لیست کامل اسم های حضرت زهرا و معنی القاب فاطمه زهرا(س)

نام های حضرت زهرا

فاطِمه(س) دختر پیامبر اسلام(ص) و خدیجه کبری(س) و همسر امام علی(ع) است که دوازده امام شیعیان از نسل ایشان پابرجا مانده است. برای فاطمه(س) القاب و اسامی متعددی یاد شده است، در این بخش از دین و مذهب نمناک علت نامگذاری حضرت فاطمه(س) و اسامی قرآنی و القاب آن حضرت را ذکر کرده ایم.

چرا پیامبر نام دخترشان را فاطمه گذاشتتد؟

حضرت زهرا (س) یکی از پنج بانوی قدسی تاریخ جهان به شمار می‌رود،پدر بزرگوار حضرت زهرا (س) خاتم پیامبران الهی و برترین مخلوق خداوند و مادرش خدیجه، از زنان بزرگ و شریف قریش و نخستین بانویی بود که به اسلام گروید و تمامی ثروت و دارایی خود را برای خدمت به اسلام و مسلمانان صرف کرد. در روایات زیر دلیل نامگذاری دخت نبی اسلام ذکر شده است.

پیامبر خدا (ص) فرمودند:

دخترم به این دلیل فاطمه نامیده شده است که خداوند عزّ و جلّ او و دوستدارانش را از آتش [دوزخ] به دور داشته است.(بحارالانوار 12/43 )

روایتی دیگر در مورد انتخاب اسم حضرت زهرا(س)

از حضرت صادق علیه السلام پرسیدم :چرا فاطمه را زهراء (درخشان) نامیده اند؟

حضرت فرمود :چون وقتی در محرابش به نماز می ایستاد، نور او برای اهل آسمان چنان می درخشید که نور ستارگان برای اهل زمین می درخشد. (معانی الأخبار :64 / 15)

حضرت فاطمه چند اسم دارد؟

الإمامِ الصادِق علیه السلام:

لِفاطِمَةَ سَلامُ اللّه ِ عَلَیها تِسعَةُ أسماء عِندَ اللهِ عزّ و جلّ :فَاطِمَةُ وَ الصِّدیقَةُ و المُبارِکَةُ و الطّاهِرَةُ و الزَّکیَّةُ و الرَّضیَّةُ و المَرضیَّةُ والُمحَدَّثَةُ و الزَّهراءُ.

امام صادق علیه السلام :فاطمه علیها السلام، در نزد خداوند عزّ و جلّ نُه اسم دارد :فاطمه، صدّیقه، مبارکه، طاهره، زکیّة، رضیّه، مرضیّه، مُحدِّثه، و زهراء. (خصال صدوق، ج 2، ص 414.)

القاب حضرت زهرا

در منابع حدیثی و زیارات، نام ها و القاب متعددی برای حضرت فاطمه(س) شمرده شده است. (ابن شهرآشوب، المناقب، ج3، ص357) که عبارتند از:

1.زَهراء،2.عَذراء،3. معصومَه،4. حَوراء إنسیّه،5. حُرَّه،6. مُبارَکه، 7.بَتُول، 8. طاهِرَه،9. حَصَان، 10.زََکیَّه، 11. مَریم کُبری، 12. راضیَه، 13. صِدّیقَه، 14. مَرضیَّه، 15. نوریَّه، 16. رَضیَّه، 17. سَماویَّه، 18. سَیدة نِساء العالَمین، 19. حانیَه،20. مَنصورَه، 21. مُحَدَّثَه،22. زاهِدَه، 23. طَیّبَه 24. اُمّ اَبیها، 25. تَقیَّه، 26. بَرَّه، 27. مُطَهَّرَه، 28. شَهیدَه، 29. صادِقَه، 30. رَشیدَه، 31. فاضِلَه، 32. نَقیَّه، 33.عَلیمَه34. مَهدیَّه،35. صَفیَّه، 36.عابدَه، 37. مُتَهَجِّدَه، 38. قانِتَه

