محصول جدید و زلزله در قیمت میلگرد ۱۶ ساختمانی
محصول جدیدی در صنعت ساختمان درحال فراگیرشدن است که ممکن است بتوانید وضعیت قیمت میلگرد ۱۶، ۱۸، ۱۴ و به‌طور کلی میلگردهای آهنی پرکاربرد در زمینه ساخت‌وساز را دگرگون کند.
با اینکه حدود ۳ دهه از تولید اولیه این محصول می‌گذرد اما گویا به‌تازگی و با توجه به مسائلی مثل وزن فوق‌العاده کم، مقاومت بسیار بالا و نیز ملاحظات زیست‌محیطی، استفاده از آن رو به افزایش است. این محصول که ممکن است جایگزین آینده میلگردهای فعلی باشد، میلگرد فایبرگلاس است که مطرح‌ترین نوع آنها میلگردهای GFRP است. در این مقاله می‌خواهیم این محصول جدید و ارزشمند در حوزه ساختمان‌سازی را معرفی کنیم که می‌تواند جایگزین مناسبی برای میلگردهای فولادی باشد و در عین حال ممکن است قیمت میلگرد ۱۶، ۱۴، ۱۲ و به‌طور کلی میلگردهای آجدار پرکاربرد در حوزه ساختمان‌سازی و پروژه‌های عمرانی را دستخوش تغییر کند.
میلگرد فایبرگلاس چیست؟
میلگرد فایبرگلاس میلگردی است که با مواد شیمیایی کاملاً متفاوت از میلگردهای معمولی ساخته می‌شود و در نگاه اول چیزی شبیه به میلگرد پلاستیکی به نظر می‌رسد. این میلگردها Glass Fiber Reinforced Polymer نام دارند که به‌طور مخفف به آنها GFRP گفته می‌شود. این میلگردها از دو ماده اصلی تشکیل شده‌اند:
- الیاف شیشه (Glass Fibers):الیاف شیشه باعث می‌شوند میلگردها مقاومت بسیار بالایی پیدا کنند. این الیاف از جنس سیلیس هستند و به‌صورت تکه‌های بسیار ریزی تولید می‌شوند و با ترکیب آنها با ماده نگهدارنده‌ای مثل رزین یا مواد پلیمری دیگر، از آنها مواد مستحکمی ساخته می‌شود. الیاف شیشه مقاوم بالایی دارند.
- رزین پلیمری (Polymer Resin):
رزین پلیمری یک ماده چسبناک است که باعث می‌شود به کمک آن بتوان الیافت مختلف را به همدیگر متصل نگه داشت و یک ترکیب محکم ایجاد کرد. برای مثال، برای چسباندن الیاف شیشه به یکدیگر در میلگرد فایبرگلاس از رزین پلیمری به همین منظور استفاده می‌شود.
میلگرد فایبرگلاس چند ویژگی دارد که باعث می‌شود انتخاب آن برای برخی پروژه‌ها یک انتخاب هوشمندانه باشد:
- مقاومت بسیار بالا
- وزن فوق‌العاده کم
- عمر طولانی
- مقاومت در برابر خوردگی
- نارسایی الکتریکی
چرا قیمت میلگرد ۱۶ ممکن است تغییر کند؟
شاید این پرسش برای شما پیش بیاید که چرا درباره قیمت میلگرد ۱۶ صحبت می‌کنیم درحالی که میلگرد آجدار فایبرگلاس در ضخامت‌های بسیار مختلفی تولید می‌شود و می‌تواند روی قیمت تمام انواع میلگردها اثر بگذارد؟
نکته این است که درست است که میلگرد فایبرگلاس را می‌توان برای مصارف مختلفی به کار گرفت اما مهم‌ترین کاربرد آن کاربرد ساختمانی است یعنی جایی که میلگردهایی با اندازه‌های ۱۲ تا ۱۸ میلیمتر بیشترین کاربرد را دارند. برای همین است که می‌توان به‌طور میانگین قیمت میلگرد ۱۶ را شاخصی در نظر گرفت که با رواج میلگردهای فایبرگلاس ممکن است دچار تغییر شود. هرچند این سخن اصلا‌ً به این معنا نیست که میلگردهای سایز کوچکتر یا بزرگتر از این تغییر قیمت استثنا هستند.
