آداب عید فطر
عید فطر جزء عیدهای مهم در همه کشور های مسلمان جهان محسوب می شود و در کشورهای مختلف برای این روز آداب و روسوم متفاوتی وجود دارد.

آداب و رسوم مربوط به عید فطر در کشورهای مختلف دنیا 

مسلمانان بعد از یک ماه بندگی و عبادت نتیجه ی روزه داریشان را در روز عید فطر جشن میگیرند و از اینکه یک ماه را با موفقیت روزه گرفته اند و به هوای نفسانی خود غلبه کرده اند به خود می بالند. روزه داری علاوه بر اینکه به انسان غلبه بر هوای نفسانی را می آموزد رفتارها و آموزه های بسیاری نیز یاد می دهد از جمله اینکه با نیازمندان همدردی کردن. البته متفکران اسلامی اعتقاد دادند که عید فطر، این عید عظیم با ارزش های بسیاری از قبیل عبد و بندگی در برابر خداوند کمک به نیازمندان و غیره ارتباط مستقیم دارد. عید فطر احیاگر دین الهی است و یک رابطه ی بسیار مستقیم و قوی بین پرودگار و بندگانش را به وجود می آورد.

عید فطر جزو عیدهای مهم در همه کشور های مسلمان محسوب می شود و مسلمانان در این روز عزیز آداب و سنن خاصی را به جای می آورند از جمله نماز عید فطر و دید و بازدید اقوام و بزرگترهای فامیل. در این بخش از نمناک سعی میکنیم تا اطلاعات بیشتری در رابطه با این مراسم و سنن کشورهای دیگر را در اختیارتان قرار دهیم.

آداب عید فطر

آداب و سنن عید فطر در ایران 

مردم ایران نیز همچون سایر مسلمانان یک ماه تمام را به بندگی و عبادت خداوند متعال می پردازند و به دعوت خداوند برای یک ماه عبادت لبیک می گویند و سحر و افطار با صدای موذن مسجد، لحظات معنوی خاصی در محیط خانه به وجود می آورند که زیبایی آن لحظات قابل توصیف نیست همه ی شهرهای کشورمان در روز عید فطر برای خودشان دارای آداب و رسوم خاصی هستند اما از همه مهمتر خواندن نماز عید فطر است که در همه جای جهان مشترک است و بعد از خواندن نماز عید فطر، کمک به نیازمندان و یتیمان دادن نذری و همچنین دادن زکات فطریه و زیارت خفتگان در خاک ازجمله آن مراسم می باشد. 

نماز عید فطر متفاوت از نماز های دیگر است و در واقع مخصوص روز عید فطر است که اکثر مسلمانان سعی می کنند که به صورت جماعت آن را برگزار کنند و نکته ی مهم دیگر در رابطه با روز عید فطر این است که روزه گرفتن در روز عید فطر حرام است و مسمانان از روزه گرفتن در این روز امتناع می کنند. 

روز عید فطر در کشور تونس 

همه ی کشورها به خاطر عید فطر چند روز تعطیلی در نظر می گیرند در کشور تونس هم سه تا چهار روز به مناسبت این عید بزرگ تعطیلی اعلام می گردد و مردم از چند روز قبل خود را برای این روز بزرگ مهیا می کنند و برای پذیرایی از مهمانان، از خوردنی های خوشمزه از جمله باقلوا، کاک و بیسکوئیت استفاده می کنند صبح عید فطر مردان برای اقامه نماز عید راهی مساجد می شوند و بانوان در منزل بساط پذیرایی از مهمانان را حاضر می کنند.در این روز بزرگترها به بچه های کوچک لباس و اسباب بازی کادو می دهند و برای صرف ناهار سعی می کنند در خانه ی بزرگ فامیل جمع شده و غذا را به صورت دسته جمعی میل کنند و در طول روز نیز به جشن و سرور دسته جمعی می پردازند و همدیگر را از دادن هدیه های متنوع برخوردار می کنند البته خوردن غذاهای خوشمزه هم جای خود دارد. مردم بیشتر در روزهای تعطیل صله ی رحم را به جای می آورند پدر خانواده به همراه فرزندان به دیدن مادر بزرگ و خاله و دایی و عمو و عمه رفته و عید را به آنها تبریک می گویند و خانما به همراه بچه های دیگر در منزل می مانند تا از مهمانانی که برای تبریک عید به خانه شان می آیند پذیرایی کنند. 

