اسنپ‌بک چیست و کی فعال میشه؟+ تاریخ انقضا قطعنامه ۲۲۳۱
اسنپ‌بک چیست و چه زمانی فعال میشود؟ بررسی مکانیزم بازگشت تحریم‌ها و ارتباط آن با قطعنامه ۲۲۳۱ و تاریخ انقضای توافق هسته‌ای را اینجا بخوانید.
کلیک کنید و اخبار روز آزاد را از 
کلیک کنید و اخبار روز آزاد را از اسنپ‌بک چیست و چه معنایی دارد؟
اصطلاح «اسنپ‌بک» (Snapback) در زمینه تحریم‌های بین‌المللی به معنای بازگرداندن سریع و خودکار تحریم‌ها است که قبلاً برداشته شده بودند. این مکانیزم معمولا در توافقات بین‌المللی به کار می‌رود تا اگر یکی از طرفین توافق، نقضی انجام داد یا شرایط خاصی پیش آمد، تحریم‌ها بدون نیاز به رای‌گیری یا فرایندهای پیچیده، دوباره به سرعت فعال شوند.
اسنپ‌بک در چه زمینه‌ای به کار رفته است؟
یکی از شناخته‌شده‌ترین موارد استفاده از اسنپ‌بک، در توافق هسته‌ای ایران (برجام) است. وقتی ایران و کشورهای 1+5 به توافق رسیدند، تحریم‌های اقتصادی و مالی زیادی علیه ایران برداشته شد. اما در توافق مکانیزمی به نام اسنپ‌بک گنجانده شد تا اگر ایران به تعهداتش عمل نکند یا در مسائل هسته‌ای تخلف کند، تحریم‌ها بدون نیاز به تصمیم‌گیری جدید، دوباره اعمال شود.
با فعال شدن اسنپ بک چه تحریم‌هایی بازمیگردد
تحریم‌هایی که معمولاً شامل اسنپ‌بک می‌شوند عبارت‌اند از:
تحریم‌های اقتصادی و مالی
شامل محدودیت دسترسی به سیستم‌های بانکی بین‌المللی، محدودیت در معاملات مالی، و مسدود کردن دارایی‌های افراد یا نهادهای مرتبط.
تحریم‌های تجاری
ممنوعیت صادرات یا واردات کالاهای خاص، از جمله کالاهای حساس یا تکنولوژی‌های پیشرفته.
تحریم‌های نفتی
محدودیت در صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی.
تحریم‌های سفر و دارایی
ممنوعیت سفر یا مسدود کردن دارایی‌های افراد کلیدی، مقامات دولتی یا سازمان‌های مرتبط.
محدودیت‌های مرتبط با صنایع خاص
مانند صنایع هوافضا، کشتیرانی، و فناوری‌های حساس.
قطعنامه ۲۲۳۱ شامل چه می شود؟
این قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد، یکی از مهم‌ترین قطعنامه‌ها درباره برنامه هسته‌ای ایران است که در تاریخ ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۵ (۲۹ تیر ۱۳۹۴) تصویب شد. قطعنامه پس از امضای توافق هسته‌ای ایران با گروه ۱+۵ (برجام) صادر شد و چارچوب حقوقی بین‌المللی برای اجرای آن توافق را فراهم کرد.
نکات کلیدی قطعنامه ۲۲۳۱
درمورد این قطعنامه میتوان گفت که شامل موارد زیر میشود:
تأیید برجام
قطعنامه ۲۲۳۱ رسماً توافق جامع اقدام مشترک (JCPOA) را تأیید می‌کند.
لغو تحریم‌های هسته‌ای
در ازای اجرای تعهدات هسته‌ای ایران، برخی تحریم‌های سازمان ملل که پیش‌تر علیه ایران وضع شده بود، به تدریج لغو می‌شوند.
مکانیزم اسنپ‌بک
یکی از بخش‌های مهم قطعنامه، «مکانیزم اسنپ‌بک» است که به کشورهای عضو اجازه می‌دهد در صورت نقض تعهدات توسط ایران، تحریم‌ها را بدون نیاز به رای‌گیری مجدد، بازگردانند.
محدودیت‌های هسته‌ای
محدودیت‌هایی در زمینه غنی‌سازی اورانیوم، تحقیق و توسعه، و استفاده از سانتریفیوژها برای ایران وضع شده است.
بازرسی و نظارت
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مجاز است به‌طور گسترده و مداوم فعالیت‌های هسته‌ای ایران را نظارت و بازرسی کند.
تاریخ انقضا
برخی از محدودیت‌ها و تعهدات مندرج در قطعنامه و برجام دارای تاریخ انقضا هستند، به عنوان مثال اسنپ‌بک تا ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ معتبر است.
وضعیت کنونی اسنپ‌بک (تا ۲۷ اوت ۲۰۲۵):
تلاش‌هایی برای احیای برجام در سال‌های اخیر انجام شده، اما به دلیل اختلافات بین ایران و کشورهای غربی، به‌ویژه پس از خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸، این مکانیزم عملاً در وضعیت پیچیده‌ای قرار دارد. در سال ۲۰۲۰، آمریکا تلاش کرد اسنپ‌بک را فعال کند، اما به دلیل خروج از برجام، این اقدام مورد پذیرش دیگر اعضای شورای امنیت قرار نگرفت.