اما قیمت میلگرد ۱۶ چقدر ارزانتر خواهد شد؟ آیا بازار این میلگردها به‌کلی کساد خواهد شد؟
نگاه واقع‌بینانه این است که بازار میلگردهای فولادی کساد نخواهد شد؛ اگرچه میلگردهای فایبرگلاس با وزن کم و مقاومت بسیار بالا در برابر خوردگی و رطوبت در حال مطرح شدن در صنعت ساختمان هستند اما همچنان دلایلی وجود دارد که باعث می‌شود استفاده از میلگردهای آهنی و فولادی رایج باشند. یکی از این دلایل این است که در حال حاضر، با توجه به فرایند تولید میلگرد فایبرگلاس، این میلگرد همچنان میلگرد ارزانی به حساب نمی‌آید. در بخش بعدی مقایسه‌ای بین قیمت میلگرد ۱۶ آجدار فولادی و فایبرگلاس انجام داده‌ایم.
مقایسه قیمت میلگرد ۱۶ آهن و فایبرگلاس
قبل از صحبت درباره قیمت میلگرد ۱۶ آهنی (فولادی) و فایبرگلاس، بد نیست به این نکته اشاره کنیم که فرایند تولید میلگرد فولادی سال‌هاست بهینه شده است و مدام بهبود یافته است. همچنین مواد اولیه لازم برای تولید این محصول قرن‌هاست مورد استفاده قرار می‌گیرد و تولیدکننده‌های بسیار بزرگی در سراسر جهان دارد پس طبیعی است قیمت تمام‌شده آن با فرایندهای تولید بهینه کاهش پیدا کرده باشد و اقتصادی شده باشد. اما محصولات جدید مثل مصالح ساختمانی فایبرگلاس به‌تازگی وارد این عرصه شده‌اند و هنوز فاصله زیادی تا تولید انبوه بهینه در تناژ بالا دارند. پس طبیعی است قیمت تمام‌شده آنها چندان پایین نباشد.
پس آنچه در این مقاله درباره افزایش یا کاهش قیمت میلگرد ۱۶ ساختمانی می‌گوییم یک چشم‌انداز است و اینطور نیست که در مدت زمان بسیار کم توقع آن را داشته باشیم.
اما مقایسه قیمت میلگرد ۱۶ آهن و فایبرگلاس نشان می‌دهد تفاوت قیمت آنها چیزی حدود ۱.۵ تا ۲ برابر است؛ یعنی قیمت میلگرد ۱۶ آهن حدود ۵۰ تا ۱۰۰ درصد ارزانتر از میلگرد فایبرگلاس تمام می‌شود. اما این وضعیت ممکن است به‌زودی تغییر کند چراکه هم از طرفی خریداران برای پروژه‌های خاص ممکن است به سمت خرید این میلگردها بروند و هم تعداد تولیدکنندگان این محصول آرام آرام افزایش پیدا کند.
آیا فقط قیمت میلگرد ۱۶ تغییر می‌کند؟
همانطور که قبلاً هم اشاره‌ای کردیم، اینطور نیست که فقط قیمت میلگرد ۱۶ دستخوش تغییر شود بلکه تمام میلگردهایی که به‌طور گسترده در ساخت‌وساز مورد استفاده قرار می‌گیرند، با ظهور محصولات جدید تغییر خواهند کرد.
دلیل انتخاب این محصول و صحبت درباره قیمت میلگرد ۱۶ این است که این محصول را می‌توان یک سایز میانه در بین میلگردهای مختلف ساختمانی دانست.
همچنین توضیح دادیم که تغییر قیمت این محصول فوری و ناگهانی نیست و پیش‌نیازهای فراوانی دارد.
میلگرد فایبرگلاس جایگزین میلگرد معمولی می‌شود؟
پرسشی که اینجا وجود دارد این است که آیا این میلگردهای جدید آنقدر محبوب خواهند شد که به‌طور کلی جایگزین آهن آلات شوند؟ به نظر می‌رسد هنوز چنین چشم‌اندازی وجود ندارد چراکه همچنان قیمت میلگرد فولادی پایین‌تر است همچنین کاربردهایی وجود دارد که برای آنها میلگرد آهنی مناسب‌تر از میلگرد فایبرگلاس است. برای اینکه متوجه شویم این دو محصول چه تفاوت‌هایی با هم دارند و کدام یک از آنها برای چه کاربردی بهترند، در یک جدول، مقایسه‌ای بین آنها انجام می‌دهیم. این جدول بر اساس ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی میلگردهای فایبرگلاس و میلگردهای معمولی تهیه شده است.
