چطور وام دانش بنیان و از کجا تسهیلات شرکت‌های نوآور بگیریم؟
چطور وام دانش‌بنیان دریافت کنیم؟ آشنایی با شرایط و منابع تسهیلات شرکت‌های نوآور و نحوه استفاده از فرصت‌های مالی برای رشد کسب‌وکارهایتان را اینحا بخوانید.
از کجا وام دانش بنیان و تسهیلات شرکت‌های نوآور دریافت کنیم؟
اگر صاحب یک شرکت نوآور هستید و به دنبال منابع مالی برای توسعه ایده های خود می گردید، احتمالاً با اصطلاح وام دانش بنیان مواجه شده‌اید. اما این سوال مطرح می شود که چگونه و از کجا باید این تسهیلات را دریافت کرد؟ بسیاری از کسب و کارهای فناورانه به دنبال تأمین مالی از طریق وام‌ه ای ویژه‌ای هستند که برای رشد، تحقیق و توسعه طراحی شده اند.
با وجود گزینه های مختلف و شرایط گوناگون، انتخاب بهترین مسیر ممکن است چالش‌برانگیز باشد. در این قسمت از نمناک، دقیقاً بررسی می کنیم که کدام نهادها و بانک‌ها این وام‌ها را ارائه می‌دهند، چه شرایطی برای دریافت آن لازم است و چگونه می توان شانس موفقیت را افزایش داد.
وام دانش بنیان به چه کسانی داده می شود؟
در تعریف وام دانش بنیان نوعی تسهیلات مالی است که به شرکت های فناور و نوآور اختصاص داده می شود تا از توسعه فناوری، تحقیق و تولید محصولات دانش بنیان حمایت کند. این وام ها معمولاً توسط صندوق های حمایتی، بانک‌ها و نهادهای مرتبط ارائه می شوند و شرایط دریافت آن به میزان نوآوری، سطح دانش بنیان بودن شرکت و اهداف توسعه‌ای بستگی دارد.
شرایط دریافت وام دانش بنیان؛ چه شرکت‌هایی واجد شرایط هستند؟
برای بهره‌مندی از تسهیلات دانش بنیان، شرکت شما باید در فهرست رسمی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ثبت شده باشد. تنها شرکت هایی که ویژگی‌های زیر را داشته باشند، واجد شرایط خواهند بود:
- فعالیت نوآورانه و فناورانه در یک حوزه تخصصی
- ارائه محصول یا خدمات با ارزش افزوده بالا و قابلیت تجاری‌سازی
- برخورداری از تیم متخصص علمی و فنی
- داشتن سابقه اجرایی در زمینه نوآوری و فناوری
اگر شرکت شما هنوز دانش بنیان نیست، می‌توانید با مراجعه به سامانه رسمی daneshbonyan.isti.ir مراحل ثبت نام و ارزیابی را انجام دهید.
مهم‌ترین نهادهای ارائه دهنده وام دانش بنیان
در ایران چندین نهاد معتبر به شرکت های دانش بنیان وام و تسهیلات ارائه می‌دهند. در ادامه با مهم‌ترین آن‌ها آشنا می‌شویم.
صندوق نوآوری و شکوفایی؛ مرجع اصلی تأمین مالی
صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری مهم‌ترین نهاد برای حمایت مالی از شرکت‌های دانش بنیان است. این صندوق طیف گسترده‌ای از وام ها و تسهیلات را ارائه خواهد داد:
- وام سرمایه در گردش برای تأمین هزینه‌های جاری
- تسهیلات خرید تجهیزات و مواد اولیه
- وام تحقیق و توسعه (R&D) برای توسعه فناوری
- لیزینگ تجهیزات جهت تأمین دارایی‌های مورد نیاز
- ضمانت نامه بانکی برای شرکت در مناقصات
- تسهیلات صادراتی برای ورود به بازارهای بین‌المللی
برای دریافت وام از این صندوق، باید از طریق سامانه غزال (ghazal.inif.ir) ثبت‌نام کرده و طرح خود را ارسال کنید.
