اعمال روز ترویه هشتم ذی الحجه+ معنی ترویه و علت نامگذاری آن
اعمال روز ترویه هشتم ذی الحجه که یکی از روزهای مبارک تقویم مسلمانان است را در این مطلب برایتان آماده کرده ایم.
روز ترویه امام حسین(ع) چیست چه اعمالی دارد؟
روز ترویه، یکی از روزهای مهم در مناسک حج تمتع است که یک فصل مهم در تقویت ایمان و پاکسازی نفس در این سفر مقدس محسوب می شود. ترویه نماد آمادگی روحی و جسمی برای پیمودن مسیر عبادی حج و بر همه حج‌گذاران واجب است تا با شناخت دقیق و روحیه‌ای معنوی، این روز را سپری کنند. در این بخش از نمناک درباره روز ترویه و اعمال این روز توضیحات بیشتری ارائه داده ایم.
روز ترویه چه روزی است؟
روز ترویه در روز هشتم ذی‌الحجه برگزار می‌شود. در این روز، حجاج بعد از انجام مناسک احرام و طواف‌نساء، به سمت مکه یا منا حرکت می‌کنند تا برگزاری مراسم وقوف در مزدلفه و رمی جمرات را آغاز کنند.
علت نامگذاری روز ترویه
در منا و عرفات آب وجود ندارد و حاجیانی که قصد وقوف در منا و عرفات را دارند، باید از مکه برای خویش آب تهیه کنند و به همراه خود ببرند و چنین حالتی را ترویه(برداشتن وذخیره کردن آب) می‌نامند. ترویه در لغت به معنای آب دادن، سیراب کردن، کسی را بر خواندن شعر دعوت کردن، در امری اندیشیدن، تفکر در کار و نگریستن به پایان آن و شتاب نکردن در پاسخ است.
سخن ائمه و حدیث درباره نامگذاری روز ترویه
1.حضرت ابراهیم (علیه‌السلام) در خواب دید که فرزندش را سر می‌برند. «فاصبح بروی یومه اجمع؛ پس صبح بیدار شده و همه آن روز را می‌اندیشید» که آیا خواب او امری است از جانب خدا یا نه؟ ازاین‌رو آن روز ترویه نامیده شد، پس از آن در شب دوم در خواب دید، «فلّما اصبح عرف انّه من الله؛ چون صبح شد، دانست که آن از جانب خداست»، از این‌رو آن روز عرفه نامیده شد. (امام سجاد (علیه‌السلام)، صحیفه سجادیه، ترجمه و شرح فیض الاسلام، ص۳۲۲)
2.زمانی که حضرت ابراهیم (علیه‌السلام) مأمور شد خانه کعبه را بسازد، مکان آن را نمی‌دانست، در نتیجه خداوند جبرئیل (سلام‌الله‌علیه) را نازل کرد تا مکان خانه را برای ابراهیم مشخص کند و خداوند تعالی پایه‌های کعبه را از بهشت نازل فرمود و حجرالاسود نیز نازل شد. سپس ابراهیم برای کعبه دو در قرار داد، دری در سمت مشرق و دری در سمت مغرب که مستجار نامیده می‌شود.
وقتی ساخت کعبه به اتمام رسید، ابراهیم و اسماعیل حج به جا آوردند و جبرئیل در روز هشتم ذی الحجه (روز ترویه) بر آن دو نازل شد و گفت برخیزید و آب جمع‌آوری کنید، چون در زمین عرفات آبی وجود ندارد. به همین دلیل این روز، روز ترویه (یعنی ذخیره کردن آب) نامیده شد. سپس ابراهیم گفت:«پروردگارا! این شهر را محلی امن قرار بده و اهل آن را از میوه‌ها بهره‌مند کن. (ابراهیم/سوره۱۴، آیه۳۵.)
