چه کسانی در ماه رمضان نباید روزه بگیرند؟

روزه گرفتن یکی از عبادات دینی واجب در اسلام برای مسلمانان است که انجام آن بسیار سفارش شده است. اما آیا گرفتن روزه برای همه افراد واجب است ؟ یا برخی از افراد به دلایل مشخص از انجام این فریضه عبادی معذور هستند ؟

یکی از موارد استثناء ، بیماری است که مانع روزه گرفتن می شود. اما نکته مهمی که وجود دارد چه نوع بیماری است که که فرد را از روزه داری منع می کند ؟ در این بخش از نمناک پاسخ را خواهید خواند.

 

افرادی که از مشکلات کلیوی رنج می برند و توسط مراقبتهای بسیار ، کراتینین آنها به تعادل رسیده است ، به طور معمول روزه داری عوارضی برای آنها دارد.

برخی از این افراد اصرار به روزه گرفتن دارند که بنابر توصیه پزشکان نباید چنین ریسکی انجام دهند.

 

 نکات مهمی در این زمینه وجود دارد که باید به آنها توجه کرد:

نارسایی کلیه مراحل متعددی دارد. در مرحله ای که کراتینین خون دو یا بالای دو است، عدم مصرف آب در طول روز به ایجاد ایسکمی یا نرسیدن خون حاوی مواد غذایی به بافت کلیه می انجامد که باعث بدتر شدن شرایط بیمار می شود. مبتلایان به فشار خون ، به خصوص آن دسته از افرادی که در ساعات باقیمانده تا افطار ، دچار فشار خون خیلی بالا می شوند نباید روزه بگیرند.

اگر کراتینین 1/5 تا 1/7 دارید، نباید ریسک کرده و روزه بگیرید یا حداقل چند روز متوالی روزه نگیرید و چند روزی را به کلیه ها فرصت استراحت دهید. مثلا پس از 4 روز ، روزه گرفتن به پزشک مراجعه کنید تا با انجام آزمایش های مشخص ، وضعیت شما بررسی شود.

هرگز بدون مراجعه به پزشک ، کل ماه را روزه نگیرید زیرا در پایان ماه رمضان با عوارض غیر قابل جبران مواجه خواهید شد.

افراد مبتلا به بیماری های کلیوی ، که مجاز به گرفتن روزه می شوند نباید مانند دیگران روزه خود را افطار کنند. مثلا برخی از غذاها مانند آش ، حبوبات ، مواد قندی مخصوصا خرما ، زولبیا و بامیه منجر به افزایش پتاسیم خون می شود که دردسر ساز خواهد بود.

هرگز به طور یکباره غذاها و خرمای زیاد میل نکنید. در زمان افطار از نان ریمی ، پنیر رژیمی و تعداد محدودی خرما در زمان های متناوب و فاصله دار می نشوید. حتی اگر در روزه داری دچار مشکل نشدید باز هم پس از چند روز به پزشک خود مراجعه کنید.

از نوشیدن آب کافی ، میوه و سبزیجات تازه غافلو حتما آب کافی و میوه و سبزی میان افطار تا سحر استفاده کنید. حتی اگر احساس کردید کاملا خوب هستید، باز هم پس از چند روز روزه داری با پزشک خود تماس بگیرید.

اما اگر کراتینین شما در حد دو یا بالاتر باشد،نباید روزه بگیرید.

بیمار هایی که پیوند کلیه انجام داده اند و هنوز یکسال از زمان عمل آنها نگذشته است ، روزه گرفتن ممنوع است. البته پس از گذشت یک سال و نداشتن مشکل و مشورت با پزشک می توانند روزه بگیرند.

 

دیالیزی ها هرگز نباید بگیرند زیرا مانند دیگر گروه ها، به نوشیدن آب و مایعات کافی در طول روز احتیاج دارند.

بیمارانی که کلیه آنها سنگ ساز است و سابقه چند نوبت سنگ سازی دارند و یا در زمان روزه داری کلیه آنها سنگ دارد نباید روزه بگیرند زیرا برای بزرگتر نشدن سنگ خود باید در طول روز مقادیر زیادی آب بنوشند.

افراد مبتلا به آسم و برونشیت مزمن باید توجه کنند که غلیظ شدن خلط یکی از مشکلاتی است که موجب تشدید بیماری می شود. یعنی عدم نوشیدن کافی مایعات در طول روز و گرمای هوا برشدت بیماری اضافه می کند. بنابراین اگر روزه داری سلامت آنها را تهدید می کند نباید اصرار بر گرفتن روزه داشته باشند و به توصیه پزشک توجه نمایند.

برخی از افراد به خونریزی فعال معده مبتلا هستند و یا سنگ زیادی در کیسه صفرای آنها وجود دارد که بهتر است روزه نگیرند.

افراد دارای شرایط بدنی مختلفی هستند و ظرفیت جسمی در ارتباط با گرما در اشخاص مختلف، بایکدیگر متفاوت است. بنابراین نمی توان یک توصیه واحد در این خصوص به آنها ارائه کرد. برخی از افراد تحمل کار کردن در زیر نور آفتاب را برای ساعت ها دارند و اما برخی دیگر حتی توانایی انجام همان کار برای مدت کوتاه را ندارند و خیلی سریع دچار گرمازدگی می شوند.

