شرایط دریافت مستمری بازماندگان بیمه تامین اجتماعی

شرایط دریافت مستمری بازماندگان براساس ماده 80 قانون تأمین احتماعی

پس از فوت بازنشسته یا فردی که بر اساس قانون، بازماندگانش مشمول دریافت مستمری بازماندگان هستند، وراث وی می توانند برای برقراری مستمری مذکور اقدام کنند.براساس ماده 80 قانون سازمان تأمین احتماعی،بازماندگان واجد شرایط بیمه ­شده متوفی تحت شرایط خاص استحقاق دریافت مستمری بازماندگان می شوند که در این مطلب درباره این موضوع مفصلا توضیح خواهیم داد.

برای دریافت مستمری بازماندگان، چه شرایطی باید داشت

١ - درصورت فوت بیمه ­شده بازنشسته (بند ١ ماده ٨٠ قانون)
٢ - درصورت فوت بیمه ­شده ازکارافتاده کلی مستمری ­بگیر (بند ٢ ماده ٨٠ قانون)
٣ - درصورت فوت بیمه ­شده­ای که در ده سال آخر حیات خود حداقل حق ­ بیمه یکسال کار، مشروط بر اینکه ظرف آخرین سال حیات حق­ بیمه ٩٠ روز کار را پرداخت کرده باشد. (اصلاحیه بند ٣ ماده ٨٠ قانون)
چنانچه بیمه ­شده فاقد شرایط مقرر در این بند باشد ولی حداقل ٢٠ سال سابقه پرداخت حق ­بیمه را قبل از فوت پرداخت کرده باشد. (تبصره ٢ اصلاحیه بند ٣ ماده ٨٠ قانون)
درصورتیکه بیمه ­شده متوفی فاقد شرایط مقرر در این بند بوده، لیکن دارای سابقه پرداخت حق ­بیمه بین یک تا بیست سال باشد. (اصلاحیه تبصره ٣ اصلاحیه بند ٣ ماده ٨٠ قانون و قانون تعیین تکلیف تأمین ­اجتماعی اشخاصی که ده سال و کمتر حق ­بیمه پرداخت کرده ­اند .)
٤ - در مواردی که بیمه­ شده در اثر حادثه ناشی از کار یا بیماری ­های حرفه ­ای فوت نماید. (بند ٤ ماده ٨٠ قانون)

مستمری بازماندگان شامل چه کسانی می شود

چه کسانی واجد شرایط دریافت مستمری بازماندگان هستند؟
بازماندگان واجد شرایط متوفی که استحقاق دریافت مستمری را خواهند داشت عبارتند از :
١ - عیال دائم بیمه ­شده متوفی
٢ - شوهر بیمه ­شده زن
مشروط بر اینکه اولاً تحت تکفل زن بوده و ثانیاً سن او از شصت سال متجاوز باشد و یا طبق نظر کمیسیون پزشکی موضوع ماده ٩١ قانون تأمین ­اجتماعی ازکارافتاده بوده و در هرحال مستمری از سازمان دریافت ننماید .
٣ - فرزندان ذکور متوفی
درصورتی که سن آنان حداکثر ١٩ سال تمام و پس از آن منحصراً درصورت اشتغال به تحصیل در مقاطع دانشگاهی و یا اینکه معلول ازکارافتاده نیازمند شناخته شوند .
٤ - فرزندان اناث متوفی
درصورتی که فاقد شغل و شوهر باشند .
٥ - پدر و مادر متوفی
درصورتی که اولاً تحت تکفل او بوده، ثانیاً سن پدر از شصت سال و سن مادر از پنجاه سال تجاوز کرده باشد و یا آنکه به تشکیل کمیسیون پزشکی موضوع ماده ٩١ قانون تأمین ­اجتماعی ازکارافتاده باشند و در هر حال مستمری از سازمان دریافت ننمایند .

آیا درصورت فوت بیمه ­شده زن به بازماندگان او مستمری تعلق می­گیرد؟
برقراری مستمری فرزندان واجد شرایط بیمه ­شدگان زن متوفی نیز با رعایت ضوابط مذکور از تاریخ تصویب «قانون پرداخت مستمری به فرزندان زنان متوفی مشمول قانون تأمین ­اجتماعی و سایر صندوق های بازنشستگی مصوب ٥ دی ماه ١٣٨٦» بلامانع خواهد بود .
بنابراین در اجرای قانون مذکور جهت برقراری مستمری فرزند یا فرزندان بیمه ­شده زن نیازی به رعایت قسمت «الف» بند (٢) قانون (پدر آنها در قید حیات نبوده یا تحت ­تکفل زن بوده و سن او از شصت سال متجاوز یا طبق نظر کمیسیون پزشکی موضوع ماده ٩١ قانون تأمین ­اجتماعی ازکارافتاده بوده و در هرحال مستمری از سازمان دریافت نکند.) نمی ­باشد .

