امام جواد(ع)

امام جواد(ع) داماد چه کسی بود؟ اسم همسر و پدرزن ظالمش

امام جواد(ع) در تاریخ اسلام جایگاهی ویژه دارد و نسبت خانوادگی او با خاندان پیامبر، یکی از پرسش‌های مهم و جذاب برای علاقه‌مندان به زندگینامه ائمه است.

نکته ای جالب درباره همسران امام جواد(ع)

امام جواد (ع)، ملقب به محمد تقی، نهمین اختر تابناک امامت و هدایت و فرزند امام رضا (ع) هستند. زندگی پربار این امام همام، که در سنین نوجوانی به امامت رسیدند، همواره برای شیعیان و مورخان محل تأمل بوده است. ایشان در طول حیات کوتاه خود دارای همسران و فرزندان متعددی بودند که بررسی این روابط، به ویژه ازدواج ایشان و موضوع دامادی‌شان نزد یکی از شخصیت‌های حاکم، از جنبه‌های مهم تاریخی و اعتقادی است. در این بخش از نمناک، ضمن پرداختن به تعداد و اسامی همسران و فرزندان ایشان، به طور ویژه به این پرسش پاسخ خواهیم داد که امام جواد (ع) داماد چه کسی بودند.

ازدواج و همسران امام جواد(ع)

مطابق با روایات اسلامی که از زندگی امام جواد نقل شده، ایشان دو همسر داشته‌ اند:

زندگینامه امام جواد(ع)

همسر اول:ام الفضل دختر مامون

مأمون عباسی در سال 202ق یا 215ق دختر خود ام فضل را به عقد امام جواد (ع) در آورد. به گفته ابن کثیر (701-774ق) مورخ اهل سنت، خطبه عقد او با دختر مأمون در زمان حیات علی بن موسی الرضا (ع) خوانده شد، اما مراسم ازدواج آنها در سال 215ق در تکریت انجام شده است. (ابن کثیر، البدایة و النهایة، ج10، ص295 )

برخی معتقدند که مامون برای اینکه امام جواد(ع)را کاملاً تحت نظر داشته باشد، دخترش ام الفضل (لبابه) را به ازدواج ایشان درآورد اما به گزارش شیخ مفید در کتاب الارشاد، مأمون به دلیل شخصیت علمی محمد بن علی(ع) و محبتی که نسبت به او داشت، ام الفضل دختر خود را به ازدواج آن حضرت درآورد. (مفید، الارشاد، ج2، ص281-282)

همسر دوم:سمانه خاتون (س)

سمانه مغربیه معروف به سیده دیگر همسر امام محمد التقی و مادر مهربان و پاک امام هادی (علیه‌السّلام) بود. محمد بن فرج سمانه خاتون را که کنیز بوده‌است، به امام جواد هدیه می‌دهند. مشهور است که پس از اینکه سمانه خاتون به خانه امام می‌رود، در محلی که مخصوص زنان آل علی بوده‌است مستقر می‌شود و همین مسئله در رشد معنوی او بسیار تاثیر می‌گذارد.

امام هادی (علیه‌السّلام) درباره مادر خود چنین می‌فرمایند:

«مادرم حقّ [امامت] مرا می‌شناخت. او از اهل بهشت است. شیطان به او نزدیک نمی‌شود و مکر ستمگران لجوج به او نمی‌رسد و خداوند نگهبان و حافظ اوست و او از [راه] مادران صدّیقان و صالحان منحرف نمی‌شود.» (طبری آملی صغیر، محمد بن جریر بن رستم، دلائل الامامه)

فرزندان امام جواد(ع)

امام جواد (ع) فرزند امام رضا (ع) و نهمین پیشوای شیعیان جهان هشت فرزند داشته‌اند. معروف‌ترین فرزند ایشان، امام علی النقی (ع) است که پس از ایشان به امامت رسیدند. فرزندان امام جواد (ع) از سمانه خاتون عبارتند از:

  • امام علی النقی (امام هادی علیه‌السلام)
  • ابواحمد موسی مبرقع
  • ابواحمد حسنین
  • ابوموسی عمران
  • فاطمه
  • خدیجه
  • ام کلثوم
  • خدیجه

امام جواد (ع) از ام الفضل دختر مامون هیچ فرزندی نداشته‌اند. ام الفضل جاسوس مامون در خانه امام جواد بود و در نهایت ایشان را با سم به شهادت رساند.

نظرات