فرزند پروری مثبت و تربیت صحیح او
تربیت درست فرزند رویکردی است که هدف آن اداره کردن رفتار کودک با روشی سازنده و غیر آسیب زننده و ارتقای رشد آن است. فرزند پروری مثبت با توجه به ارتباط خوب و مثبت می تواند به رشد کودک کمک کند.
کودکانی که با روش فرزند پروری مثبت بزرگ می شوند احتمال پرورش مهارت ها و احساس مثبت در آنها بیشتر است ، همچنین احتمال وجود مشکلات رفتاری در آنها کمتر است. پیش از دانستن قوانین فرزند پروری مثبت باید چند مورد را بدانید که به هم در این بخش از خانواده پلاس نمناک آنها را شرح خواهیم داد.
یافتن دلیل رفتار نامطلوب کودک
قبل از هر چیزی متوجه دلیل بدرفتاری کودک شوید . دلایل مختلفی برای بدرفتاری کودکان وجود دارد :
- به خاطر جلب توجه
- بیماری، خستگی، یا عصبانیت
- نشان دادن قدرت و به دست گرفتن کنترل امور
- کودک به دلیل مشکلات و بیماری ها توانایی کنترل رفتار خود را ندارد
کودکان به روشهای مختلفی بدرفتاری می کنند
- انجام کاری که شما دوست ندارید،
- بی تفاوتی، پرخاشگری و آزار خود و دیگران.
- سستی کردن در امور،
اگر پدر و مادرها واکنش خود را بلافاصله ، پیوسته و قاطع برای رفتار نامطلوب کودکان استفاده کنند، کودکان نیز خویشتن داری را یاد می گیرند.
آنچه برای فرزندپروری مثبت و موفق نیاز است بدانید
و اما قانون و قواعد مهم برای فرزندپروری مثبت و موفق به شرح زیر است:
قوانین انظباطی قاطعی وضع کنید
چنانچه در مطالب مختلف خانواده پلاس در نمناک گفته ایم داشتن نظم و انظباطی قاطع و پایبند بودن به آن به معنای با ثبات بودن و عمل کردن سریع در زمانهایی است که رفتار نادرست کودک را مشاهده می کنید و شما رفتار درست را به او می آموزید.
زمانی که پدر و مادرها از نظمی قاطعانه استفاده می کنند فرزندان نیز می اموزند که مسئولیت رفتارهای خود را پذیرفته و از نیاز دیگران با خبر شوند و همچنین بر روی رفتار خود کنترل داشته باشند . در صورتی ک رفتار والدین در روزهای متوالی قابل پیشبینی و با ثبات باشد احتمال کمتری برای مشکلات رفتاری کودکان وجود دارد.
والدین می توانند با ارزش قائل شدن به شخصیت کودکان ، انتظار رفتار عاقلانه ای از آنها داشته باشند . زمانی که شاهد رفتار مناسب یا ناراحتی کودک هستید بهترین کار حفظ آرامش است ، نباید فریاد بزنید ، اسم او را بلند خطاب نکنید ، او را تهدید نکرده و یا تنبیه بدنی انجام ندهید.
ایجاد محیط مثبت آموزنده برای فرزند
والدین باید در دسترس کودکان باشند. البته بدان معنی نیست که در تمام لحظات در کنار فرزند باشند بلکه در زمانی که کودک به توجه یا مراقبت شما نیاز دارد به راحتی به والدین دسترسی داشته باشد.
هنگامی که کودک به شما نزدیک می شود بهتر است کار خود را متوقف کرده و زمانی را با او بگذرانید . کودک را برای انجام کارهای شخصی تشویق کنید تا با کمک شما انجام کارها را یاد بگیرد.
توجه و تشویق والدین در کودک علاقه به یادگیری را ایجاد می کند . هنگامی که فرزند کاری که شما خواسته اید را انجام میدهد به او توجه کنید و به او نشان دهید که کار او را دوست دارید تا احتمال تکرار آن کار توسط فرزند بیشتر شود.
داشتن انتظار واقع بینانه از فرزند
انتظارات والدین از فرزندان خود به این بستگی دارد که آن ها چه چیزی را در سنین مختلف عادی می دانند. باید توجه داشت که کودکان افراد منحصر به فردی هستند که با سرعت های مختلفی رشد می کنند.