مراسم عید فطر در ترکیه 

تعطیلات عید فطر در ترکیه سه روز می باشد و این ایام عید فطر را به روش های متنوع گرامی می دارند. پدر خانواده صبح زود برای نماز عید فطر بیدار شده و به نزدیکترین مسجد محل خود رفته و نماز عید فطر را صورت دسته جمعی برپا می دارند و بعد به دیدن دوستان و فامیل ها رفته و عید را به آنها تبریک و تهنیت می گویند از دیگر رسوم کشور ترکیه در روز عید فطر می توان به پوشیدن لباس نو و همچنین با رفتن به سرخاک و ادای احترام به در گذشتگان می باشد.

کوچک ترهای خانواده به دیدار بزرگترها رفته و به علامت ادب و احترام دست راستشان را می بوسند و عید را تبریک می گویند و کودکان به در خانه ی همسایه ها و فامیل ها رفته و از صاحب خانه طلب عیدی می کنند که بیشتر هم شکلات و شیرینی است. شهرداری ها در سراسر کشور محل های مخصوصی برای دریافت کمک های مردمی آماده می کنند؛ به عنوان مثال نمایش ها و کنسرت های عمومی بر پا می کنند تا با پول به دست آمده از این راه به افراد بی بضاعت و کم درآمد کمکی کرده باشند. 

عید فطر ترکیه

عید فطر در شبه قاره هند 

شب قبل از عید در کشور هند به نام چاندرات یعنی ماه شب نامیده می شود و مسلمانان اغلب در روزهای عید به همراه خانواده به خرید و گشت گذار می پردازند دختران و زنان جوان بر دست و پاهای خود با طرحهایی زیبا حنا می بندند. هندی ها با بغل کردن همدیگر عید را به همدیگر تهنیت و شادباش میگویند در این روز کودکان با سلام دادن به بزرگترها از آنان پول و کادو به عنوان هدیه دریافت می کنند. رفتن به قبرستان و طلب بخشش برای آنها از دیگر رسوم هندی ها در این روز می باشد. هندی ها با شیرینی و خوراکی های خوشمزه به خانه ی اقوام و دوستان رفته و از با هم بودن خود شاد می شوند آن ها با غذاهای سنتی خود که شامل ساویان، نودل و لاچاحا است به همراه میوه های خشک و نوشیدنی های خوشمزه از مهمانان خود پذیرایی می کنند. در کشور هند نقاطی برای همایش ها و برگزاری جشنهای دسته جمعی از جمله مسجد مکه در شهر حیدر آباد، مسجد جما در دهلی نو و همچنین ایدگاه در لوکنا وجود دارد. 

آداب و رسوم عید فطر پاکستان

تعطیلات روز عید فطر، در پاکستان سه روز می باشد. ولی عید مبارک پاکستانی ها تا یک ماه بعد هم ادامه می یابد در این مدت مردم از جاهای مختلف برای یکدیگر کارت پستال ارسال می کنند. در روز عید مردم با پوشیدن لباس های تازه خود را برای ادای فریضه ی الهی یعنی نماز عید فطر مهیا می کنند و برای حفظ سلامتی وتندرستی خود و خانواده هایشان به افراد بی بضاعت و نیازمند صدقه و زکات می دهند تا آنان را نیز در شادی جشن عید خود سهیم کنند. مردم پاکستان بعد از اتمام نماز عید فطر به شادی و تفریح می پردازند و برای کودکان شیرینی و اسباب بازی می خرند و برای صبحانه ی عید فطر هم یک سفره مفصل، متشکل از کره، شیر، خرما،دسرسنتی شیر کرما، میوه خشک و ورمیشل تدارک می بینند. 

در روز عید فطر بزرگتر ها به کودکان به عنوان عیدی پول می دهند و کودکان نیز تا اتمام روز با خرج کردن عیدیشان به تفریح و سرگرمی می پردازند و تلویزیون نیز در این روز به نوبه ی خود با پخش انواع برنامه های شاد برای تمامی گروهای سنی شادی را به خانه ی مردم می آورد. 

عید فطر سومالی 

سومالی هم مانند سایر کشور ها از عید فطر به خوبی استقبال می کند در این کشور و دیگر کشورهای آفریقایی مسلمانان در روز عید فطر جشنهای بسیار زیبا برگزار می کنند و با پخت انواع غذاهای متنوع و خوشمزه و آماده کردن انواع شیرینی ها و حلوا و دسرها به استقبال جشن بزرگ فطر می روند. 

رسوم عید فطر در آفریقای جنوبی 

در مکانی به نام (گرین پوینت) در غروب آخرین روز ماه رمضان صدها مسلمان دور هم جمع می شوند تا هلال ماه شوال را رویت کنند نماز مغرب را به صورت جماعت ادا کرده و بعد رویت ماه شوال را اعلام می کنند تا مردم بعد از یک ماه روزه داری، روز عید فطر را جشن بگیرند. 

