همه چیز از بیماری قارچ سیاه؛ علل، علائم، درمان، پیشگیری

بیماری قارچ سیاه یا موکورمایکوزیس چیست؟

موکورمایکوزیس، این بیماری که به قارچ سیاه معروف است، یک بیماری نادر اما عفونتی خطرناک محسوب می شود که به دلیل گروهی از قارچ ها به نام موکومیسیت به وجود می آید و اغلب سینوس، ریه، پوست و مغز را درگیر می کند. ممکن است شما این قارچ ها را از راه تنفس وارد بدن خود کنید که معمولاً در برخورد با خاک، مواد خراب و فاسد یا نان و گاهی اوقات کودها ایجاد می گردد. با ما در این بخش از بهداشت و سلامت نمناک همراه شوید تا هر آنچه لازم است در مورد این بیماری بدانید را دریافت کنید.

چه کسانی در معرض خطر هستند؟

این عفونت می تواند برای همه در هر سنی اتفاق بیفتد. اکثر افراد در دوره ای از زندگی ممکن است که با این قارچ ها مواجه شوند. اگر سیستم ایمنی بدن تان ضعیف باشد، احتمال مریض شدن با قارچ ها وجود دارد. معمولاً افرادی که دارو مصرف می کنند، ممکن است به دلیل ضعیف شدن سیستم ایمنی شان بیشتر در معرض خطر باشند و معمولاً بیماری های زمینه ای زیر احتمال آن را افزایش می دهد:

• دیابت مخصوصاً دیابت کنترل نشده
• ایدز
• سرطان پیوند اعضا
• کاشت ساقه سلولی
• تعداد کم گلبول های سفید
• مصرف استروئید در بلند مدت
• مصرف منظم دارو های تزریقی
• سطح بالای آهن در بدن
• سوء تغذیه
• کمبود اسید در بدن و یا سطح نامتعادل آن
• تولد زودتر از حد موعد یا کمبود وزن هنگام تولد
• همچنین اگر مشکلات پوستی مانند سوختگی، بریدگی یا زخم در بدن فرد وجود داشته باشد، احتمالا ابتلا به این شرایط تشدید می شود
• بعضی از افراد مبتلا به کرونا هم به این وضعی دچار شده اند، البته قارچ سیاه از یک شخص به شخص دیگر انتقال پیدا نمی کند.

علائم بیماری قارچ سیاه

علائم قارچ سیاه بستگی به این دارد که قارچ در کجای بدن شما رشد کرده باشد اما در هر صورت شامل موارد زیر است:

• سرفه
• تب
• درد قفسه سینه
• تنگی نفس
• ورم یک طرف صورت
• سر درد
• گرفتگی سینوس ها
• ایجاد نقاط سیاه در پل بینی یا داخل دهان
• دل درد
• حالت تهوع و استفراغ
• خونریزی معده
• وجود خون در مدفوع
• اسهال

اگر پوست عفونی شده باشد، معمولاً در آن ناحیه جوش، قرمزی و ورم مشاهده می شود که ممکن است به رنگ سیاه نزدیک شده و یک احساس گرما یا دردناک بودن را ایجاد کند.

این عفونت همچنین ممکن است به بخش های دیگر بدن هم انتقال پیدا کرده و به خون برسد. هنگامی که این اتفاق رخ می دهد، قارچ روی اعضای بدن مانند طحال و قلب اثر می گذارد و در موارد شدیدتر تغییرات مشکل ذهنی ایجاد می گردد و ممکن است فرد وارد کما شود و حتی باعث مرگ او هم بشود.

راه و روش تشخیص قارچ سیاه

اگر به قارچ سیاه مشکوک بودید، پزشک شما را معاینه می کند و در مورد سوابق پزشکی از شما سوال می کند. اگر غذای فاسد یا هرگونه ماده غذای جدید خورده اید، به پزشک اطلاع رسانی کنید.

اگر به نظر برسد که به عفونت سینوس یا ریه مبتلا هستید، پزشک ممکن است مقداری از مایع داخل بینی یا گلوی شما را بردارد و آن را برای آزمایش به آزمایشگاه بفرستد. آن ها همچنین نمونه برداری بافت بدن را انجام می دهند و مقدار کمی از بافت عفونی شده را آزمایش می کنند.