افراد روزه داری که در دمای بالاتر از 32 درجه مجبور به انجام کار بیش از نیم ساعت هستند یا شغل آنها در فضای باز و بدنی و سنگین است ، به عوارض گرمازدگی مانند افت فشار خون ، عرق سرد یا گرفتگی عضلانی مبتلا می شوند که بهتر است ابتدا به یک مکان خنک بروند اما در صورت عدم بهبود وضعیت بدنی ، باید روزه خود را ادامه نداده و افطار کنند زیرا عوارض ناشی از گرمازدگی بسیار خطرناک است و حتی ممکن است منجر به مرگ شود،

البته برای جلوگیری از گرمازدگی در طی روزه داری می توان در فاصله میان افطار تا سحر ، حداقل 5 الی 6 لیوان آب نوشید. همچنین در افطار ، هندوانه، سبزی و پروتئین همچنین زمان سحر میوه هایی مانند هلو، سیب و کاهو مصرف کرد.

این مواد غذایی توانایی نگهداری آب را در خود دارند که در طی روز آن را در بدن آزاد می سازند. در وعده سحر بهتر است پروتئین کمتری مصرف شود زیرا برای هضم پروتئین مقدار زیادی آب لازم است.

روزه داری برای افراد مبتلا به دیابت نوع یک ممنوع است. اما افراد مبتلا به دیابت نوع 2 که توانایی کنترل بیماری خود بدون استفاده از دارو را دارند ، روزه گرفتن اشکالی ندارد. آن دسته از بیمارانی که در طول روز با مصرف یک یا دو قرص ، قند خون خود را کنترل می کنند می توانند زمان استفاده از داروها را به وعده سحر و بعد از افطار موکول کنند اما اگر در زمان روزه داری ، دچار افت قند خون شدند بهتر است روزه گرفتن را ادامه نداده و افطار کنند.

به طور کلی بیماران دیابتی که برای کنترل سطح قند خون از انسولین استفاده می کنند و یا قند خون آنها بالاتر از 250 است یا به عوارض ناشی از دیابت مبتلا شده اند، نمی توانند روزه بگیرند.

بیمارانی که به مشکلات ریوی مبتلا هستند مخصوصا افرادی که به دلیل شغل خود ، مجبور به فعالیت در محیط باز هستند ، گرما بدن آنها را دچار کم آبی می کند. بنابراین بهتر است روزه نگیرند. حتما باید به پزشک مراجعه کنند تا بیماری آنها تحت کنترل باشد و نباید با مصرف نکردن آب ، خطری را به خود ایجاد نمایند.

داشتن تغذیه خوب و مناسب در تمام دوران زندگی برای سلامت و بقا انسان ضروری است اما برخی از دوره ها آسیب پذیرتر هستند مانند دوران بارداری و شیردهی.

در 3 ماهه نخست بارداری هرگز نباید خانمها روزه بگیرند زیرا سلول های حیاتی بدن جنین در حال رشد بوده و نیازمند تغذیه از خون مادر است. خوشبختانه بسیاری از مادران باردار و شیرده ، به اهمیت این موضوع واقف هستند و به چنین در حال رشد و کودکان شیرده اهمیت می دهند.

حتی در دوران بارداری ،رژیم غذایی بسیار مهم است که باید متعادل و حاوی تمام گروههای غذایی باشد نا جنین از فواید تمام گروههای غلات ، گوشت ، میوه ها و لبنیات بهره مند شود.

بنابراین در سه ماهه نخست بارداری نباید روزه گرفت اما روزه گرفتن در دوران شیردهی به تصمیم مادران بستگی دارد. اما باید توجه داشت که برای افزایش شیر باید در طی روز مایعات کافی ، میوه و سبزی جات مصرف شود تا کودک شیر کافی برای تغذیه خود داشته باشد ، اما روزه داری موجب کم شدن شیر می شود.

اگر با مراجعه به پزشک مشخص شود که توانایی روزه گرفتن را دارید اما باید از داروهای استنشاقی استفاده کنید می توانید داروهای خود را در طول روز نیز مصرف کنید زیرا طبق نظر مراجع دینی ، این داروها موجب باطل شدن روزه نمی شوند.اگر از داروهای خواکی استفاده می کنید ، پزشک باید دوز آنها را تعیین کند.

برخی از افراد با کنترل تغذیه خود می توانند فشار خونشان را کنترل کنند ، بنابراین هیچ مانعی برای روزه گرفتن آنها وجود ندارد. اما برخی دیگر که برای کنترل و تنظیم کردن فشار خون ، روزانه از یک یا دو قرص استفاده می کنند که می توانند داروهای خود را در وعده سحری یا پس از افطار میل کنند.

افرادی که دارای فشار خون بالاتر از 16 هستند یعنی هرگز فشار خون آنها کمتر از 16 نمی شود باید با پزشک خود درباره روزه گفتن مشورت کنند.

اگر فشار خون حتی برای یک بار بیش از 18 باشد یا فرد به عوارضی همچون سکته مغزس ، خونریزی چشم و مواردی شبیه آن مبتلا شده باشد نباید روزه بگیرد.