صنایع دستی معروف کرج و سوغات توریستی البرز

صنایع دستی زیبا و پرطرفدار استان البرز

صنایع دستی یکی از مولفه هایی است که در هر منطقه ای از کشور تفاوت های آداب و رسوم و فرهنگ مردمان آن منطقه را نمایان می کند چراکه هر خطه از این سرزمین پهناور دارای فرهنگ و آداب و رسوم خاصی است.

البرز یکی از مناطقی می باشد که به علت مهاجرت اقوام مختلفی از اقصی نقاط کشور به این استان در زمینه صنایع دستی از تنوع بسیار بالایی برخوردار است و این مشخصه برتری برای این استان به شمار می رود.

در میان رشته های صنایع دستی در استان البرز صنایع چوبی و گلیم بافی از جمله رشته های قدیمی و بومی این منطقه بوده و تاریخچه ای دیرینه در روستا ها و شهرهای البرز به خود اختصاص داده است. گلدان سازی و کوزه سازی نیز از جمله مهم ترین صنایع دستی شهر کرج به شمار می رود و تولیدشان در اکثر شهر های کرج رایج است.

با ما همراه باشید تا در این بخش از نمناک با انواع صنایع دستی استان البرز آشنا شوید.

سنگ تراشی

سنگ تراشی به تراشیدن سنگ و تبدیل کردن آن به اشکال مختلف هنری اطلاق می شود که یکی از صنایع دستی مهم استان البرز به شمار می رود و قدمت آن به سال های قبل از تاریخ بر می گردد و دلیل اصلی آن پایداری و ماندگار بودن سنگ است.

در سنگ تراشی یک قطعه از سنگ خشن و طبیعی به طور کنترل شده حذف می گردد. با حذف شدن بخش هایی از سنگ شکل مد نظر و دلخواه هنرمند خلق می شود. بنابراین سنگ تراشیده شده را می توان به عنوان یک سوغاتی ماندگار البرز تلقی کرد.

گلیم بافی

گلیم بافی از آن دسته صنایع دستی به شمار می رود که در اکثر شهرهای کشورمان ایران رواج دارد که استان البرز از این امر مستثنی نیست. در این هنر بزرگ از نخ های پشمی بدون پرز بکار برده می شود و همه نقش و نگار ها نیز از سنت، فرهنگ، باور ها، اعتقادات و محیط پیرامون برگرفته شده و به صورت ذهنی بافته می شود.

شیشه گری

به شکل دادن شیشه با حرارت ، شیشه گری می گویند. در این هنر ابتدا مواد شیشه حرارت میخورد و به تدریج نرم و نیمه مایع می شود و در نهایت با استفاده از دست و دمیدن و ابزار مخصوص به اشکال جذاب، منحصر به فردی تبدیل می شود.

در ساخت شیشه های رنگارنگ از اکسید های فلزی مثل مس، منگنز، اکسید کبالت، آهن و گوگرد استفاده می شود.

منبت کاری

ظریف ترین هنری که به عنوان یکی از صنایع دستی ارزشمند به شمار می رود منبت کاری با چوب می باشد. حوصله و مهارت هنرمندان در این هنر بسیار اهمیت دارد چراکه در این هنر مواد اولیه ساده ای تبدیل به محصولات منحصر به فردی می شود.

با استفاده از ابزارهایی همچون اسکنه فلزی و چند قلم هنرمند ذهنیت خود را در قالب نقش و نگارهای اسلیمی، خط کوفی، ختایی، گل و مرغ و ... روی چوب پیاده می کند.

گلدان سازی، سفالگری، کوزه سازی

همانطور که میدانید محصولات سفالی یکی از با ارزش ترین هنرهای ساخته دست بشر می باشد. ماندگاری این هنر منحصر به فرد بسیار بالا است به طوری که هزاران سال هم قابلیت این را دارد که زیر خاک پایدار بماند.

اشیا و محصولات جذابی با هنر سفالگری پدید می آید که از جمله آنها می توان به گلدان ها، کوزه ها، ظروف تزیینی، انواع بشقاب ها و فنجان ها اشاره کرد. همه این محصولات ذوق و سلیقه سفالگران را به رخ می کشد و با کمی عمیق تر شدن روی آنها می توان این حس را به خوبی درک کرد.

سوزن دوزی

یکی دیگر از صنایع دستی و هنرهای اصیل ایرانی سوزن دوزی نام دارد که در بسیاری از شهرهای ایران بالاخص بلوچستان بسیار رایج است. هنر سوزن دوزی در استان البرز نیز رواج دارد و از آن دسته هنرهایی به شمار می رود که تصویری از رویاهای یک زن را نشان می دهد، هنری که رازها و شگفتی های بی نظیری در دل آن نهفته است.

مصنوعات چرمی

یکی از صنایع دستی معروف استان البرز که در آن نقش های ضربی روی چرم می اندازند و جالب است بدانید در سطح استان کارگاه های تولیدی زیادی در این زمینه فعالیت دارند.

این هنر پیشینه دور و درازی به خود اختصاص داده است و نزدیک به هفتاد سال است که تنها صنعت بومی استان تهران به شمار می رود که تولید آن در این استان بیشتر به دوران قاجاریه برمیگردد و در آن زمان رایج بود. ناگفته نماند که در این هنر همه مراحل ساخت فقط با دست انجام میشود.

سازهای سنتی

اگرچه در دو استان اردبیل و آذربایجان تولید سازهای سنتی پررونق است و همچنین در آذربایجان شرقی نیز تولید این سازها رایج می باشد ولی در استان البرز نیز این رشته رایج بوده و شهر کرج در این زمینه بسیار شاخص است.

اکثرا مرغوب ترین و بهترین چوب ها همچون گردو و توت برای ساختن سازهای سنتی ایرانی مثل سه تار، دو تار، سنتور، تنبک، کمانچه و ... استفاده می شود.

معرق چوب

معرق یکی از رشته های منحصر به فرد هنری می باشد که در آن با قرار دادن قطعات رنگی چوب و دیگر مصالحی مثل عاج، فلز، صدف و ... در کنار هم به روی یک زمینه چوبی خلق می شود. تاریخچه این هنر زیبا متعلق به دوران سلجوقیان می باشد و همچون سایر رشته های هنری در عصر صفویان اعتبار و رونق بالایی به خود اختصاص داد.

آهنگری (چلنگری)

هنر چلنگری یا آهنگری به هنر شکل دادن فلزات گفته می شود که در گذشته رواج بسیاری داشت و از اهمیت بالایی برخوردار بود چرا که بیشتر لوازم مورد نیاز مردم از این راه ساخت و تولید می شد ولی به تدریج و با گذشت زمان و با پیشرفت صنعت و گسترش شهرنشینی کاهش یافت.

سیخ، انبر، میخ طویله، منقل آهنی، زنجیر، نعل، سنبه و ... از جمله انواع تولیدات چلنگرها می باشد.