شبگرد مصری چیست و کجاست؟ | بازگشت پرنده کمیاب به ایران بعد از دهه‌ها

بازگشت شگفت‌انگیز پرنده شبگرد مصری به ایران بعد از ۶۰ سال | همه چیز درباره صدای، قیمت و زیستگاه این پرنده نادر

در اتفاقی کم‌نظیر، پرنده شبگرد مصری (Caprimulgus aegyptius) پس از حدود شش دهه غیبت، دوباره در طبیعت ایران مشاهده شد. این پرنده زیبا که به‌دلیل رفتار شبانه، چشمان درخشان و صدای خاصش شهرت دارد، در استان گیلان رؤیت شده و توجه بسیاری از پرنده‌نگران را به خود جلب کرده است.

مشخصات ظاهری و ویژگی‌های رفتاری شبگرد مصری

شبگرد مصری یا همان «شبگرد دشتی»، یکی از پرندگان کوچک و استتارگر شب‌زی است. طول بدنش حدود ۲۵ سانتی‌متر و رنگ پرهایش به خاکی و بژ مایل است تا بتواند در بیابان‌های باز و خشک پنهان شود.
چشم‌های بزرگ، منقار پهن و بال‌های بلند از ویژگی‌های بارز آن است. این پرنده در شب فعال است و با پرواز نرم و بی‌صدا به شکار حشرات می‌پردازد.

صدای شبگرد مصری؛ زمزمه‌ای از دل بیابان

صدای پرنده شبگرد مصری معمولاً به‌صورت زمزمه یا تکرار آرام «چیر–چیر» شنیده می‌شود و در شب‌های آرام بیابان‌ها طنین خاصی دارد. کارشناسان می‌گویند صدای شبگرد نقش مهمی در جذب جفت در فصل تولیدمثل دارد و شنیدن آن برای طبیعت‌دوستان تجربه‌ای خاص است.

زیستگاه، تغذیه و رفتار شبگرد

غذای پرنده شبگرد مصری بیشتر شامل حشرات پرنده مانند پروانه‌ها، سوسک‌ها و ملخ‌هاست. این گونه معمولاً در بیابان‌ها و تپه‌های شنی با پوشش گیاهی پراکنده زندگی می‌کند و در طول روز روی زمین استراحت می‌کند.
در ایران، زیستگاه احتمالی آن استان‌های جنوبی و دشت‌های کم‌درخت است، اما مشاهده اخیر در گیلان نشان می‌دهد که مسیر مهاجرت این پرنده در حال گسترش است.

قیمت شبگرد مصری در بازار حیوانات زینتی

در برخی بازارهای غیررسمی، قیمت پرنده شبگرد مصری بسته به سن، سلامت و نادر بودنش متغیر است و ممکن است به چند میلیون تومان برسد. با این حال، کارشناسان محیط زیست هشدار می‌دهند خرید و فروش پرندگان مهاجر نادر غیرقانونی است و موجب آسیب به اکوسیستم طبیعی می‌شود.

اهمیت بازگشت شبگرد مصری به ایران

مشاهده دوباره این گونه پس از ۶۰ سال، نشانه‌ای از بهبود شرایط زیستگاهی در ایران است. حضور شبگرد مصری در گیلان، امید تازه‌ای برای علاقه‌مندان به پرنده‌نگری و حفاظت از حیات‌وحش به همراه آورده است.

جمع‌بندی

بازگشت شبگرد مصری پس از سال‌ها، یک هشدار و امید همزمان است — نشانه‌ای از توان طبیعت برای احیا، اما در عین حال یادآوری اهمیت حفاظت از زیستگاه‌های طبیعی. شنیدن صدای آرام این پرنده در شب‌های گیلان، شاید بهترین پاداش برای مراقبت از محیط زیست باشد.