صبح روز عید فطر مردم برای خواندن نماز فطر به صورت جماعت حاضر می شوند و بعد از اتمام نماز به دید و بازدید بزرگترها و دوست و فامیل می پردازند و بچه های کوچک از بزرگترها هدیه و کادو دریافت می کنند در این روز مردم با پوشیدن لباسهای رنگی و خوردن خوراکیهای خوشمره هم چون کیک و شیرینی و تارت و پای سوماسوس بیشتر خوش می گذرانند و به صرف نهار به صورت دسته جمعی مشغول می گردند. 

عید فطر در آفریقا

آداب و سنن عید فطر کانادا 

در روز عید فطر در کانادا هم مسلمانان با ملیت های متفاوت از محل کار خود به مدت یک روز مرخصی می گیرند تا نماز عید فطر را به صوت جماعت برگزار کنند. دانشجویان هم دو، سه روز به کلاس درس نمی روند چرا که این عید بزرگ برای آنها فرصت مناسبی بر ای دیدار با خانواده و در کنار هم بودن است. در این روز در کانادا در مساجد و مراکز اسلامی و سالن های شهر جشن های گوناگون و با شکوهی انجام می گردد و در مکانهایی به نام خانه باز، با انواع غذاهای گوناگون و شیرینی از مسلمانان و غیر مسلمانان پذیرایی می شود و مسلمانان به دیدن هم می روند و عید را به هم تبریک و تهنیت می گویند. به دلیل تعداد زیاد مسلمانان در شهرهای اوتاوا، ونکور، مونترال و کلگری برای آسایش حال مسلمانان نماز عید فطر در چند مرحله در طول روز بر گزار می شود. 

عید فطر در افغانستان 

یکی از عیدهای مهم در افغانستان عید فطر است که به مدت سه روز جشن گرفته می شود رایج ترین پیام تبریک که بین مردم رد و بدل می شود (عید مبارک) است که در بین پشتو زبانان به کوچنای اختر معروف است. مردم افغانستان از ده روز قبل از عید خودشان را برای جشن اماده می کنند آنها اغلب خانه تکانی کرده و برای پذیرایی از مهمانان به طبخ انواع غذاها و خوراکیهای مخصوص از جمله کیک و کلوچه نخود شور می پردازند. 

مسلمانان بعد از اقامه نماز عید فطر به خانه ی همدیگر رفته و برای همدیگر آروزی قبولی طاعات و عبادات می کنند بزرگترها به کوچکترها عیدی و کادو می دهند و کودکان نیز در کوچه و خیابان به رهگذران عید را تبریک گفته و از آنها شیرینی میگیرند. 

مراسم عید فطر در بنگلادش 

بنگلادش نیز مانند سایر کشورهای مسلمان دارای رسوم خاصی می باشد تعطیلات عید فطر در بنگلادش سه روز است ولی مراکز آموزشی به مدت یک هفته تعطیل می باشد بنگلادشی ها در روز عید فطر به اقامه ی نماز عید به صورت جماعت می پردازند و بعد لباس های تازه پوشیده و به دیدار اقوام و آشنایان می روند و با یک وعده غذایی با دوستان و خانواده این روز را گرامی می دارند در ضمن حنا کردن دستان نیز از دیگر رسوم بنگلادشی ها می باشد. 

عید فطر در عربستان سعودی 

جشن عید فطر در کشور عربستان کمی متفاوت است بدین طریق که با تزیین خانه هایشان خود را برای پذیرایی از مهمانان آماده می کنند البته رسم یک محله نسبت به یک محله ی دیگر ممکن است فرق داشته باشد اما در کل مردم در این روز از هر آنچه که دارند بین همه تقسیم می کنند و سخاوت زیادی به خرج می دهند. بعد از اقامه نماز عید کودکان برای دریافت عیدی به در خانه ی همسایه ها رفته و کادو و عیدی دریافت می کنند بعضی از خانواده ها هم ساک های کوچکی تدارک دیده و در آن شیرینی و شکلات قرار داده و به بچه ها می دهند.

بعضی از مغازه داران نیز در کنار خرید به مشتریان عیدی می دهند و بدین گونه کرم و بخشش خود را نشان می دهند و حتی در کوچه و بازار و خیابان اگر فرد غریبه ای هم ببینند این عید بزرگ را به آنها هم تبریک و تهنیت می گویند. 