آنها پیش از فرا گرفتن مهارتهای جدیدی مانند استفاده از توالت ، غذاخوردن به تنهایی و لباس پوشیدن نیاز دارند که از نظر رشدی آمادگی انجام آن کارها را پیدا کنند . اگر از آمادگی برای یادگیری مهارت جدید توسط فرزند خود اطمینان ندارید به یک کارشناس مراجعه کنید.
هنگامی که والدین انتظارت زیادی از فرزند دارند ، به طوری که آنها آمادگی انجام آن را ندارند یا انتظار دارند که فرزندشان کامل باشد ، مشکلات رفتاری کودکان به وجود می آید.
مثلا والدین انتظار دارند که فرزند همیشه مودب ، شاد و حرف گوش کن باشد و یا همیشه منظم و کمک کننده باشد بنابراین خود را در شرایطی قرار می دهند که مایوس شوند و با فرزند خود دچار اختلاف شوند . باید توجه داشته باشید که تمام کودکان اشتباه می کنند و کامل نیستند.
بسیاری از اشتباهات از روی عمد نیستند . والدین باید از خود انتظارات واقع بینانه ای داشته باشند . اینکه تمام تلاش خود را به عنوان پدر و مادر انجام می دهید ، نکته بسیار خوبی است اما تلاش برای کامل بودن تنها باعث ایجاد احساس ناکامی و بی کفایتی می شود . به خود سخت نگیرید زیرا هر شخصی با کسب تجربه بیشتر می آموزد.
هنگام صحبت با کودک، هم قد او شوید
از بالا با کودک خود صحبت نکنید و سطح خود را تا چشم کودک پائین آورید تا چشم در چشم شوید . خیره شدن در چشمان فرزند ، صمیمیت و احترام را نشان می دهد و یک روشی عالی برای شنیدن دقیق سخنان شما می باشد.
به برقراری ارتباط صحیح دقت کنید
با کودک خود مانند یک شخص صحبت کنید و از زبان مناسب سن او استفاده کنید . فکر نکنید که کودک شما برای فهمیدن بسیار کوچک است . ارتباط مناسب در طول روز به نشانه احترام گذاشتن به فرزند است . به عنوان یک شخص از اینکه بدانید در طول روز چه چیزی برای شما اتفاق می افتد لذت ی برید.
به همین دلیل برنامه ریزی و پیش بینی می کنید همچنین دوست دارید دلایل اتفاقات را بدانید که به درک شما از جهان کمک می کند . کودکان نیز همین طور هستند بنابراین در طول روز با آنها ارتباط مناسب و موثری داشته باشید.
به کودک خود قدرت و اعتماد به نفس دهید
کودکان پس از دو سالگی توانایی مرتب کردن اتاق خود را دارند ، حداقل در جابه جایی اسباب بازی ها می توانند ، به هم ریختگی اتاق را مرتب کنند . برای افزایش اعتماد به نفس و دادن قدرت به فرزندان اجازه تصمیم گیری به تنهایی را بدهید.
تصمیم گیری های کوچک به کودکان می آموزد که به تدریج مسئولیت تصمیم های خود را بر عهده بگیرند .مثلا به جای اینکه بگوئید قبل از خواب شیر بخورد ، چند گزینه برای او در نظر بگیرید ؛ اینکه شیر را در لیوان یا فنجان می خورد ، یا با کمی شکلات شیر می خورد . اجازه انتخاب را به فرزندتان بدهید.
اهمیت حفظ آرامش را فراموش نکنید
اگر احساس استرس دارید کودکان نیز دچار استرس می شوند . اگر واقعا نیاز به استراحت داشته باشید ، نمی توانید کودک خود را نیز آرام کنید . هنگامی که شما کودکی دارید گاهی این استرس ها ایجاد می شود. اما نباید فراموش کنید که کودکان با الگوسازی یاد می گیرند. زمان که الگوی رفتاری مناسب باشید کودکان نیز رفتار صحیح را می آموزند.
