آنوریسم مغزی با تمام علل و علائمش + پیشگیری و درمان آنوریسم مغزی

علل و نشانه های بیماری آنوریسم مغزی و نحوه درمان آن

آنوریسم مغز یک برآمدگی در رگ خونی مغز است که اغلب شبیه به توتی است که روی ساقه دار آویزان می شود. آنوریسم مغز می تواند نشت یا پارگی داشته باشد و باعث خونریزی در مغز (ضربه خون آور)شود اغلب پارگی عروقی مغز در فضا بین مغز و بافت نازکی که مغز را پوشانده است رخ می دهد این نوع سکته خون آور، خونریزی مغزی نامیده می شود. 

پارگی آنوریسم به سرعت به تهدید زندگی تبدیل می شود و نیازمند درمان فوری پزشکی است ؛ با این حال، بیشتر آنوریسم مغز پاره نمی شود باعث مشکلات سلامتی و یا ایجاد علائم می گردد. چنین آنوریسم ها اغلب در طول آزمایش برای بیماری های دیگر تشخیص داده می شوند.

درمان یک آنوریسم پاره نشده مغزی ممکن است در برخی موارد مناسب باشد و ممکن است از گسیختگی در آینده جلوگیری کند با پزشک خود صحبت کنید.

آنوریسم مغزی چیست

آنوریسم مغزی یک منطقه نازک و ضعیف از جداره رگ است که بادکنکی شکل شده و پر از خون است . این ناحیه می تواند خونریزی کند و یا با ایجاد فشار برروی عروق و اعصاب مجاور باعث اعلائم عصبی شود.

آنوریسم مغزی چگونه اتفاق می افتد؟

انواع آنوریسم مغزی

آنوریسم از طریق محل رخ داده در بدن، تقسیم بندی می شود، شریان های مغز و قلب دو محل رایج برای آنوریسم های جدی هستند، این برآمدگی می تواند به دو شکل اصلی باشد:

برآمدگی آنوریسم مخروطی که در تمام اطراف ان رگ های خونی قرار دارد برآمدگی انوریسم کیسه ای که در یک طرف آن رگ های خونی وجود دارند و خطر پارگی به اندازه این برآمدگی ها بستگی دارد. 

آنوریسم وابسته شاهرگ

آئورت یک شاهرگ اصلی است که از بطن چپ قلب آغاز می شود و در طول قفسه سینه و حفره های بطنی گذر می کند، قطر طبیعی آئورت بین 2 تا 3 سانتی متر است، اما هنگام برامدگی آئوریسم می تواند به 5 سانتیمتر نیز برسد، یکی از شایع ترین انوریسم های آئورت، آنوریسم آئورت شکمی یا AAA است.

این اتفاق در قسمتی از آئورت رخ می دهد که فعالیت های شکمی را انجام می دهد، میزان زنده ماندن با مشکل AAA با طول 6 سانتیمتر بدون عمل جراحی تقریبا 20 درصد است.

AAA می تواند به سرعت کشنده باشد، اما آنهایی که به بیمارستان منتقل می شوند، تا 50 درصد شانس زنده ماندن دارند، احتمال زنده ماندن با TTA بدون درمان برابر با 56 درصد و زنده ماندن با جراحی برابر با 85 درصد است، 25 درصد آنوریسم های آئورت در قفسه سینه اتفاق می افتند. 

آنوریسم مغزی

آنوریسم آئورتی که به مغز خون رسانی می کند، به نام آنوریسم درون جمجمه ای شناخته می شود، به علت ظاهرشان به آنها آنوریسم دانه ای نیز می گویند.، پارگی آنوریسم مغز می تواند در عرض 24 ساعت کشنده باشد، 40 درصد از آنوریسم های مغزی کشنده هستند و نزدیک به 66 درصد از آنهایی که زنده می مانند، ناتوانی و عیوب عصبی را تجربه خواهند کرد، شایع ترین علت پارگی آنوریسم مغزی، ضربه می باشد که به آن خونریزی پرده عنکبوتیه یا SAH می گویند. 

آنوریسم بیرونی

آنوریسمی که می تواند در شاهرگ بیرونی رخ دهد، انواع آنوریسم بیرونی شامل موارد زیر است:

آنوریسم زانویی:

این آنوریسم پشت زانو اتفاق می افتد و یکی از رایج ترین آنوریسم های بیرونی می باشد. 

آنوریسم شاهرگ طحالی:

این نوع از آنوریسم در نزدیکی طحال اتفاق می افتد.

آنوریسم شاهرگ میان روده ای:

این نوع آنوریسم در شاهرگی تاثیر می گذارد که خون را به روده منتقل می کند. 

آنوریسم شاهرگ فمورال:

شاهرگ فمورال در کشاله ران است.

