اکسپکتورانت
اکسپکتورانت دارویی برای کاهش غلظت و چسبندگی خلط و تسهیل خروج آن از ریه ها و تسکین دهنده سرفه می باشد. قبل از استفاده این دارو حتما نکات مصرف آن را بدانید.

اطلاعات کامل برای مصرف داروی اکسپکتورانت

اکسپکتورانت نوعی داروی خلط آور است و زمانی استفاده می شود که شما سرفه می‌ کنید و این سرفه‌ ها مخاط تولید می‌ کنند. اکسپکتورانت باعث رقیق شدن مخاط موجود در راه تنفس شده و مقدار آن را کم می‌ کند؛ بنابراین سرفه نیز کم‌تر خواهد شد. اکسپکتورانت ها معمولا ایمن و بدون خطر هستند؛ اما بسیار مهم است که برچسب روی آن ها را بخوانید و از پزشک خود قبل از مصرف حتما مشورت بگیرید.

داروهایی که برای سرفه تجویز می شوند

دسته اول داروهایی مانند داروی دکسترومتورفان که بر مرکز سرفه در دستگاه عصبی مرکزی اثر گذاشته و باعث سرکوب سرفه می شوند.

دسته دوم اکسپکتورانت ها که مجاری تنفسی را از خلط و ترشحات با رقیق کردن خلط و ترشحات پاک می کنند.

شربت سرفه اکسپکتورانت

اکسپکتورانت چه کاری انجام می دهد؟

این دارو باعث درمان علائم تنفسی و رفعِ عفونت ها می‌ شود. عفونت هایی که شامل سرماخوردگی های رایج، برونشیت یا ذات الریه هستند، باعث می شوند که مخاط زیادی در گلو یا ریه تجمع پیدا کند و در نتیجه فرد سرفه می‌ کند و قفسه سینه به خاطر تجمع مخاط آسیب می‌ بیند.

اکسپکتورانت به شما کمک می‌ کند تا این علائم را بهبود بخشید؛ سپس سرفه را کنترل و کم می‌ کند و باعث می‌ شود که احساس بهتری داشته باشید؛ البته به اندازه دارو های سرفه مؤثر نیست اما به مرور زمان حال ‌تان را بهتر خواهد کرد. در واقع چنانچه در بخش بهداشت و سلامت نمناک هم اشاره شده است، بعد از مصرف این دارو باکتری ها و جرم ها از بدن دور خواهند شد و احتمال انتقال باکتری و ویروس کم‌تر می شود.

انواع مختلف اکسپکتورانت چیست؟

اکسپکتورانت ها دسته بندی های مختلف دارند؛ اما کار اصلی آنها این است که راه تنفسی را بهبود ببخشند و مخاط داخل آن را رقیق کنند تا شما وضعیت بهتری داشته باشید. معمولاً به صورت شربت و بدون نسخه یا به صورت قرص در دسترس قرار می گیرند.

انواع اکسپکتورانت ها شامل موارد زیر هستند:

گایافنزین

این دارو پر کاربردترین اکسپکتورانت محسوب می شود. ماده فعال موجود در این دارو برای سرماخوردگی های رایج و آنفولانزا استفاده می‌ شود و یک داروی از بین برنده تب، سرفه، باز کردن راه تنفس، آنتی هیستامین و مسکن است که توسط سازمان غذا و دارو به تایید رسیده است و باعث نرم کردن مخاط می‌ شود و بیماری را تا حد زیادی از بین می برد.

گایافنزین اکسپکتورانت

پتاسیم یدید

پتاسیم یدید یک داروی اکسپکتورانت قوی است و در صورتی تجویز می‌ شود که فرد به بیماری ریوی مزمن دچار باشد، زیرا بیماری های مزمن ریه باعث ایجاد مخاط زیاد می شوند که اوضاع را سخت‌تر می کنند. این بیماری ها شامل آسم و برونشیت می شود که پتاسیم یدید باعث می‌ شود تا مخاط کمی شل شوند و فرد راحت تر سرفه کند.

منتول

منتول یک نوع ماده شیمیایی طبیعی است که از گیاهان و خانواده نعناع گرفته می‌ شود. یک ماده طبیعی در قطره های سرفه و شربت‌ های سرفه است و باعث ایجاد حس خنکی می شود، گلو درد را آرام می کند و باعث آرام شدن ماهیچه‌ های تنفسی نیز خواهد شد؛ سپس هوای بیشتری وارد سیستم تنفسی می‌ گردد و سرفه بهبود پیدا می‌ کند.

  • در کنار استفاده از این مواد شما باید سعی کنید که بدن خود را مرطوب نگه دارید، مایعات بنوشید و از مصرف کافئین دور باشید.
  • بخور و تنفس در هوای گرم هم شبیه به شربت اکسپکتورانت عمل می کند.
  • عسل هم یک نوع اکسپکتورانت طبیعی است که سرفه را از بین می برد.

