
احتکار چیست و چند نوع و چه گناهی دارد؟+ تفاوت احتکار و انبارداری
احتکار یکی از گناهان بزرگ اقتصادی در اسلام است که با اهداف سودجویانه انجام میشود و تفاوتهای مهمی با انبارداری قانونی دارد.
همه چیز درباره احتکار و انواع آن در اسلام و قانون
در زمان جنگ و شرایط بحرانی برخی افراد به منظور گران شدن کالای خود را در بازار عرضه نکرده و به قولی احتکار می کنند. با توجه به شرایط خاص حاکم در کشور و جنگ ایران و اسرائیل درباره احتکار و گناه محتکر این مطلب از نمناک را منتشر نموده ایم.
احتکار چیست؟
ذخیره و نگهداری کالای کمیاب و مورد نیاز مردم در بازار به انتظار گران شدن بهای آن را احتکار می گویند. برخی حبس کالا را بهصورت مطلق و به دست آمده از هر راهی چون زراعت و تجارت را احتکار میدانند.ذخیره کردن مواد غذایی برای خود یا خانواده یا امری دیگر احتکار محسوب نمیشود. به کسی که احتکار میکند، مُحْتَکِر میگویند.
انواع احتکار
احتکار انواع متعددی دارد، با توجه به حکم احتکار میتوان آن را به انواع زیر تقسیم بندی نمود که عبارتند از:
- احتکار عمده
- احتکار توسط اشخاص حقوقی
- احتکار کالاهای غیر ضروری
- احتکار به قصد ضربه زدن به نظام
- احتکار به قصد سودجویی
- احتکار به قصد ایجاد بازار سیاه
- احتکار به دلیل عدم آگاهی از قوانین و مقررات
نکته:احتکار را می توان بر اساس نوع کالای احتکار شده مانند احتکار مواد غذایی، خودرو، یا سایر نیازهای اساسی مردم نیز دستهبندی کرد.
احتکار چه چیزهایی را در بر میگیرد؟
در روایات، از احتکار گندم، جو، خرما، کشمش و روغن سخن به میان آمده و برخی نمک را نیز به آنها افزدوهاند. احتکار طعام در برخی روایات بهطور کلی ممنوع شده است. برخی دیگر نیز آن را به همه نیازمندیهای عمومی مانند خوراک، پوشاک و مسکن تعمیم دادهاند.
تفاوت احتکار با انبارداری
انبارداری با احتکار بسیار متفاوت است. انبارداری به فرآیند نگهداری ایمن و بهداشتی مواد غذایی در شرایط مناسب به منظور مقابله با نوسانات فصلی و تأمین مواد غذایی در طول سال، جلوگیری از فساد، آلودگی و کاهش کیفیت آنها گفته میشود. در زمان فراوانی عرضه بیرویه کالا چه بسا موجب تضییع و اتلاف می شود اما عدم عرضه کالای اساسی را در زمان قحطی ، جنگ و... به انتظار گران شدن را احتکار می گویند.
گناه احتکار
برخی با استناد به نامه امام علی به مالک اشتر، مجازات احتکارکننده را تعزیر دانستهاند که مقدار و کیفیت آن را حاکم شرع مشخص میکند.(محقق داماد، «احتکار»، ص۶۴۳-۶۴۴.)
در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران برای محتکر مجازاتهایی همچون محرومیت از خدمات دولتی ذکر شده است.
احتکار اگر به قصد اضرار به مسلمانان و یا موجب اختلال در نظام زندگی اجتماعی آنان شود حرام است.(نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۲، ص۴۸۰.)