آنوریسم شریان کاروتید:

این نوع آنوریسم در گردن رخ می دهد.

آنوریسم اندرونی:

این نوع برآمدگی در شاهرگی است که خون را به کلیه و روده می رساند.آنوریسم بیرونی نسبت به آنوریسم های آئورتی کمتر دچار پارگی می شوند. 

علائم آنوریسم مغزی

اگر به طور ناگهانی دچار سردرد شدید، از دست دادن هوشیاری، یا علائم دیگری شدید که در بخش سلامت نمناک آمده است به اورژانس مراجعه کنید:

• حالت تهوع و استفراغ
• سرگیجه
• از دست دادن تعادل بدن هنگام راه رفتن یا هماهنگی طبیعی
• سفتی گردن
• متسع شدن مردمک چشم
• حساسیت به نور
• دو بینی یا تاری دید ناگهانی
• پرش پلک
• سردرگمی یا از دست دادن هوشیاری مغز
• حمله

اگرچه که آنوریسم مغزی معمولا علائمی ندارد، اما می تواند به مغز و عصب فشار وارد کند و بزرگ تر شود و اگر نشانه های زیر را داشتید، به پزشک مراجعه کنید:

• سردرد
• اتساع مردمک چشم
• تاری دید یا دوبینی
• درد بالا و پشت چشم
• پریدن پلک
• سخت صحبت کردن
• ضعف و بی حسی در قسمتی از صورت

نشانه های آنوریسم مغزی

سختی ها و عوارض آنوریسم مغزی 

یکی از علائمی که قبلا برای آنوریسم کشف نشده بود، سختی های بعد از پارگی می باشد، این علائم معمولا در نتیجه پارگی آنوریسم هستند، نه خود آنوریسم به تنهایی. بیشتر افرادی که با آنوریسم زندگی می کنند، هیچ سختی را تجربه نمی کنند، در صورت گرفتگی رگ و پارگی آئورت، سختی هایی که به وجود می آید، شامل موارد ی است که در ادامه سلامت نمناک خواهید خواند:

کمردرد یا درد شدید در قفسه سینه: درد شدید سینه یا کمردرد بر اثر پارگی آنوریسم آئورت در قفسه سینه افزایش می یابد.

ورم گلو: انواع مشخصی از آنوریسم می تواند باعث ورم گلو و نوع دیگر باعث درد سینه شوند، ورم گلو می تواند باعث حمله قلبی یا کمبود خون در رگ های ماهیچه ای شود.

سردرد ناگهانی و شدید: اگر آنوریسم مغزی باعث SAH شود، علامت اصلی آن سردرد ناگهانی و شدید می باشد.

هر نوع پارگی در آنوریسم باعث درد، کاهش فشار خون، بالا رفتن سرعت ضربان قلب و سردرد سبک شود. بیشتر افراد مبتلا به آنوریسم هیچ سختی را تجربه نخواهند کرد، اثراتآنورسم مغزی معمولا در افراد بالای 40 سال رایج تر است، همچنین ممکن است که این نوع مشکل در رگ های خونی نوزاد تازه متولد شده نیز دیده شودریال میزان ابتلای خانم ها به آنوریسم مغزی بیشتر از آقایان است.

آنوریسم ها به شکل چنگال برای سلول های خونی هستند و شاخه شاخه می شوند و روی شاخه ها جای می گیرند، زیرا این قسمت ها ضعیف تر می باشند، آن ها همچنین در پایه مغزی نیز دیده می شوند.

چه چیزی احتمال ابتلا به آنوریسم را افزایش می دهد؟

خیلی چیزها، شامل تاریخچه پزشکی و سبک زندگی، که می تواند آنوریسم مغزی را افزایش دهد.تصلب شریان، بیماری که در آن چربی ها در دیواره شریان ( رگ هایی که خون دارای اکسیژن را به بدن منتقل می کنند) ایجاد می شوند. موارد دیگری نیز می توانند در این موضوع نقش داشته باشند مثل :

• بیماری هایی که در خون و رگ های خونی تاثیر می گذارند.
• فشار خون بالا
• آسیب یا جراحت مغزی
• عفونت
• سرطان یا تومور سر و گردن
• تولدهای غیر طبیعی مثل نوزادان متولد شده با رگ های خونی درهم پیچیده
• سابقه آنوریسم مغزی در خانواده
• مصرف الکل
• سیگار
• سوء استفاده از داروهایی مثل آمفتامین و کوکائین

تشخیص بیماری آنوریسم مغزی

انواع مختلفی از اسکن ها و آزمایش ها می تواند در تشخیص آنوریسم مغزی استفاده شود، این روش ها شامل موارد زیر است:

سی تی اسکن: در این آزمایش تصویری از مغز نشان داده می شود، برای این کار روی یک صندلی می نشینید و دستگاه دور سر شما می چرخد،ذممکن است تکنسین ماده ای را به سیاهرگ شما تزریق کند تا جریان خون واضح تر دیده شود. 