مستمری بازماندگان تامین اجتماعی به چه کسانی تعلق می گیرد

چه مدارکی برای برقراری مستمری بازماندگان لازم است؟
١ - درخواست بازماندگان متوفی مبنی بر تقاضای برقراری مستمری
٢ - اصل و تصویر شناسنامه و کارت ملی متوفی و بازماندگان واجد شرایط
٣ - اصل و تصویر گواهی وفات بیمه ­شده صادره از سوی سازمان ثبت احوال
٤ - اصل و تصویر سند رسمی ازدواج دائم متوفی و همسر وی
٥ - گواهی اشتغال به تحصیل معتبر و تأیید شده از سوی مراجع ذی­صلاح درخصوص فرزندان ذکور
٦ - تعهدنامه فرزندان اناث مبنی بر نداشتن شغل و شوهر
٧ - مدارک احراز وقوع حادثه (اعم از ناشی یا غیرناشی از کار) در مواردی که علت فوت بیمه ­شده بر اثر وقوع حادثه بوده است (شامل:گزارش وقوع حادثه و گزارش بررسی حادثه، کروکی و گزارش پلیس راه درمورد تصادفات منجر به فوت، گزارشات مقامات انتظامی)، گزارش بازرس کار، گواهی پزشکی قانونی و ...)

میزان مستمری بازماندگان چگونه محاسبه می ­شود؟
میزان مستمری قابل پرداخت حین الفوت مستمری ­بگیران بازنشسته یا از کار افتاده کلی به عنوان مستمری استحقاقی آنان تلقی و عیناً به میزان سهام مقرر در ماده ٨٣ قانون بین بازماندگان واجد شرایط تقسیم می­ شود .
درصورت فوت بیمه ­شده ­ای که در ١٠ سال آخر حیات خود حداقل حق­ بیمه یکسال کار، مشروط بر اینکه ظرف آخرین سال حیات حق ­بیمه ٩٠ روز کار را پرداخت کرده باشد، بازماندگان واجد شرایط وی از مستمری بهره ­مند خواهند شد .

شرایط پرداخت مستمری بازماندگان چیست

تغییراتی در قانون به نفع فرزندان دختر

در مورد فرزندان و نوادگان دختر متوفی، در بند «ب» ماده 86 قانون استخدام کشوری مقرر شده بود:«فرزندان و نوادگان اناث تا بیست سالگی به شرط نداشتن شوهر ولی اگر به موجب مدارک مثبته در یکی از دانشگاه ها یا مؤسسات آموزشی رسمی عالی مشغول تحصیل باشند و شوهر نداشته باشند، حقوق وظیفه آنان در پایان بیست و پنجمین سال عمر آنان قطع خواهد شد.» اما پس از تصویب «قانون اصلاح تبصره 2 ماده واحده قانون اجازه پرداخت وظیفه و مستمری وراث کارمندان»، این رویه به این شکل اصلاح شد که:« حقوق وظیفه سهم فرزندان و نوادگان اُناث کلیه مستخدمین وزارتخانه ها و مؤسسات و شرکت های دولتی و شهرداری ها و همچنین، سازمان های دولتی که شمول قانون بر آنها، مستلزم ذکر نام است و مشمولین قانون استخدام نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و قانون تأمین اجتماعی که طبق قوانین و مقررات مربوطه برقرار شده یا بشود، با رعایت کلیه قوانین و مقررات مورد عمل، به شرط نداشتن شوهر و حرفه و شغل، قابل پرداخت می باشد.» این موضوع در بند 2 ماده 111 «قانون مدیریت خدمات کشوری» و بند 3 ماده 48 «قانون حمایت خانواده»، مصوب سال 1392 هم، مورد تأکید قرار گرفته است.همچنین، براساس بندهای «پ» و «ت» ماده 86 «قانون استخدام کشوری»، مادر و همسر دائمی متوفی، مادامی که شوهر اختیار نکرده باشند، می توانند از مستمری بازماندگان استفاده کنند. افزون بر این، اگر متوفی زن باشد، شوهر وی، در صورتی که معلول، ازکارافتاده و تحت کفالت متوفی باشد، می تواند از مستمری بازماندگان استفاده کند .