هک رشد در برابر برندسازی: چرا در سال ۲۰۲۵ به هر دو نیاز داریم؟
در سال‌های اخیر، بازاریابان دیجیتال با دو مسیر گوناگون ولی پرکاربرد برای رشد برندها مواجه شده‌اند: هک رشد (Growth Hacking) و برندسازی (Brand Building).
کلیک کنید و اخبار روز آزاد را از 
کلیک کنید و اخبار روز آزاد را از بازاریابان این دو رویکرد را اغلب به‌عنوان قطب‌های مخالف تلقی می‌کنند و در فعالیت‌های بازاریابی خود تمرکز خود را بر یکی از آن‌ها قرار می‌دهند.
سیمین لطیفی متخصص بازاریابی (Linkedin)معتقد است که این دو رویکرد در واقع مکمل یکدیگرند و در چشم‌انداز بازاریابی دیجیتال در سال ۲۰۲۵، تنها کسب‌وکارهایی موفق خواهند بود که بتوانند تعادلی هوشمندانه میان این دو برقرار کنند.
هک رشد:رشد سریع با تمرکز بر داده و خلاقیت
هک رشد اصطلاحی است که برای نخستین بار توسط «شان الیس» (Sean Ellis) در سال ۲۰۱۰ معرفی شد. در واقع یک رویکرد در بازاریابی و توسعه محصول است که بر رشد سریع و پایدار کسب‌وکار تمرکز دارد و معمولاً از طریق استراتژی‌های خلاقانه و کم‌هزینه انجام می‌شود و هدف آن، یافتن روش‌هایی سریع، کم‌هزینه و مبتنی بر داده برای رشد سریع یک کسب‌وکار است. این استراتژی معمولاً در استارتاپ‌ها یا شرکت‌هایی که به دنبال مقیاس‌پذیری سریع هستند دیده می‌شود.
ویژگی‌های اصلی هک رشد:
- تمرکز بر جذب سریع کاربر: هک رشد تلاش می‌کند با حداقل منابع، حداکثر کاربران را جذب کند.
- آزمایش و بهینه‌سازی دائم: اجرای تست‌های A/B، تحلیل نرخ تبدیل و تنظیم کمپین‌ها بر پایه نتایج آنی.
- خلاقیت تاکتیکی: استفاده از تکنیک‌های کم‌هزینه ولی تاثیرگذار، مانند دعوت کاربر توسط کاربر (Referral Marketing)، بازاریابی ویروسی و استفاده از امکانات پلتفرم‌های موجود ( برای مثال Airbnb با امکان انتشار آگهی‌هایش توسط کاربران در Craigslist که یک سایت معروف انتشار آگهی بود، از ترافیک بالای آن برای جذب رایگان و سریع کاربران به پلتفرم خود استفاده کرد.)
سیمین لطیفی در این باره می‌گوید:
«هک رشد مزایای قابل‌توجهی دارد؛ از جمله امکان دستیابی به رشد سریع در کوتاه‌ترین زمان و با هزینه‌ای پایین. با این حال، این رویکرد معایبی نیز به همراه دارد؛ مانند وابستگی بیش از حد به تاکتیک‌های کوتاه‌مدت، کاهش احتمالی کیفیت تجربه کاربری و نادیده گرفتن اهمیت ساخت برند. بر اساس تجربیاتی که در اجرای کمپین‌های تبلیغاتی در بازارهای بین‌المللی داشته‌ام، به این نتیجه رسیده‌ام که ترکیب هک رشد با فعالیت‌های هدفمند برندسازی و کمپین‌های افزایش آگاهی از برند، مسیر مطمئن‌تری برای موفقیت بلندمدت کسب‌وکارها خواهد بود.»
برندسازی:ساخت پایدار اعتماد و وفاداری
برندسازی یا ساخت برند بر خلاف هک رشد، یک فرآیند تدریجی و عمیق است. این رویکرد با تمرکز بر تصویر ذهنی برند، اعتمادسازی و ایجاد تمایز در بازار فعالیت می‌کند.
اجزای کلیدی در برندینگ:
- هویت برند: شامل نام، لوگو، رنگ‌ها، لحن صدا و فلسفه وجودی برند است.
