شرایط دریافت مستمری از کارافتادگی از بیمه تامین اجتماعی

شرایط برخورداری از مستمری ازکارافتادگی

ازکارافتادگی طبق قانون تامین اجتماعی، کاهش قدرت و توانایی بیمه شده یا کارگر برای انجام کار است، به نحوی که نتواند درآمد قبل از ازکارافتادگی را به دست آورد .در این مطلب می خواهیم شما را با شرایط برخورداری از مستمری ازکارافتادگی غیرناشی از کار آشنا کنیم.

مستمری ازکارافتادگی در چه شرایطی برقرار می شود

ازکارافتادگی به دو دسته ازکارافتادگی کلی و از کارافتادگی جزئی تقسیم می شود .

1 - ازکارافتادگی کلی عبارت است از کاهش قدرت کار بیمه شده به نحوی که نتواند با اشتغال به کار سابق یا کار دیگری بیش از یک سوم درآمد قبلی خود را به دست آورد .

ازکارافتادگی کلی خود به دو دسته ازکارافتادگی کلی ناشی از کار و ازکارافتادگی کلی غیرناشی از کار تفکیک می شــود .
در مورد اول خدمات سازمان تامین اجتماعی (بازنشستگی و خدمات درمانی) بدون توجه به سن و سابقه فرد ارائه می شود ولی در مورد ازکارافتادگی غیرناشی از کار شرایط خاصی لازم است که در ادامه آن ها را توضیح خواهیم داد .

2 - ازکارافتادگی جزئی عبارت است از کاهش قدرت کار بیمه شده به نحوی که با اشتغال به کار سابق یا کار دیگر فقط قسمتی از درآمد خود را به دست آورد.این نوع ا زکارافتادگی فقط مربوط به حوادث ناشی از کار و بیماری های حرفه ای اســت و بیماری های عادی را شامل نمی شــود .
در ازکارافتادگی جزئی مبلغی به عنوان کمک پرداخت می شود و فرد می تواند به کار نیز اشتغال یابد. دوره دریافت مستمری ازکارافتادگی جزو ســابقه منظور نمی شود و فرد باید با اشتغال مجدد خود را بیمه کند .

برای درخواست مستمری از کار افتادگی، چه شرایطی باید داشت

علی رغم تلاش های صورت گرفته، چنانچه بر اثر حادثه یا بیماری، قدرت بیمه شده برای ادامه کار کاهش یابد و نتواند درآمد قبلی خود را کسب کند، سازمان تامین اجتماعی، فرد را تحت پوشش حمایت های ازکارافتادگی قرار می دهد .

ازکارافتادگی -که جزء تعهدات پیش بینی شده در قوانین بیمه های اجتماعی، از جمله در قانون تامین اجتماعی بند «د» ماده 3 قانون) است- در زمره تعهدات بلندمدت قرار دارد و از آنجا که بیماری ها و حوادث، به عنوان عوامل مهم در بروز ازکارافتادگی محسوب می شوند، با لحاظ میزان آسیب های جسمی و روحی واردشده به فرد، به انواع کلی، جزئی و غرامت مقطوع نقص عضو تقسیم می شود .

آشنایی با شرایط برخورداری از مستمری ازکارافتادگی

طبق ماده 75 قانون تامین اجتماعی، «بیمه شده ای که ظرف 10 سال قبل از وقوع حادثه غیر ناشی از کار یا ابتلا به بیماری (تاریخ شروع بیماری منجر به ازکارافتادگی) حداقل حق بیمه یک سال کار را -که متضمن حق بیمه 90 روز کار ظرف یک سال قبل از وقوع حادثه یا بیماری منجر به ازکارافتادگی است- پرداخت کرده باشد، در صورت ازکارافتادگی، حق استفاده از مستمری ازکارافتادگی کلی غیر ناشی از کار ماهانه را خواهد داشت .»

به زبان ساده تر، جهت برقراری مستمری ازکارافتادگی غیر ناشی از کار، دو شرط زیر به طور همزمان لازم است :

1 - دارابودن حداقل یک سال ( 365 روز) سابقه پرداخت حق بیمه ظرف 10 سال قبل از تاریخ حادثه یا شروع بیماری منجر به ازکارافتادگی

2 - دارابودن حداقل 90 روز سابقه پرداخت حق بیمه ظرف یک سال قبل از تاریخ حادثه یا شروع بیماری منجر به ازکارافتادگی

بدیهی است چنانچه یکی از دو شرط فوق تحقق یابد، امکان برقراری مستمری ازکارافتادگی کلی غیرناشی از کار، میسر نیست .