عید فطر عربستان

مراسم عید فطر در اندونزی

عید فطر در اندونزی از جایگاه والایی برخوردار است آخرین روزهای ماه مبارک رمضان در اندونزی خیاباها و بازار پر از جمعیتی می شود که برای خرید عید می آیند در این روزها حتی بانک ها و بعضی از دفاتر دولتی و خصوصی نیز تعطیل می شوند. در روزهای عید بسیار ی از اشخاصی که در شهرهای شلوغ مانند جاکارتا مشغول به کار هستند برای دید و بازدید و سر زدن به خانواده هایشان راهی شهر و روستاهای خود می گردند و یکی از پر ترافیک ترین روزها در عید فطر می باشد که شمار مسافرتها بالا می رود. 

شب قبل از عید فطر گروه های موسیقی در کو چه و خیابان های شهر آوازهایی در رابطه با حمد و ثنا ی خداوند اجرا می کنند روز عید هم به اقامه ی نماز به صورت جماعت می پردازند و بعد به دید و بازدید از اقوام و دوستان مشغول می شوند. در مساجد هم صندوقهایی به منظور جمع آوری زکات فطره قرار می دهند. در عید فطر غذاهای سنتی در خانه ی یکی از بزرگترها سرو می شود. بزرگترها به کودکان عیدی و کادو داده و آنها را خوشحال می کنند.آنها به دیدار اهل قبور رفته و با تلاوت سوره یاسین از خداوند متعال بر ای در گذشتگان طلب آمرزش می کنند. 

آداب و روسم عید فطر در چین 

چین کشوری است با جمعیت زیاد، لذا گروهای مذهبی گوناگونی نیز در این کشور وجود دارد در چین حدود 56 گروه مذهبی وجود دارد که از بین آنها ١٠ گروه دارای جمعیتی بالغ بر ١٨ میلیون نفر دارند که مسلمان هستند و در روز عید فطر مانند دیگر مسلمانان این روز بزرگ را جشن می گیرند.در یکی از استانهای کشور چین، موسسات خصوصی و عمومی و دستگاهای دولتی وعده های غذایی گوشت و بره در میان مردم پخش می کنند در بعضی دیگر از این استان ها مانند شینگ ژیان و نینگ ژیا در روز عید فطر هم برای مسلمانان هم غیر مسلمانان یک الی سه روز تعطیلی اعلام می شود اما در بعضی جاهای دیگر یک روز به عنوان مرخصی به مسلمانان داده می شود. مسلمانان در این روز به آرامگاه سید اجل عمر شمس الدین، سیاستمدار پارسی رفته و مزار او را شستشو می دهند و برایش قرآن تلاوت می کنند و همچنین به مزار در گذشتگان خود رفته و برایشان دعا خوانده و از خداوند برایشان طلب مغفرت می کنند. 

عید فطر مصر 

به مناسبت عید فطر تعطیلی در مصر سه روز می باشد در این روز مدارس و دانشگاه ها و حتی بعضی نهادهای دولتی و برخی از رستوران ها تعطیل می باشند. مردم در مصر روزشان را با اقامه نماز عید فطر شروع می کنند اقامه نماز عید فطر با حضور پر شکوه مردان و زنان و حتی کودکان برگزاری می شود و بعد از آن مسلمانان به صرف یک صبحانه ی سبک با افراد خانه می پردازند و سپس به دیدار دوستان و خویشان رفته و عید فطر را به هم شادباش می گویند. دید و بازدید فقط در روز اول عید انجام می شود و مردم دو روز باقیمانده از تعطیلات را به تفریح و گشت گذار می پردازند از قبیل رفتن به سینما و پارک و ...و بعضی هم برای قایق سواری به رود نیل می روند اما یکی از نقاطی که در این روز بسیار طرفدار دارد حرم الشیخ (مدرسه ای در مصر) است.

کودکان در روز عید از بزرگترها کادو به صورت نقدی دریافت می کنند و برای خوشگذرانی و تفریح در روز عید آن را خرج می کنند البته زنها هم از گرفتن هدیه و کادو در این روز بی نصیب نیستند کودکان در روز به شهر بازی و پارک رفته و از قصه گویی های خیابانی نهایت لذت را می برند. مردم مصر مردمی بسیار اجتماعی هستند لذا جشنهای دسته جمعی را بیشتر ترحیح می دهند به همین جهت در طول عید در شب و روز خیابان ها پر از جمعیتی است که به شادی مشغولند. بعضی از زنان به پخت نانهای محلی مشغول می شوند و در مهمانی های خانوادگی غذاها ی سنتی مصری هم چون فتا و کاهک که نوعی شیرینی خوشمزه با مغز فندق است طبخ می کنند و تلویزیون هم با برنامه های مفرح و ویژه با حضور افراد معروف پخش می کند. 

