نماز استخاره

نماز استخاره

منظور از استخاره چیست؟

استخاره در واقع به معنی طلب خیر و حقیقت برای خیر از خداوند می باشد همانطور که میدانید در بسیاری از روایات که به استخاره توصیه میکند به این معناست یعنی دعا کنید و از خدا بخواهید

استخاره معانی دیگری نیز دارد که بسیار مشهور هستند و آن این است که انسان در کاری که می خواهد انجام دهد و چون از نتیجه آنها ناگاه نمی باشد پیش بینی کند اول آنکه با مشورت و تعقل سعی می کند بداند انجام دادن و یا انجام ندادن کدام بهتر است اگر نتیجه خوبی نداشت و از طرفی کسی هم نیست که با توکل به خدا پیش برود برای آرامش خود به استخاره متوسل می شود و از خدا یاری می جوید استخاره روش های متفاوتی دارد که در این مطلب شما را با آن ها و نمازی که قبل از استخاره خوانده می شود آشنا می کنیم با ما همراه باشید.

نماز استخاره چیست؟

شرح و آداب نماز استخاره

نماز استخاره به موضوعات مبهو ( مجاز ) و مستحب (تشویق شده و یا پسندیده)  ،که انسان نمیداند که بر کدام یک از آنها خیر او بیشتر است. بطور مثال در تصمیم به ازدواج یا ادامه تحصیلات عالی نماز استخاره جایز است.
در مورد نماز استخاره سوء تفاهم در اذهان بعضی مسلمانان موجود است و آن اینکه بعد از نماز استخاره و دعای آن توقع دارند که در رابطه به تصمیم که پیشرو دارند خواب ببینند. این مفکوره از نگاه شرعیی کدام ثباتی ندارد ، بلکه در آن امکان زیان هم دیده میشود. زیرا شیطان میتواند انسان را به ذریعه خواب فریب بدهد و او را از تصمیمی که در آن خیر اوست دور کند.
نتیجه استخاره به چندین شکل ظاهر شده میتواند. بطور اساسی بعد از اجرای نماز استخاره پیگیر آن تصمیمی شوید که دل تان به آن زیادتر گرایش پیدا کرده باشد و در آن احساس گواهی خوش و سکون داشته باشید. بعلاوه شاید دریابید که در اوضاع تعغیراتی رخ داده باشد که از آنرو شاید منفعت و یا نقصان ءی کار واضح گردد. قابل ذکر است که بعد از نماز استخاره و خیر خواستن از خداوند از تصمیم گرفتن انصراف نورزید زیرا دلالت میکند به نپزیرفتن هدایت از جانب خداوند. و دیگر اینکه قبل از نماز استخاره باید دل و حواس تان پاک باشد، یعنی پیش از استخاره تصمیم تانرا نگرفته باشید طوریکه بعد از استخاره خواهی نخواهی ملتفت پیروی آن تصمیم باشید. و اگر بعد از استخاره بازهم دل تان به یکی از آن دو عمل گواهی نداد، استخاره تانرا تکرار کنید.

دعای نماز استخاره

نماز استخاره ذات الرقاع کیفیتش چنین است که هرگاه کاری را اراده کردی، شش ورقه آماده‏ کن، در سه ورقه بنویس:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ خِیَرَةٌ مِنَ اللَّهِ الْعَزیزِ الْحَکیمِ لِفُلان بْنِ فُلان اِفْعَلْ

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‏اش همیشگی است،خیرخواهی است از خداوند عزیز حکیم فلان فرزند فلان،انجام بده.

و در سه ورقه دیگر بنویس:

لاتَفعَل

انجام نده

سپس آنها در زیر جانماز خود می‏ گذاری، و دو رکعت نماز به جا می‏ آوری،چون از نماز فراغت یافتی،سجده می‏ کنی، و در سجده صد بار می‏ گویی:

اَسْتَخیرُ اللَّهَ بِرَحْمَتِهِ خِیَرَةً فی عافِیَةٍ

خیر می‏ خواهم از خداوند به رحمتش،خیرخواهی در عافیت

آنگاه می نشینی و می گویی :

اَللّهُمَّ خِرْلی وَاخْتَرْلی فی جَمیعِ اُمُوری فی یُسْرٍ مِنْکَ وَ عافِیَةٍ

خداوند ابراهیم خیر بخواه،و در همه امورم، در آسانی و عافیت از جانب خود خیر برگزین

سپس ورقه ای زیر جانماز را با هم مخلوط می کنی، و یکی ‏یکی بیرون‏ می‏ آوری، هرگاه سه افعل دنبال هم بیرون آمد، آن کار را که اراده کرده ‏ای به جای می‏ آوری، و اگر سه لا تفعل بیرون‏ آمد به جا نیاور،و اگر یکی افعل بیرون آمد،و دیگر لا تفعل، تا پنج ورقه بیرون بیاور و به آن دقت کن، اگر سه افعل است‏ و دو لا تفعل بجا آورد، و اگر برعکس است انجام نده.