ترکیبات شربت اکسپکتورانت

  1. گایافنزین که موجب رقیق کردن و سهولت خروج خلط و کاهش چسبندگی آن می شود.
  2. کلرفنیرآمین که اثر آنتی هیستامینی دارد.
  3. سودوافدرین اثر ضد احتقان داشته و باعث کاهش ترشحات می شود.
  4. کدئین اثر آرام بخشی دارد.

کار شربت اکسپکتورانت

نکات مهم و هشدار های مصرف اکسپکتورانت

قبل از مصرف اکسپکتورانت بهتر است بدانید که:

  • اگر دارویی استفاده می کنید و پزشک برای تان اکسپکتورانت تجویز کرده، حتما لیستی از بیماری ها و دارو هایی که مصرف می کنید را در اختیار او بگذارید تا تداخل نداشته باشند و حتما خودتان هم روی داروها را مطالعه کنید.
  • در صورت بارداری و شیردهی قبل از مصرف اکسپکتورانت حتماً باید به پزشک اطلاع رسانی کنید.
  • در صورت داشتن هر گونه واکنش آلرژیک از این دارو استفاده نکنید.
  • این دارو را هنگام رانندگی یا کار با دستگاه های مهم استفاده نکنید زیرا سبب سرگیجه و خواب آلودگی خواهد شد.
  • اکسپکتورانت یک داروی ترکیبی است و بعضی از این داروهای ترکیبی حاوی مسکن هم هستند و بنابراین باید در مصرف آن دقت کافی داشته باشید.

دوز مصرفی داروی اکسپکتورانت

در بالغین: 5 تا 10 میلی گرم (5 تا 10 سی سی) هر 6 ساعت از راه خوراکی، تجویز می شود.

در کودکان سنین 6 تا 12 سال: 5/2 تا 5 سی سی 6 تا 8 ساعت از راه خوراکی، تجویز می شود.

در کودکان سنین 2 تا 6 سال:1٫25 تا 2٫5 سی سی هر 6 تا 8 ساعت، از راه خوراکی، تجویز می شود.

اکسپکتورانت برای کودکان

تداخلات دارویی اکسپکتورانت

مصرف همزمان اکسپکتورانت با سایر ترکیبات مضعف CNS تشدید اثرات هر دو گروه دارویی را در پی دارد.

عوارض جانبی اکسپکتورانت

اکسپکتورانت معمولاً باعث ایجاد عوارض جانبی جدی نمی شود؛ اما انواع مختلفی از آن ها عوارض جانبی خاصی دارند؛ به طور مثال گایافنزین اگر دقیق مصرف شود، مشکلی ایجاد نمی کند اما در بعضی از شرایط عوارضِ آن شامل موارد زیر است:

عوارض جانبی پتاسیم یدید معمولا شدید تر است که شامل موارد زیر می باشد:

  • دل درد
  • حالت تهوع
  • استفراغ
  • رفلاکس اسید
  • اسهال
  • حساسیت پوست
  • بی حسی دست و پا
  • سوزش غده های بزاقی
  • تولید بزاق زیاد
  • سوزش لثه
  • احساس طعم فلز در دهان
  • احساس سردرگمی
  • سر درد
  • خستگی
  • تپش قلب نامنظم

سردرد

منتول ممکن است در بعضی از شرایط واکنش های آلرژیک در فرد ایجاد کند که علائمش شامل موارد زیر می باشد:

  • کهیر
  • مشکلات تنفسی
  • وزوز گوش
  • ورم صورت و گلو

اگر اکسپکتورانت را با دارو هایی استفاده کنید که تداخل دارند؛ باعث ایجاد مشکلات زیر خواهند شد:

  • خستگی
  • سرگیجه
  • اضطراب
  • نگرانی
  • بی قراری
  • حالت تهوع و استفراغ

احتیاطات مصرف داروی اکسپکتورانت

  1. به کودکان زیر دو سال شربت اکسپکتورانت ندهید.
  2. نوع کدئینه دارو خاصیت خواب آلودگی بیشتری دارد.
  3. در صورت استفاده از قرص آن را له نکنید و به اندازه کافی آب همراه با قرص اکسپکتورانت بنوشید.
  4. این دارو علائم سرفه های مزمن، سیگار، آسم و برونشیت را از بین نمی برد پس دراین شرایط حتما باید به پزشک مراجعه کنید.
  5. پزشک را از مصرف دارو قبل از هر گونه عمل جراحی و یا درمان های اضطراری، مطلع نمایید.
  6. در صورت ادامه یافتن تب بیش از 7 روز، به پزشک مراجعه کنید.

دارو های هم گروه اکسپکتورانت

  • Guaifenesin
  • Expectorant Codeine
  • Bromhexine

اطلاعات کامل دارویی شربت اکسپکتورانت+ هشدارها

4.416
این مطلب مفید بود ؟142
توجه : مطالب بخش بهداشت و سلامت سایت نمناک از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از اینرو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .
منبع : my.clevelandclinic / بخش بهداشت و سلامت نمناک/ن/ز.ت
وبگردی