راهنمای انتخاب و خرید مسواک مناسب برای کودک
دندان های نوزادی نقش یک راهنما را برای دندان های دائمی بزرگسالی ایفا می کنند، بنابراین حفظ سلامت دندان ها از همان دوران نوزادی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. بیشتر پزشکان به والدین توصیه می کنند، قبل از رویش دندان لثه های کودک را با یک گاز یا لیف مرطوب پاک کنند و پس از رویش اولین دندانهای شیری مسواک زدن را آغاز نمایند. برای پاک کردن و از بین بردن پلاک دندانی کودکان، باید از مسواک مناسب استفاده شود اما چه مسواکی برای نوزادن، کودکان و... مناسب است. اگر تمیز کردن دندان های کودکتان یکی از دغدغه های مهم شماست و نمی دانید چه مسواکی برای او بخرید، با مطالعه این بخش از بهداشت و سلامت نمناک یک مسواک خوب برای کودکتان انتخاب کنید.
اندازه برس مسواک
هنگام خرید مسواک معمولا اندازه آن برای بزرگسالان اهمیتی ندارد اما در انتخاب بهترین مسواک برای کودک بسیار مهم است. چرا؟ دهان های کوچک نیاز به برس های کوچکتر دارند. بسیاری از اوقات، تولیدکنندگان مسواک راهنمایی هایی را ارائه می دهند که نشان دهنده محدوده سنی است تا مصرف کنندگان بهره لازم را از یک محصول خاص ببرند.
والدین باید اندازه برس را با توجه به اندازه دهان فرزند خود ارزیابی کنند. مسواک مناسب باید به راحتی تمام قسمت جلویی و دو طرف دندان آسیاب کودک را پوشش دهد اگر یک مسواک تمام سطح دندان را پوشش ندهد، اندازه آن را در نظر بگیرید.
شکل و اندازه دسته مسواک
هنگام خرید مسواک برای کودکان دقت کنید که دسته آن بزرگ نباشد و طوری باشد که به آسانی در دست جای بگیرد. مواد تشکیل دهنده مسواک باید بی ضرر باشد و شکل مسواک طوری باشد که کودک را ترغیب به مسواک زدن نماید یعنی بهتر است مسواکی با طرح شخصیت کارتونی مورد علاقه کودک خریداری کنید.
قسمت موئی مسواک
- هنگام خرید مسواک به قسمت برس یا موئی مسواک توجه کنید، طول قسمت موئی مسواک باید 3 سانتی متر و عرض آن یک سانتی متر باشد.
- بر اساس کوچکی و یا بزرگی مسواک باید تعداد کلافهای موئی و یا نایلونی مسواک در حدود 20 تا 40 کلاف باشد.
- بر اساس نرمی و زبری موهای مسواک تعداد رشته های نایلونی و یا موئی در هر کلاف در حدود 20 تا 40 رشته است. اگر مسواک نرم باشد تعداد رشته های نایلونی و یا موئی در هر کلاف بیشتر است.
شکل قسمت موئی مسواک
مسواک هایی قابلیت تمیز کردن پلاک میکروبی و بقایای غذا از بین دندانها را دارند که قسمت موئی آنها به صورت 8 باشد یعنی قسمت جلوی مسواک یک کلاف و بعد بتدریج مثل مثلث کلافه ای قرار گیرند. نوک موهای مسواک نباید نوک تیزو ساینده باشد.
موهای مسواک چقدر باید نرم باشد؟
برای بچه ها باید از مسواک نرم استفاده کرد خصوصاً تا زمانی که روش های مسواک زدن صحیح را یاد بگیرند. انتخاب مسواکی با موهای نرم می تواند از لثه و مینای دندان حساس آنها در هنگام آسیب محافظت کند. مسواک زدن با موی نرم به ویژه برای کودکانی که تازه رویش دندان داشته اند اهمیت زیادی دارد، زیرا مسواک نرم برای لثه های ضعیف مناسب تر است.
مسواک برقی مناسب است یا دستی؟
یک سوال که معمولاً از ما پرسیده می شود این است:آیا مسواک های برقی برای دندان های کودکان مفید هستند؟ برای کودکان 3 سال به بالا مسواک های برقی می توانند گزینه مناسبی باشند. اگرچه مسواک های دستی و برقی هردو می توانند در تمیز کردن دندان ها و لثه ها مناسب عمل کنند اما مسواک های برقی می توانند راهی جدید برای تشویق بچه ها برای مسواک زدن باشند. مسواک های برقی مخصوص بچه ها رنگ های متنوعی دارند تا سرسخت ترین کودکان را فریب دهد.