بانک‌ها و مؤسسات اعتباری طرف قرارداد
صندوق نوآوری و شکوفایی با برخی بانک‌ها تفاهم‌نامه دارد تا تسهیلات با نرخ ترجیحی در اختیار شرکت‌های دانش بنیان قرار دهند. برخی از بانک‌های همکار شامل موارد زیر هستند:
- بانک ملی ایران
- بانک تجارت
- بانک آینده
- بانک گردشگری
- بانک رسالت (وام دانش بنیان بانک رسالت)
هر بانک، بسته به نوع فعالیت و رتبه‌بندی شرکت دانش بنیان، میزان و نوع تسهیلات را مشخص می‌کند.
مراحل دریافت وام دانش بنیان؛ راهنمای گام به گام
فرآیند دریافت وام دانش بنیان شامل چند مرحله مشخص و ساختاریافته است. با رعایت این مراحل، شرکت های نوآور می‌توانند از تسهیلات حمایتی بهره‌مند شوند. در ادامه، این مراحل را بررسی می‌کنیم:
اولین گام، اخذ گواهی دانش بنیان از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری است. برای این کار، شرکت باید از طریق سامانه daneshbonyan.isti.ir ثبت‌نام کند و مدارک حقوقی، محصولات فناورانه و مستندات فنی خود را بارگذاری نماید.
پس از دریافت تأییدیه، شرکت باید در سامانه غزال (ghazal.inif.ir) ثبت نام کرده و اطلاعات پایه خود را درج کند.
در این مرحله، شرکت می‌تواند نوع تسهیلات موردنظر خود را انتخاب کند، از جمله:
- سرمایه در گردش
- وام تحقیق و توسعه (R&D)
- تسهیلات خرید تجهیزات و صادرات
سپس باید طرح توجیهی، گزارش‌های مالی و مستندات لازم را در سامانه بارگذاری کند. دقت در تدوین طرح، نقش مهمی در سرعت بررسی دارد.
سپس پرونده درخواست توسط کارشناسان فنی و مالی ارزیابی می‌شود. ممکن است شرکت نیاز به اصلاح مدارک یا شرکت در جلسه‌ی ارائه طرح داشته باشد. این مرحله معمولاً چند هفته زمان می برد.
در صورت تأیید، قرارداد تسهیلات منعقد می شود. بسته به نوع وام، شرکت ممکن است نیاز به ارائه تضامین بانکی داشته باشد. پس از امضای قرارداد، مبلغ وام به‌صورت مرحله ای به حساب شرکت واریز خواهد شد.
حمایت‌های مالی پارک‌های علم و فناوری؛ فرصتی برای رشد شرکت‌های نوآور
پارک های علم و فناوری به‌عنوان مراکز حمایتی، نقش مهمی در تأمین مالی کسب و کارهای نوآور ایفا می‌کنند. اگر شرکت شما در یکی از این پارک ها مستقر باشد، می‌توانید از مجموعه‌ای از تسهیلات ویژه بهره‌مند شوید، از جمله:
- وام‌های راه‌اندازی اولیه (Seed Money) برای توسعه اولیه کسب و کار
- تخفیف در اجاره‌بهای فضای کاری جهت کاهش هزینه های عملیاتی
- کمک‌هزینه ثبت اختراع، شرکت در نمای شگاه‌ها و تبلیغات برای ارتقای برند
- دریافت خدمات مشاوره‌ای و حقوقی رایگان یا با تخفیف جهت بهبود مسیر کسب و کار
نقش معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در حمایت از شرکت‌های دانش بنیان
این معاونت به طور مستقیم وام ارائه نمی دهد، اما بخش قابل توجهی از تسهیلات و سیاست‌های حمایتی را مدیریت و هدایت خواهد کرد. این نهاد نقشی کلیدی در حمایت از صادرات محصولات دانش بنیان، توسعه فناوری های پیشرفته و حمایت از استارتاپ ها دارد. بسیاری از برنامه های حمایتی مربوط به این حوزه، از طریق معاونت علمی اجرا و به شرکت‌های نوآور ارائه می شود.
