جنگل های هیرکانی الیت دقیقا کجاست و علت سوختنش چیست؟ هیرکانی یعنی چه؟
جنگلهای هیرکانی اینبار با «الیت» دوباره خبرساز شدند؛ اما دقیقاً کجا قرار دارند، چرا دچار حریق میشوند و اصلاً هیرکانی یعنی چه؟
درباره جنگل های هیرکانی الیت و آتش سوزی آن
این روزها جنگل های الیت هیرکانی شمال که میراث ارزشمند چندین نسل از اجداد ما ایرانیان محسوب میشوند، در شعلههای آتش میسوزند. داغ از دست رفتن جنگلهای الیت چالوس، همراه با زیستگاه حیوانات بیگناهش، قلب هر عاشق طبیعت و میهن را به درد آورده است. در ادامه این مطلب از نمناک، به تشریح ابعاد مختلف این زیستبوم ارزشمند و پاسخگویی به پرسشهای اساسی درباره جنگل الیت خواهیم پرداخت.
جنگل های هیرکانی گیلان کجاست؟
جنگلهای هیرکانی، که با نام «جنگلهای هیرکانی خزری» نیز شناخته میشوند، نوار پوششی باستانی هستند که در بخشهای شمالی ایران واقع شدهاند. این اکوسیستم مهم، در امتداد ساحل جنوبی دریای خزر گسترده شده و به دلیل تنوع زیستی بسیار غنی خود، شامل مجموعهای گسترده از گونههای گیاهی، پرندگان و پستانداران منحصربهفرد است. جنگلهای هیرکانی در نقاط مختلفی از شمال پراکندهاند، بخشی از آنها در استان مازندران و برخی در گلستان و گیلان هستند. این جنگل ها از آستارا در شمال گیلان تا گلیداغ در شرق گلستان کشیده شدهاند.جنگلهای هیرکانی فقط در ایران حضور ندارند بلکه امتداد آنها به کشور آذربایجان هم میرسد.

جنگل های هیرکانی یعنی چه؟
واژه «هیرکانی» دارای یک پیشینه تاریخی بسیار کهن است. این اصطلاح از کلمه اوستایی «وهرگ» به معنای «گرگ» گرفته شده است. این ریشه به تدریج به هیرکانیا تغییر یافت که مفهوم «سرزمین گرگها» را میرساند و بعدها به عنوان نام تاریخی شهر گرگان نیز به کار رفت. جنگلهای هیرکانی نام خود را مستقیماً از این نام تاریخی وام گرفتهاند.
قدمت جنگل های هیرکانی
جنگلهای هیرکانی ایران، بهعنوان یکی از کهنترین زیستبومهای زنده جهان، با عمری بالغ بر ۴۰ میلیون سال، بازماندهای مستقیم از دوران ژوراسیک و عصر دایناسورها محسوب میشوند. این جنگلها به واسطه موقعیت جغرافیایی منحصر به فرد خود میان دریای خزر و رشتهکوههای البرز، از تأثیرات یخبندانهای عصر یخ در امان مانده و به عنوان یک پناهگاه طبیعی پایدار باقی ماندهاند. این پایداری تاریخی، هیرکانها را به «موزه زنده تاریخ طبیعی» تبدیل کرده و اهمیت جهانی این میراث طبیعی، منجر به ثبت آن در فهرست میراث جهانی یونسکو گردیده است.
حیوانات جنگل های هیرکانی
۶۰ گونه از پستانداران شامل گربهوحشی، مرال، شوکا، بز، خرس قهوهای، خرگوش، روباه سردم سیاه، موش جنگلی، گرگ، شغال و… در جنگل های هیرکانی زندگی میکنند. شما میتوانید بالغ بر ۱۸۰گونه پرنده، مانند دارکوب، جغد، عقاب، شاهین، کرکس، قرقاول، کبک و بلدرچین را نیز در جنگلهای هیرکانی ببینید.

گونه های گیاهی جنگل های هیرکانی
در این جنگل های بکر و زیبا، بیش از ۳۰۰ نوع گونه گیاهی از جمله بلوط، راش، توسکا، انجیل، نارون، سرخدار، زبان گنجشک، نمدار و افرا می رویند.
جنگل های هیرکانی مازندران
با توجه نقشه جنگل های هیرکانی، 53 درصد از این جنگل ها در استان مازندران، 26 درصد در استان گیلان و 21 درصد آنها در استان گلستان قرار دارد.
آتش سوزی جنگل های هیرکانی
آتشسوزی در جنگلهای هیرکانی الیت چالوس از 10 آبان آغاز شد. روزهای نخست، آتش در نقاط محدود شعلهور میشد اما پوشش جنگلی خشک و شیبهای تند صخرهای باعث شد شعلهها از نو شعله ور شوند. متاسفانه آتشسوزی جنگلهای هیرکانی مازندران هنوز مهار نشده و عملیات اطفای حریق جنگلهای هیرکانی روستای «الیت» مازندران، ادامه دارد.
روستای الیت کجاست؟
روستای توریستی الیت از توابع بخش مرزن آباد چالوس به شمار میآید که از جاهای دیدنی مازندران است و فاصله کمی تا شهر زیبای رامسر دارد.
علت سوختن جنگل های هیرکانی
با توجه به گفته های مقامات مسئول در استان مازندران دلیل آتش سوزی جنگلهای الیت چالوس، عوامل انسانی از جمله اقدامات عمدی و سهلانگاری گردشگران غیرمسئول اعلام شد. خشکی شدید هوا در پاییز، کاهش رطوبت و افزایش مواد قابل اشتعال فصل، سرعت گسترش آتش را تشدید کرده است.حدود ۸ هکتار از جنگلهای این منطقه دچار آتش سوزی شده است، این روزها تلاش برای مهار آتش سوزی جنگل الیت ادامه دارد.