و اما بهترین مسواک برای نوزادان
شروع رعایت بهداشت دهان در دوران نوزادی زود نیست و به والدین چگونگی انجام این کار را بیان می کنیم. اگرچه نوزادان تازه متولد شده دندان ندارند اما والدین می توانند و باید لثه های آنها را پس از هر بار تغذیه پاک کنند. دهان کودک حتی قبل از رویش دندان ها باکتری تولید می کند. شیر مادر و شیر خشک هر دو حاوی قندهایی هستند که اگر به درستی تمیز نشوند، می توانند باکتری های داخل دهان کودک را تغذیه کنند.
هنگامی که کودک شروع به رویش اولین دندان می کند، ممکن است برای استفاده مسواک سنتی آماده نباشد. به همین دلیل مسواک زدن با استفاده از برس انگشتی یا دستمال مرطوب می تواند بهتر باشد و پارچه تمیز و مرطوب نیز می تواند این کار را به خوبی انجام دهد.
ویژگی های مسواک خوب برای نوزادان:
- سر کوچکی که به راحتی در دهان کودک قرار بگیرد
- موی نرم
- فاقد مواد BPA
یک گزینه عالی برای نوزادان بدون دندان و یا در شرف رویش اولین دندان ها مسواک های سیلیکونی است. مسواک های سیلیکونی دارای موهای نرم و ضخیم ساخته شده از سیلیکون و همچنین دسته های سیلیکونی هستند. این مسواک ها لطافت بیشتری دارند با این حال ، این مسواک ها در مقایسه با مسواک های سنتی نایلونی در از بین بردن پلاک ها چندان موثر نیستند.
بهترین مسواک برای کودکان نوپا
رویش دندان کودکان در طول دو سال اول و در مراحل مختلف صورت می گیرد. بعضی از کودکان در سن 1 سالگی دهانی پر از دندان دارند ، در حالی که برخی دیگر تا زمانیکه به 2 سالگی نزدیک می شوند هنوز منتظر شکاف در دهان خود هستند. صرف نظر از این که کودک نوپا چند دندان دارد ، داشتن برنامه برای مسواک زدن بسیار مهم است. بدان معنی است که یک مسواک مناسب برای دهان کوچک پیدا کنید پس هنگام انتخاب بهترین مسواک برای کودکان نوپا ، به دنبال یکی از موارد زیر باشید:
- موی نرم مسواک محکم در جای خود قرار گرفته تا از خرد شدن آن هنگام مسواک زدن جلوگیری شود.
- بدن و دسته نرمی داشته باشد.
- دسته بزرگی داشته باشد تا کودک براحتی آن را بگیرد.
- در این سن ، مهم است که والدین در مسواک زدن کودک نوپا آنها را یاری کنند.
بهترین مسواک برای کودکان:
کودکان 5 تا 8 سال نیازهای متفاوتی به مسواک نسبت به سن های پایین تر دارند. والدین این کودکان بزرگتر باید به دنبال مسواک هایی باشند که دارای:
- دسته های باریک برای گرفتن راحت تر
- طراحی مناسب برای فکهای بزرگتر
- رنگ های مختلف برای جلب توجه کودک
کودکان بالای 3 سال می توانند از مسواک برقی استفاده کنند. مسواک های برقی در بسیاری از موارد به ویژه هنگامی که کودکان برای رسیدن به تمام دندان با مسواک دستی تلاش می کنند یا تمایلی به رعایت بهداشت دهان و دندان ندارند بسیار کمک کننده است. اگرچه کودکان در این سن مستقل هستند اما والدین باید مسواک زدن آنها را کنترل کنند تا مطمن شوند این کار را بخوبی انجام می دهند.
کودکان چگونه و چند بار در روز باید مسواک بزنند؟
استفاده از مسواک با رویش دندانهای خلفی، توسط والدین برای کودک توصیه می شود. وظیفه مسواک زدن حداقل تا زمان ورود کودک به مدرسه به عهده والدین می باشد.در هنگام مسواک زدن باید کلیه سطوح قابل دسترس دندانها بخوبی مسواک زده شوند تا تمام سطوح دندانها از توده لعابی میکروبی پاک شده و باقیمانده غذا در بین دندانها باقی نمانده باشد.