- داستان‌سرایی (Storytelling): روایت منحصربه‌فردی که برند را انسانی و به‌یادماندنی می‌سازد.
- تجربه مشتری: تعامل با برند باید در تمام نقاط تماس (Touchpoints) یکپارچه، دلپذیر و ماندگار باشد.
چرا برندینگ حیاتی است؟
برندهایی که فقط بر تاکتیک‌های جذب سریع تمرکز دارند، معمولاً در بلندمدت با مشکل وفاداری و بازگشت کاربران مواجه می‌شوند. اما برندهایی که داستان مشخص دارند، تجربه‌ای ممتاز ارائه می‌دهند و ارزشی فراتر از محصول به مخاطب عرضه می‌کنند، می‌توانند در ذهن و قلب مشتری باقی بمانند.
رویارویی یا هم‌افزایی؟
در نگاه اول، این دو رویکرد تضاد دارند. اما در واقعیت، برای موفقیت پایدار باید آن‌ها را به‌صورت تکمیلی در نظر گرفت.
مقایسه مستقیم:
| عامل | هک رشد | برندسازی |
| زمان تاثیر | کوتاه‌مدت | بلندمدت |
| اولویت | رشد سریع | وفاداری و اعتماد |
| ابزارها | داده، تست، اتوماسیون | محتوا، طراحی، تجربه مشتری |
| معیار سنجش | نرخ تبدیل، CAC، رشد مخاطب | ارزش برند، NPS، LTV |
مدل ترکیبی در عمل
سیمین لطیفی مدل ترکیبی زیر را برای موفقیت برندها در سال ۲۰۲۵ پیشنهاد کرد.
- قیف دوفاز: در فاز اول از تکنیک‌های هک رشد برای جذب کاربر استفاده می‌شود، اما بلافاصله برندینگ برای حفظ و تبدیل آن‌ها به مشتری وفادار وارد عمل می‌شود.
- تست و داستان‌سرایی: تیم مارکتینگ بر اساس داده‌ها تصمیم می‌گیرد چه محتواهایی بیشترین تعامل را دارند، سپس آن محتواها را در قالب روایت برند توسعه می‌دهد.
- آگاهی از برند از طریق رشد: گاهی یک کمپین هک رشد موفق می‌تواند آگاهی عمومی از برند را افزایش دهد. مانند کمپین دعوت‌نامه‌ای Clubhouse یا Invite code در Gmail.
مسیر آینده:چرا سال ۲۰۲۵ متفاوت است؟
سیمین لطیفی در این باره افزود:«با توجه به رقابت شدید در بازارهای بین‌المللی، رشد شتابان فناوری‌هایی مانند هوش مصنوعی، و حجم انبوه تبلیغات برندهای مختلف که کاربران را هدف قرار می‌دهند، متمایز شدن و جلب توجه مخاطب بیش از هر زمان دیگری دشوار و چالش‌برانگیز شده است. بر اساس تجربه شخصی‌ام در اجرای کمپین‌های تبلیغاتی طی سال‌های گذشته، دیگر نمی‌توان در سال ۲۰۲۵ صرفاً با روش‌های گذشته به نرخ تبدیل (Conversion) قابل‌قبولی دست یافت؛ بلکه نیاز به رویکردی ترکیبی و هوشمندانه‌تری داریم که هم بر رشد سریع تمرکز داشته باشد و هم بر ساخت یک برند ماندگار، در این صورت می‌توان موفقیت یک برند را هم در کوتاه‌مدت و هم بلندمدت تضمین کرد»
نتیجه‌گیری
هیچ برند موفقی در ۲۰۲۵ وجود نخواهد داشت که فقط یکی از این دو مسیر را دنبال کرده باشد. شرکت‌هایی که صرفاً به رشد سریع فکر می‌کنند، ممکن است در برندسازی ضعیف بمانند و بالعکس، برندهایی که تنها به تصویرسازی فکر می‌کنند، از رقابت عقب می‌مانند. تعادل میان تاکتیک‌های هک رشد و فلسفه برندسازی، کلید موفقیت دیجیتال مارکتینگ آینده است.