حمایت های بنیاد ملی نخبگان برای شرکت‌های نوآور
اگر تیم شما شامل نخبگان یا اعضای رسمی بنیاد ملی نخبگان باشد، می توانید از تسهیلات ویژه این بنیاد بهره‌مند شوید. این حمایت‌ها شامل موارد زیر است:
- وام راه‌اندازی کسب و کار برای توسعه فعالیت‌های نوآورانه
- کمک هزینه زندگی و مسکن ویژه تیم های علمی و فناور
- پشتیبانی های حقوقی و اداری برای تسهیل روند ثبت و توسعه کسب و کار
مدارک ضروری برای دریافت وام دانش بنیان
- اساسنامه شرکت و مدارک ثبتی
- گواهی دانش بنیان بودن شرکت از معاونت علمی و فناوری
- طرح تجاری (Business Plan) شامل اهداف، راهبردها و برنامه‌های توسعه
- اظهارنامه مالیاتی و صورت‌های مالی جهت بررسی وضعیت اقتصادی شرکت
- مستندات فنی یا اختراعات ثبت‌شده مرتبط با حوزه فعالیت شرکت
- رزومه تخصصی اعضای تیم و پروفایل مدیران جهت ارزیابی توانمندی‌های اجرایی
سقف وام دانش بنیان؛ میزان حمایت مالی قابل دریافت
میزان تسهیلات دانش بنیان بسته به نوع وام، سطح فناوری شرکت، رتبه دانش بنیان و توان مالی آن متفاوت است. صندوق نوآوری و شکوفایی، به عنوان اصلی ترین نهاد تأمین مالی، انواع تسهیلات را ارائه می‌دهد. سقف این وام ها به‌صورت تقریبی به شرح زیر است:
- وام سرمایه در گردش تا ۵ میلیارد تومان (برخی طرح‌ها تا ۲۰ میلیارد)
- وام خرید تجهیزات تا ۱۰ میلیارد تومان (لیزینگ یا وام مستقیم)
- وام تحقیق و توسعه (R&D) تا ۵ میلیارد تومان
- تسهیلات صادراتی بسته به بازار هدف، تا ۱۰ میلیارد تومان
- تسهیلات توانمندسازی از ۵۰۰ میلیون تا ۲ میلیارد تومان
نکات کلیدی برای دریافت وام دانش بنیان
برای دریافت وام دانش بنیان و افزایش شانس تأیید، رعایت چند نکته حیاتی ضروری است:
یک طرح تجاری دقیق و قابل دفاع نقش مهمی در تأیید درخواست وام دارد. طرح هایی که قابلیت اجرا و درآمدزایی بالا دارند، شانس بیشتری خواهند داشت.
اگر قصد خرید تجهیزات آزمایشگاهی دارید، لیزینگ تجهیزات صندوق نوآوری و شکوفایی بهترین گزینه است. پیش از ثبت درخواست، بررسی کنید که کدام نهاد تسهیلات موردنیاز شما را ارائه می‌دهد.
شرکت های دانش بنیان در سه سطح (نوع ۱، ۲ و ۳) دسته‌بندی می شوند. شرکت‌های نوع ۱ بیشترین شانس دریافت تسهیلات بزرگ را دارند.
پیگیری مستمر، تکمیل مدارک و ارتباط با کارشناسان مربوطه تأثیر زیادی در تسریع روند بررسی دارد. توصیه می شود که مدارک خود را مرتباً به‌روزرسانی کنید تا از هرگونه تأخیر جلوگیری شود.