همچنین آزمایش هایی مثل سی تی اسکن یا ام آر آی برای پیدا کردن عفونت و فهمیدن اینکه آیا در مغز یا دیگر اندام ها وارد شده است یا خیر انجام می گردد.

درمان بیماری خطرناک قارچ سیاه

اگر تشخیص داده شود که به قارچ سیاه مبتلا شده اید، حتما باید در سریع ترین زمان ممکن با دارو های ضد قارچ درمان خود را آغاز کنید. این درمان ها می توانند رشد قارچ را متوقف کرده، آن ها را تخریب کنند و عفونت را تحت کنترل بگیرند.

همچنین ممکن است دارو های زیر تجویز شود:

• امفوتریسین ب
• ایزوکونازول
• پوزاکونازول

این دارو ها به صورت تزریقی وارد رگ می شود. البته قرص آن ها هم وجود دارد. پزشک می تواند مقداری از این دارو ها را از طریق تزریق وارد بدن کند و عفونت را تحت کنترل بگیرد اما معمولاً چند هفته طول می کشد، سپس به شما قرص تجویز می کند.

بعد از استفاده از قرص، هرگونه مشکلی مانند دل درد، سوزش معده و مشکلات تنفسی پیدا کردید، حتماً به پزشک مراجعه کنید زیرا این علائم به دلیل عوارض جانبی اتفاق می افتد و ممکن است پزشک بخواهد برنامه درمانی شما را تغییر دهد.

در موارد شدیدتر پزشک برای جلوگیری از پخش شدن عفونت جراحی را پیشنهاد می کند و بخشی از بینی یا چشم را بر می دارد که عفونی شده است.

عوارض و خطرات ابتلا به بیماری قارچ سیاه

سختی ها و مشکلات ابتلا به قارچ سیاه شامل موارد زیر است:

• نابینایی
• لخته شدن خون
• گرفتگی عروق و رگ ها
• آسیب عصبی

اگر قارچ سیاه درمان نشود، ممکن است کشنده باشد زیرا عفونت بسیار نادری است و هنوز میزان دقیق مرگ و میرش مشخص نیست اما محققان تخمین زده اند که به طور کلی 54 درصد از افرادی که به قارچ سیاه مبتلا می شوند، می میرند. احتمال مرگ بستگی به این دارد که کدام قسمت از بدن شما عفونی شده باشد. اگر عفونت سینوسی باشد، شرایط بهتر از عفونت ریوی یا مغزی خواهد بود.

پیشگیری از ابتلا به قارچ سیاه

هیچ راه قطعی برای جلوگیری از وارد شدن این قارچ ها در راه تنفسی وجود ندارد اما شما می توانید با اقداماتی احتمال ابتلا به این شرایط را کاهش دهید مخصوصا اگر بیماری زمینه ای داشته باشید، خطر برای شما بیشتر است. برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری روش هایی که در ادامه عنوان شده است را اجرا کنید.

• از مکان هایی که گرد و غبار آلودگی و خاک در آن ها زیاد است، به شدت دوری کنید.
• اگر هم مجبور به رفتن به این مکان ها شدید، حتماً از ماسک ان 95 استفاده کنید.
• مراقب آب های آلوده باشید، معمولاً آب ها بعد از بلایای طبیعی مانند سیل و طوفان آلوده می شوند.
• اگر سیستم ایمنی ضعیف دارید، از انجام فعالیت هایی که باعث می شود گرد و غبار آلودگی وارد تنفس تان شود، مانند باغبانی یا کارهای این چنینی به شدت پرهیز کنید.
• اگر هم مجبور به انجام این کار هستید، از پوست خود با پوشیدن کفش، دستکش، شلوار بلند، لباس آستین بلند محافظت کنید. اگر زخمی یا خراشی روی پوست شما ایجاد شد، سریعا شستشو دهید.
• اگر به قارچ سیاه مبتلا شدید، حتماً دارو های خود را طبق تجویز پزشک مصرف کنید.
• اگر عوارض جانبی باعث ایجاد مشکل یا عفونت شدند و شرایط بهتر نشد، حتما به پزشک اطلاع رسانی کنید.