3.یکی از افراد از امام صادق (علیه‌السلام) پرسید:چرا روز ترویه را روز ترویه نامیده‌اند؟
حضرت فرمود:زیرا در عرفات آب نبود و حاجی‌ها روز هشتم ذی الحجه از مکه آب برمی‌داشتند و به عرفات می‌بردند و برخی از ایشان به بعضی دیگر می‌گفتند:تروّیتم، تروّیتم (سیراب شدید، سیراب شدید)، لذا به خاطر همین، روز هشتم را روز ترویه نامیدند.( ابن بابویه، محمد بن علی، علل الشرایع، ج۲، ص۴۳۵، باب ۱۷۱)
منزلت روز ترویه
رسول خدا (ص) می‌فرماید:
خدای تبارک و تعالی از هر چیزی، چهار عدد برگزید؛ از فرشتگان، جبرئیل و میکائیل و اسرافیل و عزرائیل و از پیغمبران چهار نفر برای مبارزه با شمشیر:ابراهیم و داوود و موسی و من (پیامبر) و از خاندان‌ها چهار خاندان که فرمود:خاندان آدم و نوح و خاندان ابراهیم و خاندان عمران را بر جهانیان برگزید و از شهرها، چهار شهر برگزید و فرمود:سوگند به تین و زیتون و طور سینین و این بلد امین؛ پس مقصود از تین، مدینه است و از زیتون، بیت‌المقدس و از طور سینین، کوفه و از بلدالامین، مکه و از زن‌ها، چهار زن برگزید:مریم و آسیه و خدیجه و فاطمه (سلام‌الله‌علیها) و از اعمال حج، چهار عمل را برگزید:قربانی کردن و صدا به لبیک بلند کردن و احرام و طواف و از ماه‌ها، چهار ماه که ماه‌های حرام‌اند، برگزید:اعمال رجب و شوال و ذی‌القعده و ذی‌الحجه و از روزها، چهار روز برگزید:روز جمعه و روز ترویه (هشتم ذی‌الحجه) و روز عرفه و روز عید قربان.
اعمال روز ترویه
اعمال هشتم ماه ذی الحجه در مفاتیح الجناح شامل:
غسل کردن :شیخ شهید، غسل این روز را مستحب دانسته است.
روزه گرفتن :امام جعفر صادق (علیه‌السلام) فرمودند، روزه روز ترویه، کفاره گناهان یک سال و روزه روز عرفه، کفاره گناهان دو سال است. (ابن بابویه، محمد بن علی، ثواب الاعمال، ص۱۴۵، ترجمه انصاری.)
دعای ترویه :خواندن دعای ترویه، گوش دادن به دعای ترویه صوتی توصیه شده است.
احیاء در شب ترویه:برخی روایات اهل سنت، شب‌زنده‌داری در شب ترویه را سفارش کرده‌اند.
مستحبات روز ترویه برای حجاج
حاجیان باید تا نهم ذیحجه در احرام حج بمانند و محرمات احرام را رعایت کنند و احرام ببندند، برخی علما احرام بستن در روز ترویه را مستحب و برخی واجب دانسته‌اند و تأخیر احرام را از روز هشتم و نهم ذی الحجه جایز ندانسته‌اند.
واجبات روز ترویه
این روز بزرگ واجباتی دارد که شامل:
روزه :اگر کسی که از قربانی در حج ناتوان است، واجب است به مدت ۱۰ روز روزه بگیرد که ۳ روز آن باید پی درپی و در ماه ذیحجه باشد یعنی روز ترویه و روزهای قبل و بعد آن.
اگر فردی روز ترویه و عرفه را روزه بگیرد و عید قربان و بعد آن تا پایان ایام تشریق را افطار کند، به پی‌درپی بودن روزه او زیانی وارد نمی‌شود و می‌تواند پس از پایان ایام تشریق روزه ۱ روز باقی مانده را بگیرد.
وقایع روز ترویه
وقایعی که در روز ترویه رخ داد، عبارتند از:
- ارسال نامه از جانب امام حسین به کوفه:در این روز، امام حسین (علیه‌السلام) پس از شهادت مسلم بن عقیل برای مردم کوفه نامه فرستادند.
- احرام حج:در این روز حجاج نیت حج تمتع می‌نمایند و محرم شده، از مکه به سمت منا حرکت کرده و شب را در آنجا بیتوته می‌کنند و صبح عرفه به جانب عرفات رهسپار می‌گردند.
- خروج امام حسین از مکه :در روز ترویه امام حسین (ع) (در سال ۶۱ هجری قمری) از مکه بیرون آمده و به سوی کوفه حرکت کردند.