شیوه خواندن نماز استخاره:

نماز استخاره دو رکعت می باشد زمان و مکان آن قیود ندارد، در هنگام روز یا شب در مسجد یا منزل می تواند نماز استخاره خوانده شود. بعد از سوره فاتحه هر آیاتی که می خواهد از قرآن پاک بخواند و بعد از ختم دو رکعت نماز خداوند را ثناء و صفت زیاد بگوید و به پیامبر مبارک محمد (ص) درود و صلوات بفرستد و سپس دعای ذیل را بخواند. لازم است که متن عربی آن را یاد داشته باشیم و معنی آن را بدانیم اما کسانی که به عربی آن را خوانده نمی توانند. متن دری آن را بخوانند.

للَّهُمَّ إنِّی أَسْتَخِیرُکَ بِعِلْمِکَ , وَأَسْتَقْدِرُکَ بِقُدْرَتِکَ , وَأَسْأَلُکَ مِنْ فَضْلِکَ الْعَظِیمِ فَإِنَّکَ تَقْدِرُ وَلا أَقْدِرُ , وَتَعْلَمُ وَلا أَعْلَمُ , وَأَنْتَ عَلامُ الْغُیُوبِ , اللَّهُمَّ إنْ کُنْتَ تَعْلَمُ أَنَّ هَذَا الأَمْرَ (حاجت اینجا ذکر شود ) خَیْرٌ لِی فِی دِینِی وَمَعَاشِی وَعَاقِبَةِ أَمْرِی أَوْ قَالَ :عَاجِلِ أَمْرِی وَآجِلِهِ , فَاقْدُرْهُ لِی وَیَسِّرْهُ لِی ثُمَّ بَارِکْ لِی فِیهِ , اللَّهُمَّ وَإِنْ کُنْتَ تَعْلَمُ أَنَّ هَذَا الأَمْرَ (هنا تسمی حاجتک ) شَرٌّ لِی فِی دِینِی وَمَعَاشِی وَعَاقِبَةِ أَمْرِی أَوْ قَالَ :عَاجِلِ أَمْرِی وَآجِلِهِ , فَاصْرِفْهُ عَنِّی وَاصْرِفْنِی عَنْهُ وَاقْدُرْ لِی الْخَیْرَ حَیْثُ کَانَ ثُمَّ ارْضِنِی بِهِ . وَیُسَمِّی حَاجَتَهُ ) وَفِی روایة ( ثُمَّ رَضِّنِی بِهِ) ).

در هنگام روز یا شب در مسجد یا منزل می تواند نماز استخاره خوانده شود

شرح نماز استخاره و دعای ذیل از جابر ابن عبدالله (رض) روایت شده که فرمودند:رسول الله (ص) ما را یاد میداد که نماز استخاره را در هر مورد بخوانیم ، مثل که او سوره های قران را به ما یاد میداد. می فرمودند که هر گاه یکی از شما در موردی گرفتن تصمیمی نگرانی دارد پس او را بگذارید تا دو رکعت نماز استخاره بخواند و سپس بگوید:

الهی خیر خود را از علم خودت می خواهم، توانایی آنرا از قدرت خودت می خواهم. و از خودت طلب می کنم از سخاوت بزرگت. توانا توئی و من نا توانم. دانا توئی و من نمی دانم. و خودت عالم غیب استی.

الهی اگر خودت خیر دین و دنیا و خیر عاقبت کار مرا در این موضوع می بینی ( و در این جاه ذکرآن موضوع را کند) آن را برایم مقدر گردان و آن را برایم آسان گردان و پس آن را برایم با برکت گردان. و اگر در علم خودت این موضوع برای دین و دنیا ام و عاقبت کارم مضر است آنرا از من بر گردان و مرا از آن. و خیر را بر من روا داشته باش هر جاه که باشد و من را بر آن راضی گردان.

حدیث صحیح بخاری شریف

خواندن نماز استخاره برای ما یک نعمت گرانبها است از جانب خداوند، یک فرصت است برای التماس به خداوند و آرزوی هدایت الهی. نماز استخاره یک تحفه است برای همه مسلمانان اما با کمال تاسف بسیار مردم از این حقیقت پی نبردند از دوست و آشنا و والدین مشوره می گیرند اما متوجه نمی شوند که با ادای نماز استخاره رضایت خداوند و خیر کار خود را جویا شوند.

