
دروزی ها چه کسانی و قومی هستند؟ پرچم، مذهب و رهبر دروزی ها ایرانی و سوری
دروزیها چه کسانی هستند؟ پرچم، مذهب و رهبران در سوریه و همچنین تاریخ این قوم را در این مقاله بررسی کنید.
دروزی ها را بهتر بشناسید
پس از درگیری مرگبار میان دروزیها و عناصر جولانی در جنوب سوریه، بسیاری از کاربران در پی دانستن این سوال هستند که "دروزیها چه کسانی هستند؟ دروزیها چه میگویند و چه میخواهند؟" در این بخش از نمناک به پاسخ این سوال پرداخته ایم.
دروزی ها چه کسانی هستند؟
دروزیها (به عربی:الدروز) گروه قومی-مذهبی منحصر به فرد مشهور به بنی معروف هستند که خود را «موحدون» (یکتاپرستان) مینامد و عمدتاً در مناطق کوهستانی لبنان، سوریه، فلسطین اشغالی و اردن ساکناند.
تاریخچه دروزیه
تاریخچه دروزیه در اوایل قرن پنجم هجری (حدود ۴۰۸ هـ/۱۰۱۷ م) در دوران خلافت فاطمیان در مصر شکل گرفت. این فرقه با حمایت الحاکم بامرالله، ششمین خلیفه فاطمی، بنیان نهاده شد. محمد بن اسماعیل درزی (معروف به نشتکین درزی) و حمزة بن علی زوزنی از داعیان اصلی این مذهب بودند.
مذهب دروزی
آنها پیرو آیینی هستند که از اسماعیلیه منشعب شده و ترکیبی از عناصر اسلامی، مسیحی و فلسفی است. آنها در مسائل فقهی از فقه حنفی پیروی میکنند.
عقاید دروزی ترکیبی پیچیده از فلسفه نوافلاطونی، عرفان اسلامی، و عناصر ادیان دیگر است. دروزیها به وحدت خدا اعتقاد دارند، اما باور به الوهیت الحاکم بامرالله (خلیفه فاطمی) یکی از تمایزات اصلی آنهاست. آنها معتقدند الحاکم تجلی نور الهی در قالب انسانی است، نه خدای متعال، و این مفهوم با ایده تجلی (ظهور الهی) مرتبط است که از تجسد متمایز است.
دروزیها به تناسخ ارواح(تقمّص) اعتقاد دارند و معتقدند پس از مرگ، روح به بدن دیگری منتقل میشود. دروزیها همچنین به پنج اصل کیهانی (حدود) اعتقاد دارند که هر یک در شخصیتی تاریخی تجلی یافتهاند:عقل (حمزة بن علی)، نفس (اسماعیل بن محمد تمیمی)، کلمه، سابق، و تالی.
دروزیها معتقدند شریعتهای پیشین (از جمله شریعت اسلامی) نسخ شده و آنها به «باطن باطن» دین پایبندند. به جای احکام شرعی مانند نماز و روزه، هفت وظیفه اخلاقی (الشروط السبعة) را رعایت میکنند که شامل صداقت، کمک به همکیشان، دوری از شیطان، و تسلیم به اراده الهی است.
کتاب مقدس دروزیها، «رسائل الحکمة»، مجموعهای از ۱۱۱ رساله است که شامل تعالیم حمزة بن علی، محمد بن اسماعیل تمیمی، و دیگران است. این کتاب تنها در دسترس عقال (دانایان) است و برای جهال (نادانان) مخفی نگه داشته میشود.
عبادت دروزیها محرمانه و محدود به عقال است و جلسات عبادی شان معمولاً در شبهای پنجشنبه برگزار میشود. سبک عبادت آنها شامل مجالس، مشابه مساجد، محل عبادت عمومی جهال است.
عید قربان مهمترین عید دروزیهاست، و برخی روزههای خاص مانند نه روز اول ذیحجه را رعایت میکنند. دروزیها نماز و روزه به سبک اسلامی را انجام نمیدهند، بلکه به وظایف اخلاقی مانند صداقت و وفاداری به جامعه تأکید دارند.
