حقایق مهم و باورهای اشتباه درباره سفید شدن مو
ارتباط مشخصی بین موهای سفید و استرس وجود دارد. طبق تصورات رایج ممکن است سفیدی یک شبه اتفاق نیفتد، اما توضیح علمی وجود دارد که استرس سلول های بنیادی تولید کننده رنگدانه های مو را از بین می برد به این دلیل که آنها رنگ آمیزی پیاز مو را متوقف می کنند.
علت سفید شدن مو چیست؟
متخصصان در این زمینه بیان می کنند استعداد ژنتیکی، عوامل محیطی و افزایش سن می تواند باعث سفیدی موها شود. بدن انسان میلیون ها فولیکول مو دارد که روی پوست قرار گرفته و مو و رنگ ایجاد می کند که با گذشت زمان، این فولیکول های مو می توانند توانایی تولید رنگ را که منجر به سفید شدن مو می شود را از دست بدهند.
این اتفاق هنگامی می افتد که بدن تولید ملانین را متوقف می کند همچنین، با افزایش سن، سلول های موجود در پیاز مو کمی پراکسید هیدروژن ترشح (محصول جانبی متابولیکی) می کند، به طور معمول آنزیمی به نام کاتالاز وجود دارد که باعث تجزیه آن در آب و اکسیژن می شود اما چنانچه در بخش بهداشت و سلامت نمناک میخوانید با افزایش سن، سطح کاتالاز کاهش و این اجازه می دهد تا هیدروژن پراکسید در پیاز مو ایجاد شود و به سلول های ملانوسیت یا سلول های تولید کننده رنگدانه مو آسیب می رساند و آنها را از بین می برد.
بدن هر فردی تا زمانی خاص ملانین تولید می کند پس زمان مشخصی برای سفیدی مو وجود ندارد و ممکن است فردی در 25 سالگی موهایش به دلیل تولید نشدن ملانین سفید شود و برعکس فرد دیگری در 50 سالگی همچنان موهای سیاهی داشته باشد. ملانوسیت ها هر 10 سال، 10 - 20 درصد از ظرفیت تولید رنگ خود را از دست می دهند.
مو یک شبه سفید می شود؟
سندرم ماری آنتوانت یا سفید شدن ناگهانی مو پاسخ این سوال را شفاف تر خواهد داد. سندرم ماری آنتوانت نوعی سندرم نادر و خاص است که موهای فرد مبتلا به دلیل اضطراب و فشار روانی شدید یک دفعه سفید می شود.
نام این سندرم از "ماری آنتوانت" ملکهٔ فرانسه گرفته شده که گفته می شود شب قبل از گردن زدنش، موهایش ناگهان سفید شدند. این سندرم یک اختلال شایع نیست و در حقیقت، فقط 0.2٪ از جمعیت عمومی سندرم ماری آنتوانت را تجربه کرده اند.
آیا استرس باعث سفیدی موها می شود؟
یکی از این عوامل بیرونی سفیدی مو، استرس است و مطالعات نشان می دهد احتمال از بین رفتن رنگدانه های مو هنگام استرس افراد وجود دارد. علاوه بر این، استرس می تواند شرایطی به نام تلوژن ایجاد کند که باعث ریزش مو حدود سه برابر سریعتر از حالت طبیعی می شود. با قرار گرفتن افراد در سنین میانسالی، موهایی که مجدد می رویند ممکن است به جای رنگی، سفید باشند.
استرس اکسیداتیو در بدن با سفید شدن مو ارتباط دارد. استرس اکسیداتیو باعث عدم تعادل بدن هنگام آسیب رادیکال های آزاد به سلول ها می شود وقتی آنتی اکسیدان کافی برای خنثی سازی اثرات مخرب رادیکال های آزاد وجود نداشته باشد، می تواند منجر به پیری و بیماری هایی مانند لک و پیسی شود.