در استخاره نیاز است که هدایت و موفقیت خود را از دربار خداوند بخواهیم. اگر بعد از یک نماز استخاره اطمینان خاطر حاصل نشد، باز خواندن نماز استخاره را تکرار کنید و هر بار با خشوع از تهی دل با خلوص نیت و فروتنی از خداوند استدعا کنید تا خداوند قلب تان را بطرف تصمیم درست باز کند.

این صحبت را با یاد آوری یک حدیث مبارک در رابطه به نماز استخاره و یک آیت از کلام پاک که ما را دعوت می کند تا به خداوند مهربان اعتماد کنیم. خوشبختی اولاد آدم در راضی بودن است در آن چیزی که خداوند برایش مقدر کرده و بد بختی او نسبت به عدم استخاره و نا رضایتی در مقابل آنچه خداوند برایش مقدر کرده است.

اما در مورد قبولی و نتیجه استخاره، چند حالت ممکن است برای او رخ دهد:
1- اگر آن مسئله برایش خوب باشد، قلبش برای انجام آن منشرح میشود و میل پیدا میکند، پس آنرا انجام میدهد، و این نظر جمهور اهل علم میباشد.
2- اگر آن مسئله برایش بد باشد، قلبش برای انجام آن منقبض میشود و نفرت و یا کراهت پیدا میکند، پس آنرا ترک میکند، و این نظر جمهور اهل علم میباشد.
3- بعضی از علماء نظرشان بر اینست که پس از استخاره ضروری نیست که برای انجام آن مسئله قلبش منشرح و یا منقبض شود، و فقط کارش را ادامه میدهد اگر برایش خیر باشد ادامه پیدا میکند و اگر برایش شر باشد از آن منصرف کرده خواهد شد، ولی این قول چندان قوی نیست و نظر جمهور اهل علم در مورد نتیجه استخاره که ذکر شد قویتر و راجحتر میباشد.
4- از شروط قبولی استخاره این نیست که حتما باید خوابی در مورد انجام و یا ترک مسئله ای را ببیند، ولی احتمال دارد که کسی خوابی نیز پس از استخاره ببیند که تعبیرش بیانگر انجام و یا ترک آن مسئله باشد، ولی تعبیر آن خواب را باید از معبرین خواب برسید تا مفهوم آنرا برایش بازگو کنند.
5- اگر حالت انقباض و یا انبساط قلب برایش رخ ندهد، استخاره را تکرار میکند، ولی حد اکثر سه بار استخاره را انجام دهد، زیرا بیشتر از آن حالت وسواس به او رخ میدهد، و این سه بار تکرار کردن در حدیث پیامبر صلی الله علیه و سلم وارد نشده است ولی عبدالله ابن زبیر رضی الله عنه آنرا انجام داده است، ولی بهر حال سعی کند استخاره را در اوقات استجابت دعا انجام دهد مثلا سحرگاه، ما بین اذان و اقامه در مسجد و غیره، زیرا استخاره نوعی دعا میباشد و در این اوقات دعا بیشتر اجابت میشوند.
6- اگر باز هم برایش انجام و یا ترک آن مسئله اثری در قلبش ندید، پس آن کار را ترک میکند و یا انجام میدهد و اگر برایش خیر باشد کار برایش آسانتر میشود و ادامه پیدا میکند، و اگر خیر نباشد با موانعی روبرو میشود و از آن منصرف کرده میشود، ولی بهتر است که مسئله اش را با اهل علم و حکمت و دلسوز مشورت کند تا او را بهتر راهنمایی کنند، زیرا همانطور که میگویند:“ما خاب من استخار و ما ندم من استشار”، یعنی:“کسی که استخاره میکند زیان نمیبیند و کسی که مشورت میکند پشیمان نمیشود”.

توضیح:

برای نتیجه استخاره خواب ضرور نیست، امام نووی رحمه الله می گوید:“بعد از استخاره باید بدانچه که دلش بر آن قرار می گیرد عمل کند، نه بدانچه قبلا پیش از استخاره مورد نظر و آرزویش بوده و لذا دلش بر آن قرار می گیرد. استخاره کننده اصولا اختیار خود را به خداوند وا می گذارد و اختیار خویش را رها می سازد تا خداوند او را به راه نیک هدایت نماید والا نمی تواند در طلب خیر از خدا و تبری از علم و قدرت خویش و نسبت دادن آن به خداوند، صادق و راستین باشد. اگر راست می گوید، بعد از استخاره روا نیست به تلاش و کوشش و انتخاب خویش متکی باشد. ( بلکه خواست خود را بدانچه که خداوند دل او را، برایش منشرح می سازد موکول نماید) . - و دلش بهر جهت متمایل شد، بدان عمل کند و بر خداوند متوکل باشد.” (فقه السنه سید سابق)