در برخی منابع متاخر القاب دیگری نیز برای حضرت فاطمه(س) ذکر شده است از جمله:

سیدة، مصلّیة، قائمة، شاهدة، صائمة، ولیة، زاکیة، سلیمة، حلیمة، حبیبة، جمیلة، حفیفة، صالحة، مصلحة، صبیحة، محمدة، نصیبة، مجیبة، شریفة، مکرمة، عالمة، فاتحة، مُنعِمة، داعیة، معلمة، شافعة، مشفقة، جاهدة، ناصحة، مجتهدة، راقیة، ناصیة، حاضرة، وافیة.( انصاری زنجانی، الموسوعة الکبری،ج18، ص346)

کوثر نیز از القاب حضرت زهرا است که از سوره کوثر گرفته شده است.(انصاری زنجانی، الموسوعة الکبری، ج22، ص25)

احمد رحمانی همدانی نیز در کتاب فاطمة الزهراء بهجة قلب المصطفی از کتاب «زینب الکبری» نقدی، «خصائص الزینبیة» جزائری، دیوان «الأنوار القدسیة» محمدحسین غروی اصفهانی و «عقیلة الوحی» سید عبدالحسین شرف‌الدین، 49 لقب برای حضرت فاطمه(س) نقل کرده است.( رحمانی همدانی، فاطمة الزهراء بهجة قلب المصطفی(ص)، 636-637)

مشهورترین القاب حضرت زهرا(س)

زهرا، صدّیقه، مُحَدَّثه، بَتول، سیدة نساء العالمین، منصوره، طاهره، مُطهّره، زَکیّه، مبارکه، راضیه، مرضیه از مشهورترین القاب فاطمه‌اند. (کلینی، الکافی، 1363ش، ج1، ص240)

اسامی حضرت فاطمه زهرا با معنی

در ادامه اسامی و القاب حضرت زهرا (س) را با معنی ذکر کرده ایم:

کوثر:صاحب خیر فراوان، صاحب فرزندان پر خیر

حانیه:دلسوز فرزندان

معصومه:نگهداشته شده از هر گناه

منصوره:یاری شده، خداوند او را یاری کرده است

فاطمه :از شر و از دوزخ بریده است.

طاهره:پاک و پاکیزه از نقایص و صفات ناپسند.

زکیه:رشد یافته و رشد یابنده در جنبه کمالات و خیرات.

مبارکه:صاحب خیر و برکت در علم و فضل و کمالات و نسل.

صدیقه :بسیار راستگو و درست.

مرضیه:مورد پسند خدا و اولیای او.

محدثه:زنی که فرشته الهی با او سخن می گوید.

زهراء :کسی که از او نور و درخشندگی متجلی می شود، فروغ تابان معرفت، نمونه روشن خداپرستی است و نُوُرها اشتقّ مِن نور عظمه اله.

محتشمه:با حشمت و احترام

مطهره:پاکیزه شدن

حکیمه:با حکمت و دارای فهم و ادراک حکیمانه

رئوفه:دلسوز و مهربان

حنّانه:غمخوار و با محبّت

فهیمه:با فهم

عقیله:خردمند

محزونه:غمگین

سیدة:بانوی بزرگواری که سروری دارد

جمیلة:زیبا

جلیلة:بزرگ

سیدة نساء العالمین:بانوی بانوان جهانیان

انسیة الحوراء:انسان بهشتی

ممتحنة:آزمایش شده

کریمة:بزرگوار

رحیمة:با محبت ومهربان

شریفة:شرافتمند

حبیبة:دوست وبا محبت

محترمة:گرامی و مورد احترام

اُمّ الخیرة:مادر نیکوکاران

تفّاحة الجنّة:سیب بهشتی

بنت المصطفی:دختر حضرت مصطفی (صلی الله علیه و آله)