به جای استرس، می توانید روی عوامل دیگری که باعث سفیدی مو می شوند تمرکز کنید. کمبود مواد مغذی از جمله ویتامین ب12، فولات، مس، آهن و کلسیم و همچنین استعمال دخانیات از علل سفیدی مو بشمار می روند زیرا این امر به استرس اکسیداتیو و رژیم غذایی غنی از قند می افزاید.
ژنی به نام IRF4 (عامل تنظیم کننده اینترفرون 4) کشف شده است که باعث سفیدی مو می شود اما ژن IRF4 حدود 30 درصد از موهای سفید را تشکیل می دهد و عوامل محیطی از جمله استرس مابقی را تشکیل می دهند
ارتباط عفونت یا استرس با سفیدی مو
بین ژن های پاسخ دهنده ایمنی بدن و آنهایی که رنگ پوست و مو را تنظیم می کنند ارتباط وجود دارد و این بدان معناست که عفونت شدید می تواند روند سفیدی مو را تسریع کند.
جای تعجب نیست عفونت هایی که بدن را به شدت تحت تأثیر قرار می دهند، استرس زا هستند. بدن باید مکانیسم های سازگاری را تنظیم کند که به او امکان بقا بدهد و تسلیم شرایط نشود و اگر به درستی سازگار شود، بر استرس غلبه خواهد کرد.
باورهای اشتباه درباره سفید شدن مو
با کندن موی سفید، موهای دیگر سفید می شود؟
کمبود تولید ملانین به مرور عامل رویش تدریجی موهای سفید است و کندن یک موی سفید باعث سفید شدن بقیه موها نمی شود پس این یک باور نادرست و از نظر علمی ثابت نشده است.
رشد موهای سفید بیشتر است؟
بررسی ها نشان داده سرعت رشد موها تفاوتی ندارد و فازهای رشد مو در موهای سفید و رنگی یکسان است اما تحقیقاتی صورت گرفته که ثابت می کند، سرعت رشد موهای سفید بیش از موهای رنگی است.
موهای سفید از موهای رنگی ضخیم تر هستند؟
از نظر علمی ثابت نشده که با سفید شدن مو قطر آن بیشتر می شود اما در برخی افراد موهای سفید سالم تر و میزان سستی آن کمتر است پس این باور تا حدودی درست است. ممکن است انعکاس نور، موی سفید را پرپشت تر و تار آن را قطورتر نشان دهد.
موهای سفید در واقع خاکستری اند؟
جالب است بدانید موی انسان بدون کراتین و ملانین زردرنگ است اما با توجه به جنس مو این زردی می تواند روشن تر شود و به سفیدی گرایش پیدا کند پس موهای سفید خاکستری نیستند و ترکیب موی سیاه کنار سفید این توهم را در بینایی ایجاد می کند.
مصرف دخانیات مو را سفید می کند؟
سفید شدن مو ژنتیکی و ارثی است. تحقیقات نشان داده است که مصرف دخانیات می تواند باعث پیری زودرس و سفید شدن پیش از موعد موها شود پس این باور تا حدودی درست است.
موهای سفید را نمی توان رنگ کرد؟
این باور غلط است و به جز رنگ های شیمیایی می توان موها را با برخی گیاهان دارویی و حنا نیز رنگ کرد.
موهای سفید می توانند دوباره به رنگ قبل بازگردند؟
موی سفید در حالت طبیعی به رنگ قبل از خود باز نمی گردد و نمی توان موی سفید را بدون مصرف دارو، یک رژیم غذایی خاص یا رنگ کردن مو به رنگ قبل خود بازگرداند پس این باور غلط است.
آفتاب موها را سفید می کند؟
تاکنون هیچ تحقیقی نشان نداده اشعه فرابنفش می تواند باعث پیری مو و بروز موهای سفید شود اما آفتاب می تواند باعث روشن شدن مو و تغییر رنگ قهوه ای روشن یا سرخ شدن مو شود.