تفاوت شیر پاستوریزه، استریلیزه و هموژنیزه چیست؟

در دنیای امروز، شیر به عنوان یکی از مهم‌ترین منابع غذایی، به شکل‌های مختلفی در دسترس ما قرار دارد. شیر پاستوریزه، استریلیزه و هموژنیزه، سه نوع رایج از شیر هستند که هر کدام ویژگی‌ها و فرآیندهای تولید متفاوتی دارند. درک این تفاوت‌ها به ما کمک می‌کند تا انتخاب آگاهانه‌تری داشته باشیم و از مزایای هر کدام بهره‌مند شویم. در این مقاله، به بررسی دقیق تفاوت‌های این سه نوع شیر می‌پردازیم و به سوالات شما در این زمینه پاسخ می‌دهیم.

شاید برای شما جالب باشد : شیر چای نوشیدنی محبوب این روزها

شیر پاستوریزه چیست؟

شیر پاستوریزه، شیری است که برای از بین بردن باکتری‌های مضر و افزایش ماندگاری آن، تحت فرآیند حرارت‌دهی خاصی قرار می‌گیرد. در این فرآیند، شیر به مدت کوتاهی در دمای مشخصی (معمولاً ۷۲ درجه سانتی‌گراد) حرارت داده می‌شود و سپس به سرعت خنک می‌شود. این کار باعث از بین رفتن باکتری‌های بیماری‌زا می‌شود، اما تا حد زیادی خواص تغذیه‌ای شیر حفظ می‌شود. شیر پاستوریزه باید در یخچال نگهداری شود و ماندگاری کوتاه‌تری نسبت به شیر استریلیزه دارد.

ویژگی های شیر پاستوریزه

شیر پاستوریزه به عنوان یکی از پرمصرف‌ترین انواع شیر در بازار، دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است که آن را از سایر انواع شیر متمایز می‌کند. در زیر به برخی از این ویژگی‌ها اشاره می‌کنیم:

فرآیند پاستوریزاسیون:شیر پاستوریزه تحت فرآیند حرارتی خاصی قرار می‌گیرد که به آن پاستوریزاسیون گفته می‌شود.

ماندگاری محدود:شیر پاستوریزه به دلیل فرآیند حرارتی ملایم، ماندگاری محدودی دارد و باید در یخچال نگهداری شود.

حفظ خواص تغذیه‌ای:بیشتر ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در شیر، مانند کلسیم و پروتئین، در طی فرآیند پاستوریزاسیون حفظ می‌شوند و ارزش غذایی شیر تا حد زیادی باقی می‌ماند.

طعم طبیعی:شیر پاستوریزه به دلیل حرارت ملایم، طعم طبیعی شیر را حفظ می‌کند و تغییر چندانی در طعم آن ایجاد نمی‌شود.

شیر استریلیزه چیست؟

شیر استریلیزه، شیری است که برای افزایش ماندگاری و از بین بردن تمام میکروارگانیسم‌های موجود در آن، تحت فرآیند حرارتی خاصی قرار می‌گیرد. در این فرآیند، شیر در دمای بسیار بالا (بالای ۱۳۵ درجه سانتی‌گراد) به مدت چند ثانیه حرارت داده می‌شود. این کار باعث از بین رفتن تمام باکتری‌ها، قارچ‌ها و سایر میکروارگانیسم‌های موجود در شیر می‌شود و آن را برای مدت طولانی قابل نگهداری می‌کند. شیر استریلیزه نیازی به نگهداری در یخچال ندارد و می‌تواند در دمای اتاق نگهداری شود. با این حال، حرارت بالا می‌تواند برخی از ویتامین‌های موجود در شیر را کاهش دهد و طعم آن را کمی تغییر دهد.

ویژگی شیر استریلیزه

شیر استریلیزه به دلیل فرآیند حرارتی خاصی که روی آن انجام می‌شود، ویژگی‌های منحصر به فردی دارد که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

ماندگاری بسیار بالا:شیر استریلیزه به دلیل حرارت دیدن در دمای بسیار بالا، تمام میکروارگانیسم‌های موجود در آن از بین رفته و به همین دلیل، ماندگاری بسیار بالایی دارد.

عدم نیاز به نگهداری در یخچال:همانطور که گفته شد، شیر استریلیزه نیازی به نگهداری در یخچال ندارد.

کاهش برخی از ویتامین‌ها:حرارت بالای مورد استفاده در فرآیند استریلیزاسیون می‌تواند باعث کاهش برخی از ویتامین‌های موجود در شیر، به ویژه ویتامین‌های گروه B و ویتامین C شود.

تغییر طعم:برخی از افراد معتقدند که شیر استریلیزه نسبت به شیر پاستوریزه طعم کمی متفاوت دارد.

مناسب برای افراد خاص:شیر استریلیزه به دلیل ماندگاری بالا و عدم نیاز به یخچال، برای افرادی که در شرایط خاصی قرار دارند.

شیر همونیژه چیست؟

شیر هموژنیزه، شیری است که تحت فرآیندی به نام هموژنیزاسیون قرار می‌گیرد. در این فرآیند، چربی موجود در شیر به ذرات بسیار کوچکتر تبدیل می‌شود و به طور یکنواخت در شیر پخش می‌شود. این کار باعث می‌شود شیر بافت نرم‌تر و خامه‌ای‌تر داشته باشد و از جدا شدن چربی در سطح شیر جلوگیری می‌کند. هموژنیزاسیون تأثیری بر ماندگاری شیر ندارد و می‌تواند روی شیر پاستوریزه یا استریلیزه انجام شود.

ویژگی های شیر همونیژه

شیر هموژنیزه به دلیل فرآیند خاصی که روی آن انجام می‌شود، ویژگی‌های منحصر به فردی دارد که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

بافت نرم و خامه‌ای:شیر هموژنیزه به دلیل توزیع یکنواخت چربی در سراسر شیر، بافت نرم‌تر و خامه‌ای‌تری نسبت به شیر معمولی دارد.

جلوگیری از جدا شدن چربی:در شیر هموژنیزه، چربی به ذرات بسیار کوچکتر تبدیل می‌شود و به طور یکنواخت در شیر پخش می‌شود. این کار از جدا شدن چربی و تشکیل خامه در سطح شیر جلوگیری می‌کند.

طعم بهتر:برخی از افراد معتقدند که شیر هموژنیزه به دلیل بافت نرم‌تر و توزیع یکنواخت چربی، طعم بهتری دارد.

قابلیت هضم بهتر:به دلیل کوچک شدن ذرات چربی، شیر هموژنیزه ممکن است برای برخی از افراد راحت‌تر هضم شود.

تفاوت شیر پاستوریزه، استریلیزه و هموژنیزه

شیر پاستوریزه، استریلیزه و هموژنیزه سه نوع شیر رایج هستند که در نحوه فرآوری و در نتیجه در ویژگی‌ها و ماندگاری با هم تفاوت دارند. در جدول زیر یک مقایسه کلی از تفاوت‌های این سه نوع شیر انجام داده‌ایم.

منبع:
https://www.neologicengineers.com/blogs/difference-between-milk-pasteurization-and-milk-homogenization

بهترین کلینیک ساکشن غبغب در تهران

بهترین کلینیک کاشت ابرو در تهران