ضمنا جهت برقراری مستمری ازکارافتادگی در اثر حادثه ناشی از کار، نیازی به احراز شرایط ماده 75 قانون نیست و این نوع مستمری با دارابودن حتی یک روز سابقه، برابر مقررات برقرارشده و خسارت واردشده به تامین اجتماعی، با توجه به میزان تقصیر کارفرما در حادثه منجر به ازکارافتادگی بیمه شده، براساس ماده 66 قانون تامین اجتماعی، از وی (کارفرما) مطالبه و وصول می شود .

یک کارشناس تامین اجتماعی در پاسخ به این پرسش که «با 50 سال سن و 9 سال سابقه پرداخت حق بیمه، در کمیسیون بدوی و تجدیدنظر، با میزان بیش از 66 درصد، ازکارافتاده کلی شده ام. ولی با توجه به تاریخی که در کمیسیون های مذکور به عنوان تاریخ شروع بیماری منجر به ازکارافتادگی بنده تعیین شده، به علت عدم احراز شرایط ماده 75 قانون، مستمری ازکارافتادگی کلی برای اینجانب برقرار نشده است. با توجه به عدم توانایی جسمی جهت اشتغال و ادامه بیمه پردازی، تکلیف من چیست؟» می گوید:بر اساس بخشنامه 65 مستمری ها، بیمه شدگانی که دارای حداقل 10 سال سابقه پرداخت حق بیمه بودند و در اجرای مقررات جاری، طبق آرای کمیسیون های پزشکی موضوع ماده 91 قانون تامین اجتماعی، ازکارافتاده کلی شناخته شده، و حائز شرایط دریافت مستمری نشده اند (فاقد شرایط ماده 75 قانون به شرح بالا بوده اند.) و سن مرد، کمتر از 60 سال و سن زن، کمتر از 55 سال است، مشمول دریافت مستمری بازنشستگی به نسبت سنوات پرداخت حق بیمه (بدون الزام به رعایت ماده 11 قانون مبنی بر الزام به حداقل دستمزد رساندن مبلغ مستمری هر سال) خواهند بود .

با شرایط برخورداری از مستمری ازکارافتادگی آشنا شوید

اما اگر میزان سابقه پرداخت حق بیمه افراد فوق، کمتر از 10 سال باشد، متقاضیان دریافت مستمری می توانند با پرداخت حق بیمه سنوات کمتر از 10 سال سهم بیمه شده و کارفرما (با نرخ 33 درصد حداقل دستمزد سال پرداخت مابه التفاوت) از مزایای بازنشستگی با 10 سال سابقه (بدون الزام رعایت ماده 111 قانون) بهره مند شوند .

چه نوع سوابقی در احراز شرایط ماده 75 قانون جهت برقراری مستمری ازکارافتادگی غیرناشی از کار موثر است؟

1 - سوابق اشتغال و پرداخت حق بیمه به واسطه اشتغال

2 - سوابق غرامت دستمزد ایام بیماری و بارداری

3 - سوابق ایام دریافت مقرری بیمه بیکاری

4 - سوابق مدت خدمت نظام وظیفه و حضور در جبهه بیمه شدگان

5 - کلیه سوابق منتقله از سایر صندوق ها پس از پرداخت مابه التفاوت

6 - پرداخت حق بیمه در قالب گروه های خاص بیمه ای

7 - سوابق پرداخت حق بیمه به صورت اختیاری

8 - بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد با نرخ حق بیمه 20 درصد (بیمه بازنشستگی، ازکارافتادگی کلی و فوت - 18 درصد سهم بیمه شده + 2 درصد سهم دولت )

9 - سوابق بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد قبل از تاریخ اول فروردین 1374

10 - بیمه ایرانیان خارج از کشور با نرخ 20 درصد (بیمه بازنشستگی، ازکارافتادگی کلی و فوت – 18 درصد سهم بیمه شده + 2 درصد سهم دولت)

11 - سوابق پرداخت حق بیمه بافندگان قالی، قالیچه، گلیم و زیلو با نرخ 14 درصد در صورتی که مطابق ضوابط مقرر در بخش اول ماده 36 آیین نامه اجرائی قانون بیمه های اجتماعی قالیبافان، بافندگان فرش و شاغلان صنایع دستی شناسه دار (کددار) به سابقه کامل تبدیل شود. در غیر این صورت، به نسبت 50 درصد سنوات پرداخت حق بیمه، ملاک عمل خواهد بود .

کلیه بیمه شدگان اعم از اجباری، اختیاری، مشاغل آزاد و ... که از آخرین پرداخت آنان بیش از سه ماه و یک روز سپری نشده باشد، می توانند با ارائه درخواست و پرداخت مابه التفاوت حق بیمه، نسبت به تبدیل سوابق قانون بیمه بازنشستگی، فوت و ازکارافتادگی بافندگان قالی، قالیچه، گلیم و زیلو مصوب سال 76 مجلس شورای اسلامی با نرخ 14 درصد به سوابق کامل اقدام کنند .