کیپ‌ورد کوچکترین کشور صعود کننده به جام جهانی 2026 کجاست و چقدر جمعیت دارد؟
کیپ‌ورد (Cabo Verde) برای نخستین بار به جام جهانی ۲۰۲۶ صعود کرد. با جغرافیا، تاریخ، اقتصاد و فرهنگ این کشور کوچک آشنا شوید.
صعود تاریخی کیپ‌ورد (Cabo Verde) به جام جهانی ۲۰۲۶ | کشوری کوچک با رویایی بزرگ
کیپ‌ورد یا جمهوری Cabo Verde، کشوری جزیره‌ای کوچک در اقیانوس اطلس است که با جمعیتی کمتر از ۶۰۰ هزار نفر، توانست با یک موفقیت تاریخی توجه جهانیان را به خود جلب کند. این کشور در ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ با پیروزی ۳–۰ برابر تیم ملی اسواتینی، برای نخستین‌بار در تاریخ خود به مرحله نهایی جام جهانی فوتبال ۲۰۲۶ راه یافت؛ دستاوردی که کیپ‌ورد را پس از ایسلند، به دومین کشور کوچک جهان تبدیل می‌کند که به بزرگ‌ترین رویداد فوتبال جهان صعود کرده است.
این موفقیت ورزشی تنها یک افتخار ملی نیست، بلکه نمادی از پیشرفت، استقامت و اتحاد مردم کیپ‌ورد محسوب می‌شود. در این گزارش، با نگاهی جامع به جغرافیا، تاریخ، اقتصاد، فرهنگ و ورزش کیپ‌ورد (Cape Verde) می‌پردازیم.
جغرافیا و محیط طبیعی کیپ‌ورد
Cabo Verde یک مجمع‌الجزایر آتشفشانی متشکل از ۱۰ جزیره اصلی و چند جزیره کوچک‌تر است که در حدود ۶۰۰ کیلومتری غرب سواحل آفریقا واقع شده است.
پایتخت: پرایا (Praia) در جزیره سانتیاگو
مساحت: حدود ۴٬۰۳۳ کیلومتر مربع
آب‌وهوا: نیمه‌خشک با دمای میانگین سالانه ۲۲ تا ۲۷ درجه سانتی‌گراد
جزایر شمالی (بارلاونتو) شامل سانتو آنتائو، سائو وینسنته، سانتا لوزیا، سال و بوآ ویستا هستند و جزایر جنوبی (سوتاونتو) مانند سانتیاگو، فوگو و براوا را دربرمی‌گیرند.
کوه آتشفشانی پیکو دو فوگو (Pico do Fogo) در جزیره فوگو یکی از نمادهای طبیعی کشور است.
در فوریه ۲۰۲۴، سازمان جهانی بهداشت Cabo Verde را عاری از مالاریا اعلام کرد، اتفاقی که تنها برای سه کشور آفریقایی رخ داده است.
تاریخ و استقلال کیپ‌ورد
کیپ‌ورد در قرن پانزدهم میلادی توسط پرتغالی‌ها کشف شد و تا قرن نوزدهم مرکز تجارت برده‌های ترانس‌آتلانتیک بود. با افول تجارت برده و بروز خشکسالی‌های پیاپی، بسیاری از ساکنان مهاجرت کردند.
جنبش استقلال به رهبری آمیلکار کابرال و حزب PAIGC در دهه ۱۹۵۰ شکل گرفت و در نهایت در ۵ ژوئیه ۱۹۷۵ کیپ‌ورد به استقلال رسید.
از آن زمان، Cabo Verde به الگویی از ثبات سیاسی، دموکراسی و حاکمیت قانون در قاره آفریقا تبدیل شده است. طبق شاخص دموکراسی V-Dem، این کشور در سال ۲۰۲۰ دموکراتیک‌ترین کشور آفریقا شناخته شد.
ساختار سیاسی و دولت
کیپ‌ورد دارای نظام جمهوری نیمه‌ریاستی است.
رئیس‌جمهور: ژوزه ماریا نِوِس
نخست‌وزیر: اولیسس کوریا ای سیلوا
پارلمان: ۷۲ کرسی با انتخابات پنج‌ساله
دو حزب اصلی در سیاست کشور نقش کلیدی دارند:
PAICV (حزب آفریقایی برای استقلال کیپ‌ورد)
MpD (جنبش برای دموکراسی)
Cabo Verde عضو اتحادیه آفریقا و جامعه کشورهای پرتغالی‌زبان (CPLP) است و سیاست خارجی متعادلی دارد.
اقتصاد و توسعه در Cabo Verde
اقتصاد کیپ‌ورد عمدتاً بر پایه خدمات و گردشگری است و بیش از ۷۰٪ تولید ناخالص داخلی (GDP) از این بخش تأمین می‌شود.
GDP (۲۰۲۳): حدود ۲.۶ میلیارد دلار
درآمد سرانه: حدود ۴۵۰۰ دلار
انرژی تجدیدپذیر: ۳۰٪ از برق کشور از انرژی بادی تأمین می‌شود.
Cabo Verde به‌دلیل موقعیت جغرافیایی‌اش، به مرکز حمل‌ونقل، ماهیگیری و تجارت دریایی در اقیانوس اطلس تبدیل شده است.
در سال ۲۰۲۳، پرتغال حدود ۱۴۰ میلیون یورو از بدهی‌های کیپ‌ورد را برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های زیست‌محیطی بخشید.
فرهنگ و جامعه
فرهنگ کیپ‌ورد آمیزه‌ای از سنت‌های آفریقایی و پرتغالی است.
زبان رسمی: پرتغالی
زبان محاوره‌ای: کریول (Creole)
دین غالب: کاتولیک (حدود ۸۰٪)
موسیقی مورنا (Morna) با صدای جاودانه‌ی سزاریا اِوُرا (Cesária Évora)، ملکه مورنا، چهره‌ی جهانی Cabo Verde را شکل داد.
غذای ملی کشور، کاشوپا (Cachupa)، نمادی از فرهنگ بومی است.
فوتبال و صعود تاریخی به جام جهانی ۲۰۲۶
تیم ملی کوسه‌های آبی (Blue Sharks) تحت هدایت فدراسیون فوتبال کیپ‌ورد، با درخشش در مرحله مقدماتی، موفق شد برای نخستین بار در تاریخ خود به جام جهانی ۲۰۲۶ صعود کند.
این تیم با ۸ پیروزی در ۱۰ بازی از گروه D کنفدراسیون آفریقا (CAF) صعود کرد و حتی تیم قدرتمند کامرون را پشت سر گذاشت.
بازیکنان کلیدی مانند رایان مندس (۹۲ بازی، ۲۲ گل) و بازیکنان دیاسپورا نقش پررنگی در این موفقیت داشتند.
کیپ‌ورد علاوه بر فوتبال، در بوکس و بسکتبال نیز در سال‌های اخیر افتخاراتی کسب کرده است.
جمع‌بندی
Cabo Verde امروز نه‌تنها به عنوان یک مقصد گردشگری و اقتصادی در حال رشد شناخته می‌شود، بلکه با صعود به جام جهانی ۲۰۲۶، جایگاه خود را به‌عنوان نمادی از امید و پیشرفت آفریقا تثبیت کرده است.