روش مسواک زدن در کودک افقی است.مسواک در این روش به موازات سطح افق روی دندانها قرار می گیرد و به سمت جلو و عقب با حرکت مالشی رانده می شود. سپس با حرکت جلو و عقب مسواک باید سطح جونده دندانها را تمیز کرد. زمان کافی جهت مسواک زدن حدود دو سه دقیقه است و معمولا دو بار مسواک زدن در روز برای کودک توصیه می شود که یک نوبت آن حتما باید به هنگام شب قبل از خواب باشد. پس از بسته شدن فضاهای بین دندانی از 3 تا 4 سالگی به بعد استفاده از نخ دندان نیز توسط والدین توصیه می شود.
زمانی مناسب تعویض مسواک کودک
قرار نیست یک مسواک برای همیشه دوام داشته باشد به خصوص هنگامی که کودکان خردسال از آنها استفاده می کنند. به طور کلی، مسواک کودک باید هر سه ماه تعویض شود. موارد زیر علائم دیگری است که باید مسواک جدید جایگزین شود :
موی فرسوده یا ساییده
کودکانی که موی مسواک را می جوند ممکن است به دفعات بیشتری نیاز به جایگزینی داشته باشند و به طور کلی استفاده نادرست از بین رفتن یا فرسودگی موها بارزترین نشانه زمان جایگزینی مسواک است.
خیلی کوچک
اگر کودک رویش دندان جدید داشته باشد یا رشد چشمگیری داشته باشد، مسواک فعلی وی ممکن است اندازه مناسبی برای دهان او نباشد و اگر برس آن دیگر سطح دندان آسیاب را پوشش ندهد، وقت تعویض آن است.
بعد از بیماری
اگر کودک بیمار شود همیشه پس از بهبود مسواک وی را تعویض تا از ورود میکروب ها به دهان آنها جلوگیری کنید.
رعایت بهداشت دهان و دندان در هر سنی ضروری است
با مسواک زدن منظم و مراجعه به دندانپزشک اهمیت رعایت بهداشت دهان و دندان را به کودک خود بیاموزید پس باید عادات خوبی در کودکان ایجاد کنید تا از دندان و لثه خود یک عمر محافظت کنند.
نکاتی که باید در مورد خمیر دندان کودک بدانید
- برای راهنمای خرید خمیر دندان مناسب کودک روی مطلب " برای کودکم چه نوع خمیر دندانی بخرم؟ " و برای آگاهی از باید نبادهای خمیر دندان کودک روی مطلب " خمیر دندان هایی که برای کودک توصیه نمیشود " کلیک کنید . علاوه بر آنچه در این مطلب گفته شده است به این نکاتی که در ادامه آورده ایم توجه کنید.
- استفاده از خمیردندان سبب تمیز شدن سطوح دندانها در هنگام مسواک زدن می شود.
- خمیردندان ها از مواد ساینده برای پاک و تمیزکردن دندان، مواد صابونی، اسانس و مزه های مختلف، رنگ، مواد داروئی مختلف مانند فلوراید کلروفیل، هگزاکلروفن، مواد روغنی مانند گلیسیرین و مواد غلیظ کننده تشکیل شده اند.
- خمیردندانهای فلوراید دار سبب کاهش دهندگی پوسیدگی دندانها می شوند. مصرف این خمیردندانها از دوران کودکی تا 44 درصد از میزان پوسیدگی می کاهد. مصرف خمیردندان فلوراید دار از 2 تا 3 سالگی توصیه می شود.
- خمیردندانهای سفید کننده دارای مواد ساینده و پاک کننده صابونی و قوی هستند که برای دندانهائی دارای پوسیدگی های متعدد و مینای ضعیف نامناسب میباشند.
- خمیر دندان های کم کننده حساسیت دندان در کم کردن حساسیت طوق دندان ها مؤثر می باشد و باید با نظر دندانپزشک از آنها استفاده نمود.
- در ابتدا مقدار خمیردندان برای کودک به اندازه یک نخود کوچک کافی است که با افزایش سن کودک می توان این مقدار را افزایش داد.