ناصر تقوایی درگذشت | علت مرگ کارگردان دایی‌جان ناپلئون و بیوگرافی

ناصر تقوایی درگذشت | زندگی، آثار و علت مرگ کارگردان دایی‌جان ناپلئون

ناصر تقوایی، کارگردان، نویسنده و عکاس برجسته سینمای ایران، در سن ۸۴ سالگی درگذشت. این فیلم‌ساز مؤلف که با ساخت مجموعه ماندگار دایی‌جان ناپلئون در تاریخ تلویزیون ایران جاودانه شد، از مهم‌ترین چهره‌های تأثیرگذار بر سینمای اجتماعی و ادبی ایران بود.

علت درگذشت ناصر تقوایی

به گزارش خانه سینما و بر اساس اعلام مرضیه وفامهر، همسر این هنرمند، ناصر تقوایی روز سه‌شنبه در بیمارستان نیکان تهران به دلیل عوارض ناشی از بیماری درگذشت. خبر درگذشت این فیلم‌ساز واکنش‌های گسترده‌ای در میان هنرمندان و دوستداران سینما برانگیخت.

بیوگرافی ناصر تقوایی

ناصر تقوایی در ۲۲ تیر ۱۳۲۰ در شهر آبادان به دنیا آمد. او فعالیت هنری خود را با مستندسازی آغاز کرد و خیلی زود به عنوان چهره‌ای خلاق و نوگرا در تلویزیون شناخته شد. مجموعه‌ی تلویزیونی «دایی‌جان ناپلئون» (۱۳۵۵) اقتباسی از رمان ایرج پزشکزاد، نام او را در تاریخ فرهنگ ایران ماندگار کرد. این سریال هنوز هم از محبوب‌ترین آثار نمایشی تاریخ تلویزیون به‌شمار می‌رود.

آثار سینمایی شاخص ناصر تقوایی

از مهم‌ترین فیلم‌های او می‌توان به «ناخدا خورشید» (۱۳۶۵) اشاره کرد؛ اثری که با استقبال گسترده منتقدان روبه‌رو شد و جایزه پلنگ برنزی جشنواره فیلم لوکارنو ۱۹۸۸ را برای تقوایی به ارمغان آورد.

تقوایی نخستین فیلم بلند خود، «آرامش در حضور دیگران» (۱۳۴۷) را بر اساس داستانی از غلامحسین ساعدی ساخت که موفق به دریافت شیر نقره‌ای جشنواره ونیز شد. او با فیلم‌های «صادق کرده» (۱۳۵۱) و «نفرین» (۱۳۵۲) نگاه انتقادی و انسان‌محور خود را بیش از پیش تثبیت کرد.

در دهه‌های بعد، فیلم‌هایی چون «ای ایران» (۱۳۶۸) و «کاغذ بی‌خط» (۱۳۸۰) ادامه‌ی مسیر نگاه اجتماعی، فلسفی و دقیق این فیلم‌ساز مؤلف را نشان دادند.

آثار مستند و فعالیت‌های تلویزیونی

پیش از ورود به سینمای داستانی، ناصر تقوایی مجموعه‌ای از مستندهای تأثیرگذار همچون تاکسی‌متر، مشهد قالی، باد جن و اربعین را ساخت که جایگاه او را به عنوان مستندسازی صاحب‌سبک تثبیت کردند.

پروژه ناتمام کوچک جنگلی

از دیگر تجربه‌های مهم او پروژه‌ی ناتمام «کوچک جنگلی» بود که تولید آن توسط تلویزیون متوقف شد. سال‌ها بعد، متن سه‌جلدی این اثر منتشر شد و همچنان از مهم‌ترین فیلمنامه‌های ناتمام تاریخ تلویزیون ایران به شمار می‌آید.

میراث ماندگار ناصر تقوایی

اگرچه ناصر تقوایی در سال‌های پایانی عمر کمتر به فیلم‌سازی پرداخت، اما نام او همچنان در کنار بزرگ‌ترین کارگردانان ایرانی قرار دارد. نگاهی تیزبین، زبان ادبی، و ترکیب واقعیت اجتماعی با شاعرانگی تصویری، از ویژگی‌های متمایز آثار اوست.