
آثار تاریخی ایران که ثبت جهانی یونسکو شده اند
طبیعتاً آثاری که در لیست آثار یونسکو به ثبت میرسند از ارزش و جایگاه بسیار بالایی برخوردارند و علاقهمندان به جهانگردی این دسته آثار را در صدر لیست بازدیدهای خود قرار میدهند.
در این مطلب قصد داریم به سراغ آن دسته از آثار تاریخی ایران برویم که در لیست جهانی یونسکو به ثبت رسیدهاند. بنابراین اگر میخواهید در سفرهای ایرانگردی خود از آثار جهانی یونسکو دیدن کنید، خواندن این مطلب به شما کمک میکند تا این آثار را بشناسید و بدانید که در کدام منطقه قرار دارند.
زیگورات چغاز نبیل
در معرفی آثار تاریخی ایران که ثبت جهانی یونسکو شدهاند اولازهمه باید سراغ زیگورات چغازنبیل بهعنوان یکی از نخستین آثار به ثبت رسیده در یونسکو برویم. این اثر تاریخی یک معبد قدیمی است که ایلامیان در آن نیایش میکردند. قدمت ساخت این پرستشگاه کهن به ۱۲۵۰ سال قبل از میلاد برمیگردد. زیگورات چغازنبیل در ۵ طبقه بنا شده بود که طی گذشت سالها بخشهای زیادی از آن تخریب شد و تنها دوطبقه از آن باقی مانده است.
راه آهن سراسری ایران
شاید برایتان عجیب باشد اگر بدانید که راه آهن سراسری ایران در لیست آثار جهانی یونسکو است اما این موضوع حقیقت دارد. راهآهن سراسری ایران در زمان پهلوی اول تأسیس شد و هدف از ایجاد آن راهاندازی مسیر ریلی از شمال تا جنوب ایران بود. این خط ریلی که ۱۳۹۴ کیلومتر امتداد داشت بندر ترکمن را به دریای خزر و سپس بندر امام خمینی را به خلیجفارس وصل میکند. با خرید بلیط قطار در مسیرهای تحت پوشش راهآهن سراسری ایران از ۲۳۰ تونل و ۴۱۰۰ پل عبور کرده و فرصت تماشای چندین اقلیم مختلف با فضای متمایز را دارید.
تخت جمشید
تخت جمشید و وصف زیبایی و شکوه آن را همه شنیدهاند، این مجموعه تاریخی عظیم و پرافتخار نیز جزو اولین آثار تاریخی کشورمان بود که در سال ۱۳۵۷ در لیست آثار جهانی یونسکو ثبت شد. این مجموعه تاریخی را داریوش اول در سلسله هخامنشیان بنا کرده است. تخت جمشید در ۱۰ کیلومتری شمال شهر مرودشت قرار دارد و تجربه شیراز گردی بدون بازدید از آن کامل نمیشود.
میدان نقش جهان
میدان نقش جهان یک بازار تاریخی با معماری سنتی و فضایی دوستداشتنی است که در زمان صفویان و دوران پایتخت بودن این شهر بهعنوان بازار اصلی شهر بنا شد و در لیست آثار یونسکو نیز قرار دارد. از آن زمان تاکنون این میدان همچنان اصلیترین بازار سنتی شهر اصفهان است و هر گردشگری که به نصف جهان سفر میکند قبل از هر مکان دیگری از نقشجهان دیدن میکند. چندین اثر تاریخی دیگر نیز در این میدان قرار دارند که شامل مسجد امام، مسجد شیخ لطفالله، کاخ عالیقاپو و دروازه قیصریه میشود.
مجموعه تاریخی پاسارگاد
مجموعه تاریخی پاسارگاد شامل یک منطقه باستانی تاریخی با مجموعهای از سازههای کهن است که در دوران هخامنشیان بنا شده است و در سال ۱۳۸۳ در لیست آثار تاریخی یونسکو قرار گرفت. این مجموعه در ۱۳۰ کیلومتری شهر شیراز و آثاری تاریخی شامل آرامگاه کوروش، کاخهای هخامنشان و باغهای تاریخی در آنجا گرفتهاند.
محوطه تاریخی بیستون
کوه بیستون در ۳۰ کیلومتری کرمانشاه زمانی محل عبور کاروانهای مختلف بود و طی سالها به یک شاهراه مهم تبدیل شد. امروزه این منطقه شامل یک محوطه تاریخی است که حدود ۱۳ سنگنوشته و ستون در آن در فهرست آثار تاریخی ایران در یونسکو قرار دارند.
