
آیا نخوردن شام باعث لاغری میشود؟
برخلاف تصور بسیاری از افراد، وعده شام به خودی خود باعث چاقی نمی شود. دو نکته بسیار مهم در مورد شام، زمان صرف و کیفیت آن است. تحقیقاتی در این زمینه صورت گرفته و نتایج نشان داده است که حتی شام خوردن زودهنگام به چربی سوزی و کاهش قند خون کمک می کند.
وعده شام زمانی باعث چاقی می شود که فرصت کافی برای هضم و سوزاندن کالری آن وجود نداشته باشد. بنابراین، اگر شام غذای سنگینی باشد یا نزدیک به زمان خواب خورده شود، به دلیل عدم سوزانده شدن انرژی غذا ممکن است فرد دچار چاقی شود.
نکته مهم دیگر در خوردن زودهنگام شام این است که فرد همانند رژیم فستینگ زمان بیشتری را در حالت ناشتایی سپری می کند که خود عامل مهمی در سوزاندن چربی هاست.
حذف وعده ها مفید است یا مضر؟
رژیم هایی مانند فستینگ بر محدود نمودن زمان دریافت غذا تمرکز دارند که تصور می شود در این رژیم وعده ای مانند صبحانه یا شام حذف می شود. می توان گفت حذف وعده هم مضر است و هم مفید. البته حذف طولانی مدت وعده می تواند آسیب زا باشد.
حذف سرخود وعده ها می تواند منجر به نوسان قند خون، سردرد، کاهش انرژی، افت متابولیسم، اختلال در تعادل سیگنال های سیری و گرسنگی شود. احتمالاً افرادی که رژیمی از جملهکالری شماری را دنبال می کنند، بیشتر به سراغ حذف وعده می روند اما در این رژیم نیز توصیه می شود تا با توزیع مناسب کالری ها در طول روز مجبور به حذف وعده نشوید. هرچه زمان دریافت غذا منظم تر باشد، آزاد شدن انسولین و سطح قند خون ثبات بیشتری خواهد داشت.
شام نخوردن و کاهش وزن واقعی
نخوردن شام با کاهش دریافت کالری ممکن است در کوتاه مدت باعث لاغری شود اما در زمان طولانی تر با افزایش وزن همراه است و به عنوان یک روند پایدار نمی توان آن را دنبال کرد. شاید برای بیشتر افراد وعده شام، بلافاصله قبل از خواب باشد. در این موارد به دلیل اینکه انرژی غذا مصرف نمی شود، کالری مازاد به شکل چربی در بدن تجمع پیدا می کند.
عامل دیگری که به کاهش وزن واقعی با حذف شام کمک می کند، افزایش مدت ناشتایی است. این مورد به شرطی که فرد را دچار ولع غذایی برای وعده بعدی نکند می تواند در لاغری موثر باشد.
در توصیه های مربوط به طب سنتی مخصوصا برای افراد با سنین بالاتر حذف شام به هیچ عنوان توصیه نمی شود و دریافت حداقل یک شام سبک الزامی می باشد.
جایگاه شام در رژیم های مدرن
وعده شام در رژیم های امروزی به یک انتخاب تبدیل شده است؛ یعنی الزامی برای صرف یک وعده شام کامل وجود ندارد. در واقع، ممکن است افراد به دلیل مشغله های متعدد زمان کافی برای آماده کردن شام نداشته باشند و تنها به یک شام سبک بسنده کنند. مثلا چند عدد میوه، مقداری مغزیجات، یک لیوان شیر یا یک ظرف سالاد، انتخابی ساده برای شام باشد. در حقیقت، ساختار شام نسبت به گذشته تغییر پیدا کرده که این مسئله هم روی کیفیت و هم زمان آن اثر گذاشته است.
اگر انتخاب غذایی برای شام از گزینه های سالم باشد می تواند کیفیت غذا را بالا ببرد؛ به طور مثال، پنیر کم چرب، نان سبوس دار و کمی گوجه یک وعده کامل و مغذی است.
آیا حذف شام به بدن آسیب می زند؟
اگر منظور این باشد که فقط شام حذف شود اما همچنان ریزه خواری ادامه داشته باشد، در این صورت پاسخ مثبت است. در این موارد به دلیل نوسانات شدید قند خون و پایین آمدن سوخت و ساز بدن آسیب های جدی بروز پیدا می کند.
توصیه می شود در این شرایط ناهار را یک وعده کامل در نظر بگیرید اما این به معنی پرخوری نیست. بعد از ناهار نیز بهتر است یک میان وعده سالم و پروتئینی حاوی فیبر داشته باشید تا علاوه بر رفع گرسنگی باعث ایجاد سیری طولانی مدت شود.
برخی از افرادی که شام را حذف می کنند دچار رفلاکس معده می شوند که به دلیل حس گرسنگی و ترشح اسید معده است. برای درمان رفلاکس معده چی بخوریم؟ برای کاهش علائم رفلاکس سعی کنید آخرین وعده تان اسیدی یا ترش نباشد و سریع بعد از آن نخوابید. نوشیدن قدری آب، سالاد سبزیجات سبز، اوتمیل و بادام نیز می توانند در مدیریت رفلاکس کمک کنند.
رابطه اشتها و حذف شام
حذف شام تاثیر مستقیمی بر سطح اشتها دارد. افزایش حس گرسنگی و تمایل بر خوردن وعده حجیم یا خوراکی شیرین بعد از یک ناشتایی طولانی امری طبیعی است. با افت قند خون بدن به انرژی زود جذب نیاز دارد و کنترل اشتها کمی دشوار می شود. این افزایش اشتها با هوس های غذایی ناسالم همراه خواهد بود.
چه زمانی نباید شام را حذف کرد؟
زنان باردار، مبتلایان به دیابت، افت قند، فشار خون پایین و کودکان نباید برای مدت طولانی ناشتا بمانند. همچنین، کسانی که در تلاش برای افزایش وزن هستند نیز بایستی وعده شام را به طور منظم مصرف کنند.
برخی از بیماری های اعصاب و روان مانند پرخوری یا کم خوری عصبی با حذف وعده ممکن است تحریک شوند. اگر به هر دلیلی دچار کمبودهای تغذیه ای مانند فقر آهن هستید بهتر است سراغ حذف وعده نروید.
به طورکلی اگرچه حذف شام ممکن است راهکاری برای کاهش کالری دریافتی به نظر برسد اما می تواند عواقب منفی متعددی روی اشتها، الگوهای غذایی و سلامت کلی فرد داشته باشد.