ام.آر.آی.: در این آزمایش شما را داخل اسکنر حرکت می دهند.، در ام.ار.ای از امواج رادیویی و آهنربایی استفاده می شود تا تصاویر جزئی تری از مغز و رگ های خونی ایجاد شود.

ام.ار.ای و سی تی اسکن ها آنوریسم های بزرگ تر از 3 تا 5 میلی متر را نشان می دهند. 

آزمایشات زیر نسبت به سی تی اسکن و ام.ار.ای رواج کمتری دارند. این آزمایش ها تصاویر کامل تر و واضح تری را از وضعیت آنوریسم در اختیار قرار می دهند.

آنژیوگرام: این آزمایش برای شناسایی آنوریسم از مطمئن ترین روش هاست و قسمت های ضعیف را در رگ های خونی نشان می دهد، در طول این آزمایش، شما بر روی اشعه ایکس دراز می کشید و به شما داروهای بی حسی می زنند و پزشک شما یک لوله کوچک و منعطف را بر روی رگ های خونی پای شما نصب می کند.

او این لوله را به سمت گردن هدایت می کند تا به مغز برسد، همچنین ماده رنگی ای را به رگ ها تزریق می کند تا تصاویر واضح تری داشته باشد، با این کار نقشه ای در اختیار پزشک قرار می گیرد و محل آنوریسم در آن مشخص می شود. 

آزمایش مایع مغزی نخاعی: اگر دکتر به پارگی آنوریسم مشکوک باشد، این آزمایش را می گیرد.

ممکن است تکنسین ماده ای را با سوزن از کنار مایع نخاعی بیرون بکشد تا خون آن قسمت را آزمایش کند، برای انجام این کار به شما بی حسی تزریق خواهد شد.

آنوریسم مغزی چطور تشخیص داده میشود؟

گزینه های درمان آنوریسم مغزی

جراحی آنوریسم مغزی 

جراحان پروسه جراحی داخل رگی را برای آنوریسم مغزی به کار می برند،دو درمان رایج برای پارگی آنوریسم مغزی وجود دارد، عمل جراحی قیچی کردن که در این پروسه انوریسم را خارج می کنند.

جراحی عصبی که بخشی از جمجمه خارج می شود تا به ۀنوریسم و رگ های خونی که آنوریسم را تغذیه می کنند، دسترسی پیدا کنیم. سپس یک گیره مغزی کوک بر روی گردن انوریسم قرار می گیرد تا جریان خون را متوقف کند، مارپیچ درون رگی یک پروسه با پیشروی کمتر نسبت به جراحی قیچی می باشد.

در این جراحی یک لوله پلاستیگی گود بر روی شریان قرار می گیرد که معمولا روی کشاله می باشد و به سمت انوریسم کشیده می شود، سپس با استفاده از سیم کمکی لوله را به داخل آنوریسم هل می دهند، این سیم دور آنوریسم می پیچد و جریان خون را قطع کرده و آنوریسم را از شریان جدا می کند.

هر دو پروسه خطرات مخصوص به خود را دارد که مشخصا خونریزی در مغز یا از دست دادن خون زیاد در مغز از خطرات ان می باشد، معمولا مارپیچ درون رگی عمل امن تری می باشد اما ممکن است فرد به تکرار عمل نیاز پیدا کند. 

انحراف کنندگان جریان

درمان های جدیدتری برای آنوریسم مغز وجود دارند، که شامل انحراف کنندگان جریان، ایمپلنت های لوله ای می باشند که جریان خون را منحرف کرده و از آنوریسم دور می کنند، این انحراف حرکت خون را در انوریسم متوقف کرده و بدن را تحریک می کند که ان قسمت را بهبود ببخشد و دوباره ان را بازسازی کند، انحراف کنندگان جریان ممکن است برای انوریسم های بزرگ تر کاربردی تر باشند، که نتوانند با دیگر روش ها به طور کاملا امنی درمان شوند.

جراح مغز به همراه رادیولوژیست مغز و عصب شناس، بر اساس اندازه محل قرارگیری و به طور کلی ظاهر انوریسم مغز، و تواناییی شما برای تحمل پروسه و دیگر فاکتورها، طرح درمان را مشخص می کنند. 

سایر درمان ها (پارگی انوریسم ها)

دیگر درمان ها برای پارگی آنوریسم های مغزی به هدف از بین بردن علائم و مدیریت کردن سختی های آن می باشند.