صفوة ربّها:برگزیده‌ی پروردگار

موطن الهدی:جایگاه هدایت

صابرة:پایدار

سلیمة:بی عیب ونقص

مکرمة:بزگوار وگرامی

صفیة:برگزیده

عالمة:دانشمند

علیمة:دانا

مغصوبة:کسی که حقش غصب شده

مظلومة:ستمدیده

میمونة:خوش یمن وبابرکت

معظّمة:بزرگوار، گرامی

حاملة البلوی بغیر شکوی:بلا کش نستوه بی شکوه و شکایت

آیة النّبوّة:نشان نبوّت

شهیدة:شهید شده

عفیفة:پاکدامن

قانعة:کم توقع

رشیدة:کامل

شفیعة العصاة:شفاعت کننده‌ی گناهکاران

قرّة العین المصطفی:نور چشم پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله)

قوّامة:شب زنده دار

باکیة:گریه کننده

بقیة النّبوّة:باز مانده‌ی پیامبری

بضعة المصطفی:پاره‌ی تن پیامبر (صلی الله علیه وآله)

صوّامة:بسیار روزه گیر

عطوفة:با عاطفه و محبّت

بِرّة:نیکوکار

شفیقة:دلسوز و مهربان

إنانة:دردمند

مهجة المصطفی:خون زندگی و قلب مصطفی (صلی الله علیه وآله)

والدة الصّبتین:مادر دو نواده‌ی پیامبر

دوحة النّبی:شاخسار پیامبر

نور سماوی:نور آسمانی

زوجة الوصی:همسر جانشین پیامبر

بقیة المصطفی:بازمانده‌ی حضرت رسول (صلی الله علیه وآله)

مکروبة:دل شکسته

علیلة:بیمار و مریض

عابدة:پرستنده

زاهدة:پارسا

حلیفة العبادة و التقوی:قسم خورده‌ی پرستش و پرهیزکاری

حبیبة الله:محبوب خدا

بنت الصّفوة:دخترِ برگزیده

رکن الهدی:پایه‌ی هدایت

بدر تمام‌:ماه شب چهارده

غرّة غراء:سپید رویِ نورانی

درّة بیضاء:گوهر تابناک

روح أبی‌ها:روان پدر بزرگوارش حضرت رسول (صلی الله علیه وآله)

واسطة قلّادة الوجود:حلقه‌ی اتصال زنجیر هستی

درّة البحر الشّرف و الجود:درّ دریای شرافت و سخاوت

عین الله:دیده‌ی خدایی

مکینة فی عالم السّماء:دارنده‌ی جایگاه در عالم آسمان

جمال الآباء:موجب زیبایی پدران

شرف الأبناء:افتخار برای فرزندان

درّة البحر العلم و الکمال:درّ دریای دانش و کمال

جوهرة العزّ و الجلال:گوهر تابناک عزّت و بزرگوار

مجموعة الماصر العلّیّة:گرد آورنده‌ی یادگار‌های برین

مشکوة نور الله:چراغدان نور الهی

لیلة القدر:شب قدر:طبق روایت منزلت حضرت زهرا (س) همانند "لیلةالقدر” است

زجاجة:شیشه وچرغدان نور الهی

ولیة الله:دوست خدا و کسی که خدا او را، ولی قرار داده

سرّ الله:راز نهانی خدا

امینة الوحی:امین وحی الهی

کعبة الآمال لأهل الحاجة:کعبه آرزو‌های نیازمندان

لیلة مبارکة:شب با برکت (که همان شب قدر است)

سرّ العظمة:راز بزگی وبزگواری

مکسورة الضلع:پهلو شکسته

رضیض الصّدر:سینه شکسته

مغصوبة الحق:کسی که حقش غصب شده است

خفی القبر:کسی که قبرش پنهان است

مجهولة القدر:قدر ناشناخته

ابنة من صلّت به الملائکة:دختر آن کس که فرشتگان به او اقتدا کرده و نماز خواندند

قرار قلب امّها المعظّمة:آسایش بخش دل مادر بزگوارش

عالیة المحلّ:بلند جایگاه

حصان:کسی که عفیف است و پاکدامن.

حره :کسی که ازاد از وابستگی به خاک و رمل و شوایب ان است.

عذرا:بکر و باکره.