همه چیز درباره زکات طلا و نقره+ شرایط و روش محاسبه

پاسخ سوالات رایج درباره زکات طلا و نقره

زکات از واجبات مالی و فروع دین در اسلام است که تأکید بسیاری بر آن شده است. طلا یکی از مواردی است که زکات بر آن واجب می شود، در این بخش از نمناک توضیح خواهیم داد که در چه صورتی زکات به طلا تعلق خواهد گرفت.

البته فراموش نکنید که هر شخص برای اطلاع از جزئیات انواع خمس و زکات، بایستی به صحبت های مرجع تقلید خود مراجعه کند و اطلاعات ارائه شده در این بخش عمومیت دارند و مختص مرجع تقلید مشخصی نیست.

شرایط زکات طلا و نقره

برای زکات طلا و نقره سه شرط وجود دارد:

1. زکات طلا و نقره در صورتی واجب می‌شود که آن را سکه زده باشند و معامله با آن رواج داشته باشد.
2. گذشتِ سال. بعد از آنکه انسان دوازده ماه مالکِ... طلا و نقره بود باید زکات آن را بدهد.
3. رسیدن به مقدار نصاب. (نجفی، جواهر الکلام، ج15، ص168-172)

نصاب طلا

طلا دو نصاب دارد که شامل:

نصاب اول

بیست مثقال شرعی است که هر مثقال آن 18 نخود است. پس وقتی طلا به بیست مثقال شرعی که پانزده مثقال معمولی است برسد، اگر شرایط دیگر را هم که گفته شده داشته باشد، انسان باید چهل یک آن را که نُه نخود می شود از بابت زکات بدهد و اگر به این مقدار نرسد زکات آن واجب نیست.

نصاب دوم

چهار مثقال شرعی است که سه مثقال معمولی می شود؛ یعنی اگر سه مثقال به پانزده مثقال اضافه شود؛ باید زکات تمام 18 مثقال را از قرار چهل یک بدهد و زیادی آن زکات ندارد. همچنین است هر چه بالا رود؛ یعنی اگر سه مثقال اضافه شود، باید زکات تمام آنها را بدهد و اگر کم‌تر اضافه شود مقداری که اضافه شده زکات ندارد.

(توضیح المسائل، مسئله 1896 )

نصاب نقره

نصاب نقره دویست درهم است و زکات آن پنج درهم؛ و بعد از دویست درهم به هر مقدار که برسد، هر «چهل درهم» که اضافه می‌شود یک‌درهم زکات دارد. در کمتر از دویست دینار و آنچه بین هر چهل عدد بعدی است زکاتش بخشیده شده است.

یک‌درهم، شش «دانگ» یعنی نصف مثقال شرعی و یک‌پنجم آن است (یعنی هفت‌دهم مثقال شرعی) زیرا هر ده درهم هفت مثقال شرعی است. (موسوعة الامام الخمینی، ج22، تحریرالوسیلة، ج1، ص339)

نحوه ی محاسبه زکات طلا

با محاسبه امروزی، حد نصاب طلا هشتاد و پنج گرم می باشد و اکثریت قریب به اتفاق اهل علم بر روی این مساله اتفاق نظر دارند پس اگر شما 85 گرم و یا ببشتر از 85 طلا داشته باشید باید زکات اش بپردازید. برای محاسبه زکات طلا به روش زیر عمل کنید.

(مقدار طلا به گرم ) × 2.5 ÷ 100

مثلا اگر شما 170 گرم طلا دارید، اینگونه محاسبه می شود.

170 × 2.5 ÷ 100 = 4.25

موارد مصرف زکات طلا

زکات طلا نیز مانند دیگر زکات منحصرا در این موارد هشت‌گانه به مصرف می‌رسد:

1. فقرا
2. مساکین
3. متصدیان اداره صدقات و مأموران جمع‌آوری زکات
4. افرادی که به وسیله کمک‌های مالی، تمایل بیشتری به اسلام پیدا می‌کنند و تألیف قلوب در آنها به‌وجود می‌آید.
5. کسانی که برده هستند و برای آزادی آنها از زکات استفاده می‌شود
6. بدهکاران
7. هر امری که رضای خداوند در آن باشد
8. ابن سبیل:افرادی که در راه مانده‌اند و درمانده شده‌اند. (تفسیر المیزان، ج 9، ص313)

نکته:زکات واجبِ افراد غیر سید به سادات تعلق نمی‌گیرد.

سوالاتی در مورد زکات طلا

با هم پاسخ چند سؤال رایج درباره زکات طلا را با هم میخوانیم:

آیا زکات به سکه های طلایی که به عنوان هدیه به شخصی داده اند تعلق می گیرد؟

اگر شرایط وجوب زکات در آن جمع باشد و به حدّ نصاب برسد زکات دارد.

آیا سکه یا طلاهای متعلق به مهریه خانم زکات دارد؟

زکات ندارد.

آیا به طلاهای زینتی و مورد استفاده زکات تعلق می گیرد؟

زکات ندارد.

آیا سکه بهار آزادی زکات دارد؟

زیور و آلات و سکه های فعلی زکات ندارد.