کشندگان درد مثل استامینوفن برای از بین بردن سردرد در این بیماری استفاده می شود.

مسدودکنندگان کانال کلسیم از ورود کلسیم به دیواره سلولی رگ های خونی جلوگیری می کنند، این داروها و درمان ها باعث باریک کردن رگ های خونی می شوند که برای پارگی انوریسم مغزی مشکل ایجاد می کند.

یکی از این داروها، نیمودیپین است که برای کاهش خطراتی به کار می رود که در اثر انوریسم طولانی مدت و جریان خون ناکافی به وجود امده اند.

ابداعاتی که برای جلوگیری از حملات جریان خون ناکافی به وجود می آیند، شامل تزریق داروهایی به نام منقبض کنندگان عروق به داخل سیاهرگ می باشد، که فشار خون را در رگ های باریک بالا می برد.

یکی دیگر از راه های جایگزین، آنژیوپلاستی است، که چنانچه در سلامت نمناک توضیح داده ایم در این پروسه، جراح یک بالون کوچک را باد می کند که باعث گشاد شدن رگ های خونی در مغز می شود، این داروها که به نام گشادکنندگان رگ معروفند، برای گشاد کردن رگ ها در محل مورد نیاز استفاده می شود، داروهای ضد حمله ممکن است برای درمان حملات مربوط به پارگی آنوریسم استفاده شود، این داروها شامل فنیتوئین، والپوریک اسید، و غیره می باشند.

این داروها توسط متخصصان زیادی تجویز می شوند که تشخیص هر کدام از انها بر اساس نیاز بیمار می باشد، لوله های شکمی و کمری و جراحی های موازی با آن می تواند باعث فشار به مغز از طرق مایع مغزی نخاعی بشود که با پارگی آنوریسم مرتبط است، ممکن است این لوله فضاهای بین مایع مغزی نخاعی را پر کند و در اطراف ستون فقرات و مغز قرار بگیرد تا مایع اضافی را درون کیسه بریزد، گاهی اوقات ممکن است این جراحی های موازی با دارو که حاوی لوله های سیلیکونی منعطف می باشند، نوعی کانال را ایجاد کنند که از مغز شروع شود و به حفره شکمی منتهی شود. 

درمان آنوریسم های مغزی بدون پارگی

قیچی های جراحی یا مارپیچ های درون رگی یا انحراف کنندگان جریان می توانند برای انوریسم های پاره نشده نیز استفاده شوند و از پارگی آنها در آینده جلوگیری کنند، اگرچه در بعضی از آنوریسم های پاره نشده، ممکن است خطرات آن باعث ایجاد مزایایی نیز بشود، یک نورولوژیست به همراه جراح مغز و اعصاب و رادیولوژیست می توانند نوع درمان مناسب را تعیین کنند.

روش های درمانی برای بیماری آنوریسم مغزی

نکات مهم و هشدارهای آنوریسم مغزی 

در صورت ارث داشتن، خطر این بیماری بالا می رود.

اگر فشار خونتان بالاست، با پزشک خود در مورد بهبود این شرایط صحبت کنید، اگر آنوریسم مغزی دارید، کنترل فشار خون می تواند در جلوگیری از آن به شما کمک کند.

اگر سیگاری هستید، سعی کنید که آن را ترک کنید، زیرا سیگار کشیدن خطر ابتلا به آنوریسم را افزایش می دهد.

جراحان مغز و اعصاب در هر کدام از مراحل جراحی تخصص دارند و تکنیک های زیادی برای هر کدام را میدانند، آنها همچنین از تکنولوژی های پیشرفته مثل مدل های سه بعدی و شبیه سازهای کامپیوتری برای فهم بهتر ساختار رگ های خونی و تعیین نوع جراحی استفاده می کنند.

تغییر سبک زندگی برای کاهش خطرات آنوریسم مغزی

اگر مبتلا به پارگی انوریسم مغزی هستید، می توانید خطر ابتلا به پارگی آنوریسم را با تغییر سبک زندگی کاهش دهید:

سیگار کشیدن و مصرف داروهای روانگردان را کنار بگذارید.

با پزشک خود در مورد استراتژی هایی برای ترک سیگار و این داروها صحبت کنید.

یک رژیم غذایی سالم و ورزش را دنبال کنید.

تغییر در رژیم و ورزش می تواند فشار خون را کاهش دهد.

با پزشک در مورد تغییراتی که باید در زندگیتان اعمال کنید، صحبت کنید.

پیشگیری از آنوریسم مغزی

پیشگیری از آنوریسم همیشه برای افرادی که آن ها در همان بدو تولد به ارث می گیرند، ممکن نیست اما می توان با تغییر سبک های زندگی که در بالا گفته شد، خطرات آن را تا حد زیادی کاهش داد.