بلافاصله خود را به مراکز بهداشت برسانید.

زمان طلایی برای نجات بعد از حیوان گزیدگی

بعد از گزش واکسیناسیون هاری تنها راه نجات از ابتلا به بیماری و مرگ حتمی شناخته می‌شود. در مراکز بهداشت در 3 نوبت واکسن هاری تزریق می‌کنند اما اگر فرد بگذارد زمان بگذرد و بعد مراجعه کند، زمان طلایی از دست می‌رود و مرگ او حتمی است بنابراین زمان طلایی برای انتقال فرد گزیده‌شده به بیمارستان خیلی خیلی مهم است.

بعد از گاز گرفتن سگ یا گربه چه کنیم؟

مهم ترین اقدام بعد از هرگونه خراش یا گاز گرفتگی توسط حیواناتی مانند سگ، گربه، شغال، اسب، گاو و روباه شستشوی محل گزیدگی فورا و در حد 30 دقیقه با آب و صابون است، سپس فرد خیلی سریع به مرکز بهداشت انتقال یابد تا واکسن هاری به او تزریق شود.

پس اگر گربه یا سگ شما را گاز گرفت، باید:

1. زخم را به آرامی با آب و صابون بشویید.
2. با یک حوله تمیز به ناحیه آسیب دیده فشار وارد کنید تا خونریزی متوقف شود.
3. یک باند استریل روی زخم بمالید.
4. زخم را بالاتر از قلب خود نگه دارید تا از تورم و عفونت جلوگیری کنید.
5. برای انجام اقدامات درمانی لازم به پزشک مراجعه کنید.

علائم نگران کننده بعد از گازگرفتگی سگ و گربه

همانطور که گفتیم مهم ترین اقدام بعد از گازگرفتگی سگ و گربه مراجعه خیلی سریع به پزشک است. تمام موارد حیوان گزیدگی چه اهلی و چه وحشی را حتی اگر حیوانِ گزنده، سگ دارای قلاده و سابقه واکسیناسیون کامل نیز باشد، باید هاری تلقی کرد و بیمار را فوراً تحت اقدامات پیشگیری و درمان هاری قرار داد. یعنی داشتن سابقه واکسیناسیون حیوان مانعی برای انجام «سرو واکسیناسیون» فرد نیست. علائم نگران کننده بعد از گازگرفتگی سگ و گربه عبارتند از:

• متوقف نشدن خونریزی:اگر بعد از 15 دقیقه فشار، خونریزی متوقف نشد.
• شکستگی استخوان:فکر می کنید استخوان شکسته، آسیب عصبی یا آسیب جدی دارید.
• احساس تب:علائمی شامل قرمزی، تورم، داغی احساس کرده و یا تب دارید.
• ابتلا به بیمکاری زمینه ای:دیابت یا بیماری ای دارید که سیستم ایمنی شما را ضعیف می کند.
• گذشت بیش از 5 سال از واکسن کزاز:تزریق آخرین واکسن کزاز شما بیش از 5 سال پیش بود.

بهترین راه پیشگیری از حیوان گزیدگی

1. از بازی کردن، آزار و اذیت، غذا دادن و نزدیک شدن به حیوانات ولگرد پرهیز کنید.
2. در صورت نگهداری سگ و گربه، حتما نسبت به واکسینه کردن سالانه آنها اقدام کنند.

مهمترین اقدامات کنترل هاری و حیوان گزیدگی

برابی کنترل هاری و حیوان گزیدگی اقدامات زیر باید صورت گیرد:

• تجهیز مراکز شبانه‌روزی هاری و تامین واکسن و سرم مورد نیاز
• انجام واکسیناسیون هاری
• اقدامات اولیه مانند شستشوی زخم
• تزریق واکسن کزاز
• واکسیناسیون سگ‌های گله و صاحب‌دار به شعاع سه تا پنج کیلومتر در اطراف کانون‌های مثبت توسط دامپزشکی
• واکسیناسیون افراد در تماس حیوان هار
• شناسایی موارد مشکوک به هاری در انسان و گرفتن نمونه پوست و مو در فرد زنده
• نمونه گیری از حیوان مشکوک به هاری توسط دامپزشکی
• دفن بهداشتی لاشه‌ها با نظارت مرکز بهداشت
• قلاده‌گذاری سگ‌های صاحب‌دار و جمع‌آوری سگ‌های بدون صاحب
• بازدید از مراکز تهیه، نگهداری و توزیع دام
• قلاده گذاری سگ‌های خانگی