جدول مقایسه میلگرد فایبرگلاس و میلگرد معمولی
| ویژگی | میلگرد فایبرگلاس (GFRP) | میلگرد فولادی معمولی |
| مقاومت در برابر خوردگی | بسیار مقاوم در برابر خوردگی، مناسب برای محیط‌های مرطوب و خورنده | در برابر رطوبت، کلریدها و مواد شیمیایی دچار زنگ‌زدگی می‌شود |
| وزن | بسیار سبک‌تر از میلگرد فولادی | بسیار سنگین‌تر از میلگرد فایبرگلاس |
| استحکام کششی | استحکام کششی بسیار بالا (2-3 برابر میلگرد فولادی) | استحکام کششی بالا ولی کمتر از میلگرد فایبرگلاس |
| طول عمر | عمر طولانی‌تر به‌دلیل مقاومت در برابر خوردگی | طول عمر محدودتر، نیاز به نگهداری و محافظت بیشتر مخصوصاً دربرابر زنگ‌زدگی و خوردگی با مواد شیمیایی |
| قابلیت انعطاف‌پذیری | قابلیت انعطاف‌پذیری کمتر | قابل خم‌کردن و نصب در محل پروژه |
| مقاومت در برابر حرارت | مقاومت متوسط در برابر حرارت (عملکرد ضعیف در دماهای بالا مخصوصاً بالای ۲۰۰ درجه سانتی گراد) | مقاومت بالا در دماهای بالا (نسبت به فایبرگلاس) |
| مغناطیسی بودن | غیر مغناطیسی، مناسب برای محیط‌های حساس به میدان مغناطیسی | میلگرد معمولی مغناطیسی است و ممکن است در برخی محیط‌ها مشکل‌ساز شود |
| رسانایی الکتریکی | نارسانا است و برای محیط‌هایی با جریان الکتریکی قوی عالی است | رسانا است و شاید برای محیط‌هایی که در آن جریان الکتریکی قوی وجود دارد ایمن نباشند |
| قیمت اولیه | قیمت اولیه بالاتر از میلگرد فولادی است (چیزی حدود 1.5 تا 2 برابر) | قیمت ارزانتر در مقایسه با میلگرد فایبرگلاس |
| سازگاری با محیط‌زیست | سازگارتر با محیط‌زیست به‌دلیل عمر طولانی و عدم نیاز به جایگزینی مکرر | نیاز به جایگزینی بیشتر و آسیب به محیط‌زیست در صورت خوردگی |
| هزینه‌های نگهداری | هزینه‌های نگهداری بسیار پایین به‌دلیل مقاومت در برابر خوردگی | هزینه‌های نگهداری بالاتر به‌دلیل زنگ‌زدگی و خوردگی |
نتیجه‌گیری
اگرچه همیشه محصولات جدیدی در صنعت ساختمان تولید می‌شود که می‌تواند این صنعت را دگرگون کند و نگاهی به وضعیت این صنعت در روزگار ما و تفاوت آن با همین یک دهه پیش، نشان می‌دهد این حوزه مدام در حال تغییر است، اما بعضی از تغییرات و بعضی از محصولات برای اینکه جایگزین محصولات پیشین شوند نیاز به زمانی طولانی دارند. در این مقاله درباره قیمت میلگرد ۱۶، ۱۸، ۱۴ و میلگردهای پرکاربرد ساختمانی هم صحبت کردیم و گفتیم که میلگرد فایبرگلاس اگر به تولید انبوه برسد، ممکن است بتواند با توجه به کارکردهای مختلفی که دارد، برای بعضی از پروژه‌ها جای میلگردهای ساختمانی فولادی را بگیرد. این پروژه‌ها می‌توانند پروژه‌هایی باشند که در آنها نقش رطوبت و مواد خورنده بسیار بالا است یا امکان خطرات ناشی از جریان الکتریکی فشار قوی جدی است یا ممکن است در صورت استفاده از میلگرد فولادی، هزینه‌های نگهداری در طول زمان، افزایش چشمگیری پیدا کند.