عید فطر مصر

مراسم عید فطر در مالزی 

مسلمانان در این روز جشن های گوناگونی برپا می کنند و به دیدن بزرگترها می روند آنها معتقدند که این روز تنها برای جشن و شادی نیست بلکه در این روز باید از خداوند طلب مغفرت و بخشش کنند و به خاطر یک ماه روزه داری از خداوند طلب استغار کنند آنها در روز جشن لباس های مخصوص و محلی می پوشند و دادن و گرفت هدیه و کادو در این روز بسیار مورد پسند است و اشخاصی که در شهرهای دور یا نزدیک مشغول به تحصیل یا کار هستند سعی می کنند در این ایام به شهر خود رفته و از پدر و مادر خود حلالیت خواسته و عید را در جمع خانوادگیشان سپری کنند البته آتش بازی نیز در این ایام از روش های سنتی بوده و از جایگاه خاصی در ایام جشن ها برخوردار است. 

عید فطر میانمار 

مسلمانان جوان میانماری با تشکیل گروه های آواز خوانی با نام جاگو که در زبان هندی و اردو به معنی بیدار باش میباشد به شهرهای کوچک رفته و اقدام به خواندن شعرهایی به هنگام سحر با مضمون معنوی و هارمونیکا کرده تا مردم را برای بیدار شدن و صرف وعده سحری همراهی کنند.

در این کشور تعطیل رسمی برای عید فطر وجود ندارد ولی کارکنان دولت مرخصی ساعتی گرفته به دید و بازدید اقوام می روند. دست دادن و در آغوش گرفتن در عید فطر در این کشور مرسوم نیست و مسلمانان برای اینکه عید را تبریک بگویند دست راست خود را روی پیشانی خود قرار می دهند.

در بین کارکنان غیر مسلمان و خانواده ها پخش هدیه و غذا رایج است مسلمانانی که در میانمار زندگی می کنند در روز عید از بزرگترهای خود درخواست عفو و بخشش می کنند، نماز عید فطر به این صورت برگزار می شود که معمولاً خانم ها در آن شرکت نمی کنند اما جماعت و خیل عظیمی از مردها در فضای بازی اقدام به خواندن نماز می کنند. جالب است بدانید در برگزاری این جشن از تزیین خانه ها و چراغانی محلات گرفته تا ارسال ایمیل و کارت تبریک توسط اهالی میانمار انجام می شود. 

انگلستان در عید فطر

برخلاف سایر کشورها در انگلستان روز عید فطر تعطیل عمومی نمی باشد و چنانچه مسلمانی قرار باشد که آن روز را کار نکند از محل کار خود اقدام به گرفتن مرخصی کرده تا بتواند در نماز عید فطر شرکت کند. در این روز در انگلستان نیز همچون سایر کشورها هدیه دادن، لباس نو پوشیدن، دید و بازدید، طبخ غذاهای محلی مرسوم است و همگی برای اهالی ایران از اهمیت بالایی برخوردار هستند. 

آداب و سنن عید فطر نیجریه 

در این کشور عید فطر به رسمیت شناخته نشده ولی تعداد مسیحیان و مسلمانان از اکثریت مذاهب محسوب می شود تعطیلات رسمی برای عید فطر در این کشور به مدت دو روز می باشد و در این روزها مردم این کشور اقدام به برگزاری نماز عید و همچنین دید و بازدید از هم می کنند جالب است بدانید به مناسبت عید فطر در این کشور غذاهای ویژه ای توسط زنان در خانه ها طبخ می شود. 

عید فطر نیجریه

عید فطر در آمریکا 

نماز عید فطر در مراکز اسلامی کشور آمریکا، پارک ها و مساجد به صورت جماعت برپا می شود در این ایام که سه روز مختص آن می باشد مردم اقدام به دید و بازدید از یکدیگر کرده و غذاهای تند و یا شیرینی تر سرو می کنند و هر از گاهی جشن هایی با شکوه توسط مراکز اسلامی و یا خیرین برگزار می شود. جالب است بدانید در بعضی از شهرهای آمریکا تعداد مسلمانان به قدری بالا است که به علت پر شدن ظرفیت مساجد نماز عید را در چند نوبت به جا می آورند. به مناسبت عید فطر اداره پست آمریکا تمبرهایی از سال 2001 روانی بازار می کند. 

آداب و رسوم عید فطر در ایران و کشورهای دیگر جهان

430
این مطلب مفید بود ؟246
منبع : بخش فرهنگ و هنر نمناک/ن/م.ح/ح.ب
برچسب : عید فطر
وبگردی