مثبت باشید و مثبت بودن را به او بیاموزید
روش پاسخ و عمل شما بر روی کودکان تاثیر می گذارد . اگر تلاش به مثبت بودن کنید ، طرز فکر ، احساس و پاسخ به موقعیت های مختلف آنها نیز تاثیر می پذیرند اما اگر منفی باشید ، احساسات و خلق و خوی آنها نیز تحت تاثیر قرار می گیرد.
طرز برخورد پدر و مادرها با موارد جدید ، موقعیت ها ، افراد، اتفاقات و تغییرات بر روی رفتار کودکان تاثیر می گذارد . نحوه ی پاسخ و برخورد والدین با این شرایط تتا حدود بسیاری مسیر و نحوه پاسخ دهی فرزند را مشخص می کند . بنابراین مثبت بودن بسیار مهم است .با کودکانی که در حال تجربه چیزهای جدیدی هستند مثبت صحبت کنید.
برای مثال در اولین روز مدرسه ، اگر ترس خود را به کودک نشان دهید ، به طور یقین او در تجربه جدید خود زمان سخت تری را خواهد گذراند.
به قول های خود وفادار باشید
کودکان حافظه خوبی دارند و بسیار باهوش هستند، آنها به خوبی متوجه می شوند که شما به قول خود وفادار نیستید و به حرف خود عمل نمی کنید بنابراین فرار کردن و عمل نکردن به قول را یاد می گیرند.
مثلا اگر گفتید اگر سر و صدا کنی امروز نباید تلویزیون تماشا کنی ، باید به حرف خود عمل کنید. شاید رعایت این موضوع برای شما سخت و شبیه تنبیه باشد اما بسیار مهم است که فرزند بداند شما به حرفی که زده اید عمل می کنید.
اگر کودک متوجه شود که حرف شما تهدیدی بیش نیست ، دیگر در آینده گوش دادن به صحبت های شما کمی برای او سخت می شود .در مورد قول های خود نیز پایبند باشید . مثلا اگر قول یک جایزه مانند رفتن به پارک را به او می دهید حتما به آن عمل کنید زیرا کودکان چیزی را فراموش نمی کنند.
کنترل احساسات و قضاوت هایتان هم است
اگر روز سختی داشتید و نیاز دارید زمانی برای خودتان داشته باشید حتما با سرگرم کردن کودک توسط وسیله ای حتی برای چند دقیقه به دور از فرزند خود را آرام کنید.
به خودتان رجوع کنید
به جای نهی کردن کودک از انجام کاری ، او را به انجام دادن درست همان کار تشویق کنید .مثلا به جای اینکه بگوئید اسباب بازی دوستت را پنهانی برندار ، بگوئید که از دوستت مودبانه اجازه بگیر تا خود او اسباب بازی را در اختیارت قرار دهد.
مراقبت از خود را فراموش نکنید
تربیت و پرورش فرزند کار بسیار سختی است . لازم است که والدین به خود و نیازهایشان توجه کنند از سلامت روانی و جسمانی خود مراقبت کنند . متمرکز شدن زندگی بر روی فرزندان نه به نفع کودکان است و نه به نفع والدین .والدین حقوقی دارند مانند حفظ فضای خصوصی ، اختصاص زمانی برای خود ، دوستان و ...
نکات مهم برای مراقبت از خود :
- خود را پذیرفته و دوست داشته باشید. روی نکات مثبت خود تمرکز کرده و به آنها توجه کنید.
- هر روز فعالیتی خوب یا جالب برای خودتان انجام دهید.
- از خود انتظاری واقع بینانه داشته باشید. اشتباه برای هرکسی اتفاق می افتد و هیچ انسانی کامل نیست.
- به خود اطمینان خاطر دهید زیرا اگر خودتان احساس اطمینان خاطر نداشته باشید، انتقال آن به کودک نیز مشکل می شود.
- با افکار و باورهای نامعقول خود مقابله کنید. از خود گله نکنید، از گفتن واژه های دلسرد کنده و مطلق مثل مجبورم، باید و ... خودداری نمائید.
- آرامش خود را حفظ کنید . هر روز زمانی را برای ارام ساختن خود در نظر بگیرید . 15 دقیقه نفس عمیق بکشید. البته این کار را با فشار انجام ندهید. عضلات خود را از سر تا پا به تدریج و به ترتیب منقبظ و سپس منبسط کنید.