تخت سلیمان
تخت سلیمان از مناطق تاریخی و کهن کشورمان است که در استان آذربایجان غربی و در نزدیکی شهر تکاب در ارومیه قرار دارد. پیشینه این محوطه به ۵ تمدن مختلف مربوط است و در فهرست آثار تاریخی یونسکو قرار گرفته است. آثار تاریخی این محوطه عمدتاً معابد و عمارتهای باستانی هستند و همگی جزو جاهای دیدنی ارومیه هستند.
گنبد سلطانیه
گنبد سلطانیه از بناهای تاریخی زنجان است که در شهری به همین نام قرار گرفته است. این اثر تاریخی شامل یک بنای هشتضلعی با یک گنبد ۴۸ متری است که درگذشته مقبره پادشاه بوده است. در سال ۱۳۸۴ بهعنوان یک اثر جهانی در لیست سازمان یونسکو به ثبت رسید.
هگمتانه
هگمتانه از آثار تاریخی مهم کشورمان نیز بهتازگی و در سال ۱۴۰۳ به لیست آثار جهانی یونسکو اضافه شد. این اثر تاریخی شامل یک محوطه باستانی در تپههای شهر همدان است که قدمت چند هزارساله دارد. معماری هگمتانه و اشیاء کشفشده در این محوطه جزو جاهای دیدنی مهم همدان بهحساب میآیند.
کاخ گلستان تهران
کاخ گلستان در تهران که قدمت آن به دههها قبل از شروع دوره قاجار میرسد، یک عمارت تاریخی در دل باغی سرسبز و بزرگ است که تا سالها محل سکونت پادشاهان مهم بوده است. امروزه این عمارت بهعنوان یک کاخموزه در معرض عموم مردم قرار دارد و اسم آن در لیست آثار تاریخی یونسکو قرار دارد.
بافت تاریخی شهر یزد
شهر یزد را بهعنوان یکی از اولین شهرهای خشتی دنیا میشناسند و شمار آثار تاریخی این شهر بهقدری زیاد است که تقریباً تمامی این شهر را میتوان بهعنوان یک گنجینه تاریخی در نظر گرفت. مرکز شهر یزد بهعنوان بافت تاریخی این شهر بیشترین تجمع آثار و سازههای کهن در خود جای داده است و این بخش تماماً در لیست آثار تاریخی ایران در یونسکو قرار دارد. به همین علت هم معمولاً شهر یزد جزو اولین انتخابهای گردشگران خارجی برای گشتوگذار در ایران است.
بازار تاریخی تبریز
بازار تاریخی تبریز از قدیمیترین و بزرگترین بازارهای سرپوشیده دنیا است که نامش در فهرست آثار جهانی یونسکو قرار دارد. این بازار با وسعت نزدیک به یک کیلومتر در مرکز شهر تبریز قرار دارد و با دسترسی راحت به آن میتوانید هم به گشتوگذار در یک بازار قدیمی مشغول شوید و هم از یکی از آثار جهانی یونسکو دیدن کنید.
مسجد جامع اصفهان
مسجد جامع اصفهان که بیشتر تحت عنوان مسجد عتیق شناخته میشود در بافت قدیمی و تاریخی این شهر قرار دارد و در ردیف آثار ثبتشده در یونسکو است. این مسجد جزو قدیمیترین مساجد اسلامی بهحساب میآید و نقش آن را در رونق شهرنشینی بسیار بالا میدانند به همین سبب هم جایگاه ویژهای در بین آثار تاریخی این شهر دارد.
شهر سوخته سیستان و بلوچستان
شهر سوخته یک محوطه تاریخی باستانی در شهرستان هامون و استان سیستان و بلوچستان است که قدمت آن به بیش از ۵۰۰۰ سال پیش برمیگردد. این محوطه باستانی محل کشف عجیبترین و جالبترین آثار تاریخی ازجمله لوازم اولین جراحی مغز و چشم مصنوعی در دنیا است.
کلام پایانی
ایران آثار تاریخی حائز اهمیت زیادی دارد که ازنظر جهانی نیز دارای اهمیت و اعتبار هستند. تاکنون دستهای از این آثار در لیست آثار یونسکو قرارگرفتهاند که از بین آثار تاریخی آن میدان نقشجهان اصفهان، تخت جمشید و زیگورات چغازنبیل جزو اولین آثاری بودند که در سال ۱۳۵۷ در لیست آثار یونسکو ثبت شدند. پسازآن طی سالهای مختلف به این لیست اضافه شد و آنچه در این مطلب خواندید نیز مهمترین و اصلیترین این آثار را به شما معرفی میکند. بنابراین بدون آنکه نیاز به سفرهای طولانی و دورودراز به مقاصد خارجی داشته باشید، میتوانید از بین لیست معرفیشده در این مطلب به انتخاب آثار تاریخی ایران که در یونسکو به ثبت رسیدهاند بروید و از آنها دیدن کنید.