معنی و تلفظ دروزی
برخی معتقدند نام «دروز» از نشتکین دروزی که از خلفای فاطمی مصر جدا شد و در لبنان دینش را گسترش داد گرفته شده و برخی نیز اعتقاد دارند نام «دروز» از محمد بن اسماعیل دَرزی (که در زبان فارسی بهمعنی «خیاط» است) گرفته شده است.
دُروزیها (عربی:دَرْزِيّ، یا دُرْزِيّ، دُرُوز) شعیب را بسیار ارج مینهند و او را همان رعوئیل کتاب مقدس میدانند.
دروزی ها ایرانی
همان طور که گفته شد مذهب دروزی شاخهای از اسماعیلیه است که نخستین بار در سال ۴۰۸ قمری در قاهره و در مسجد ریدان پایهگذاری شد. بر اساس باور بسیاری بنیانگذار اصلی این مذهب یک ایرانی به نام حمزه ابن علی بن احمد زوزنی زاده شرق ایران معروف به «لباد» بوده است.
یک اقلیت بسیار کم تعداد دروزی در ایران است که در مناطق غربی کشور به صورت مخفیانه زندگی می کند.
ازدواج دروزی ها
ازدواج در دین دروزی قوانینی دارد، آنها ازدواج با غیر دروزی را جایز نمی دانند و تاکید بر تک همسری دارند. طلاق در نزد دروزیان به گونهای است که ازدواج مجدد با همسر مطلقه حتی با وجود محلل نیز ممکن نیست.بر تساوی زوجین در حقوق تاکید شده و در صورت وقوع طلاق، هر یک از طرفین که خطاکار باشد دیگری در نصف مال او ذی حق خواهد بود.
رهبر دروزی ها خاندان جنبلاط
خاندان جنبلاط در لبنان، از برجستهترین رهبران سیاسی دروزی هستند. از چهرههای کلیدی سیاست لبنان می توان از بشیر جنبلاط و سپس کمال جنبلاط، بنیانگذار حزب سوسیالیست ترقیخواه نام برد. پس از ترور کمال جنبلاط، پسرش ولید جنبلاط (متولد ۱۹۴۹) رهبری حزب سوسیالیست ترقیخواه را بر عهده گرفت. ولید جنبلاط ابتدا با سوریه همسو بود، اما پس از خروج نیروهای سوری از لبنان در سال ۲۰۰۵، به ائتلاف ضدسوری به رهبری سعد حریری پیوست.
در سوریه، خاندان الاطرش، بهویژه سلطان پاشا الاطرش، نقش مهمی در تاریخ معاصر داشتهاند. دروزی های سوریه، اقلیت مهم و تاثیرگذاری هستند که حالا در شرایط بعد از سقوط آل اسد در سوریه، تبدیل به بازیگری حساس و حتی سرنوشت ساز در منطقه شده اند.
خاندان جنبلاط که تبار خود را به کردهای ایوبی حلب میرساند، از قرن هفدهم میلادی در منطقه شوف لبنان مستقر شد. برخی دروزیها، به دلایل سیاسی، اجتماعی و تاریخی در مناطق تحت اشغال اسرائیل مانند جولان، روابطی با اسرائیل برقرار کردهاند.
جمعیت و پرچم دروزی ها
درباره جمعیت دروزیها باید بگوییم که در سوریه نزدیک به ۷۰۰ هزار دروزی وجود دارد. در لبنان نزدیک به ۱۶۰ هزار دروزی وجود دارد. در اسرائیل جمعیت آنها حدود ۱۵-۲۰ هزار نفر است و در بلندیهای جولان نزدیک به ۱۲۰ هزار دروزی زندگی میکنند.
بعد از سقوط حکومت بشار اسد،حاکمان جدید، پرچم قبلی را کنار گذاشتند و پرچم جدید را رسمی اعلام کردند. شماری از جوانان دروزی نیز پرچم جدید سوریه را به پایین انداختند. بعد از آن پرچم "دروزی ها" را میان شادی و صدای شلیک گلوله، به جای آن نصب کردند اما این کار با واکنش شدیدی از سوی دولت جدید همراه بود.